Universiteit Twente

Persberichten > Nieuw > 02-037

02-037 17-06-2002
Promovendus Steven ten Have, vice-voorzitter groepsdirectie Berenschot, gelooft niet in 'quick fixes'

`Veranderingen in bedrijven vragen om topmanagement, niet om goeroes'

Verschillende internationale studies laten zien dat 70 tot 90% van de veranderingsinitiatieven van ondernemingen mislukt. Hoe komt het dat veel bedrijven blijkbaar zoveel moeite hebben met het realiseren van de door hen gewenste veranderingen? Deze intrigerende vraag bracht Steven ten Have, vice-voorzitter van de groepsdirectie van Berenschot, ertoe onderzoek te doen naar het functioneren van ondernemingen die de afgelopen jaren wél succesvol veranderingen wisten door te voeren. Ten Have promoveert op 21 juni aan de faculteit Technologie & Management van de Universiteit Twente.

Het daadwerkelijk en bestendig kunnen realiseren van veranderingen vereist grote en aanhoudende aandacht van het topmanagement voor de normale bedrijfsvoering en sturing van de onderneming. Dat concludeert Ten Have in zijn proefschrift. Succesvol veranderen is een kwestie van goed organiseren. Wie veranderingen in zijn bedrijf wil doorvoeren aan de hand van quick fixes, de laatste managementmode of een managementgoeroe, kan van een koude kermis thuiskomen. De onderzochte ondernemingen vertrouwen niet op Haarlemmerolie, maar zien veranderen als daily business, een activiteit die degelijk en gedegen moet worden uitgevoerd onder het motto `Changing your company by running your company'.

Ingrediënten voor succesvol veranderen
In zijn op 21 juni aan de Universiteit Twente te verdedigen proefschrift Voorbeeldig veranderen: een kwestie van organiseren, presenteert Ten Have de ingrediënten en receptuur die in geslaagde veranderingsprocessen gebruikt zijn. De onderzochte ondernemingen zijn Nokia, ST Microelectronics, Sollac en PTT Post (TPG Post). De ondernemingen zijn over een periode van circa 10 jaar gevolgd en hebben verschillende kwaliteitsprijzen gewonnen: de eerste drie zijn winnaar van de European Quality Award. De ingrediënten van hun veranderingsprocessen worden door Ten Have omschreven aan de hand van de begrippen richting, consistentie, samenhang en feedback.

Richting
Topmanagers moeten zorgen voor richting. Ten Have ontdekte dat succesvolle veranderingen altijd voorafgegaan worden door het formuleren en communiceren van een duidelijke visie en managementfilosofie. Een eensgezind topmanagement is een cruciale succesfactor. Verdeeldheid of twijfel in de top is desastreus. Managers die niet mee willen of kunnen, moeten tijdig worden vervangen. De top moet bereid zijn continu en in openheid te communiceren over de managementfilosofie, zo leert de analyse van de vier succesvolle bedrijven. Aansprekende en stabiele corporate values spelen hierbij een belangrijke rol. De managementfilosofie moet allesomvattend zijn en op de lange termijn gericht.

Consistentie
Topmanagers moeten zorgen voor consistentie. Ten Have trof bij de vier bedrijven een topmanagement aan dat in staat bleek de ondernemingsstrategie en de veranderingsdoelstellingen in samenhang te formuleren en deze voor alle medewerkers op consistente wijze te vertalen in concrete doelen en activiteiten. Het onderzoek van Ten Have maakt eveneens duidelijk dat de gehele onderneming bij het vertalingsproces betrokken moet zijn.

Samenhang
Topmanagers moeten zorgen voor samenhang. Ten Have zag dat het management van de vier onderzochte bedrijven samenhang aanbrengt tussen de verschillende werkterreinen en bedrijfsprocessen. Ondernemingsstrategie en veranderingsdoelstellingen worden vertaald in een aantal sleutelprocessen. Een eenduidig referentiekader schept helderheid en verbondenheid door de gehele organisatie heen. Essentieel is dat alle medewerkers over een aantal dezelfde basisvaardigheden beschikken en ook dat de informatie voor iedereen toegankelijk is.

Feedback
Topmanagers moeten zorgen voor feedback. De organisatie van feedback op alle niveaus en op verschillende momenten, is een sleutel tot succesvol veranderen. Ten Have nam waar dat het management van de vier ondernemingen ervoor zorgt dat de prestaties van de medewerkers voortdurend worden getoetst aan de doelstellingen. Ook blijkt het management ervoor te zorgen dat de mogelijkheden voor verbeteringen ook daadwerkelijk in actie worden omgezet. Niet alleen de financiële prestaties, maar ook het oordeel van medewerkers zelf, klanten, leveranciers en andere stakeholders, geven belangrijke informatie op dit punt. Het management is duidelijk zichtbaar als prestaties worden geëvalueerd en ook hun eigen leiderschapseffectiviteit wordt gemeten. Verbeteringen worden stap voor stap doorgevoerd in een tempo dat aansluit bij de mate waarin de organisatie klaar is voor verandering.

In het proefschrift wordt op basis van het onderzoek een groot aantal praktijkvoorbeelden gegeven.

Steven ten Have (34) is vice-voorzitter van de Berenschot Groep, een managementadviesbureau met ruim 600 medewerkers. De promotie vindt plaats op vrijdag 21 juni om 16.45 uur aan de faculteit Technologie & Management van de Universiteit Twente. Promotoren: prof. dr. ir O.A.M. Fisscher en prof. drs. F. Stevens.