Rode Kruis Vlaanderen

Persbericht

Wereldrampenrapport 2002 van het rode kruis

Internationale ontwikkelingssamenwerking bedreigd door het uitblijven van risicovermindering bij rampen

De voor 2015 gestelde doelstellingen voor ontwikkelingssamenwerking - zoals het halveren van armoede en honger in de wereld - kunnen niet bereikt worden tenzij via effectieve maatregelen die de zware tol van rampen op de arme bevolking verminderen. Dit zegt het Wereldrampenrapport 2002 dat vandaag in Brussel en wereldwijd door het Rode Kruis werd voorgesteld.

In deze tiende uitgave roept het Rode Kruis op tot uitbreiding van de voor 2015 gestelde doelstellingen met specifieke doelstellingen op het vlak van risico's die met rampen gepaard gaan. Bijvoorbeeld: het halveren van het aantal slachtoffers en doden door rampen of het uitbreiden van het aantal landen met duidelijke middelen en plannen voor risicovermindering.

Het rapport waarschuwt dat ieder jaar duizenden mensenlevens verloren gaan en miljoenen mensen verzwakt achterblijven aangezien donors weigerachtig staan tegenover investeringen die de impact van rampen verminderen. Enkel vorig jaar al werd ten gevolge van rampen het leven van 170 miljoen mensen overhoop gehaald.

Mozambique werd 2 jaar geteisterd door nooit geëvenaarde overstromingen maar ontving slechts 15 % van de fondsen om eenvoudige rivier- en regenmeters te vervangen. Deze meters waarschuwen gemeenschappen als er gevaar dreigt, maar werden vernield. De internationale gemeenschap had 470 miljoen USD beloofd voor de wederopbouw.

Ook is er kritiek op het feit dat er teveel vertrouwen gesteld wordt in aandachtstrekkende noodhulpoperaties om levens te redden, terwijl bewezen is dat langetermijninvestering in rampenparaatheid op plaatselijk niveau veel effectiever is. Toen Cuba vorig jaar werd getroffen door de zwaarste orkaan sinds 1944 was er geen internationale noodhulp nodig en kwamen slechts vijf mensen om. Plaatselijke rampenplannen zorgden voor de evacuatie van 700.000 mensen uit Havana en andere bedreigde gebieden. Hetzelfde geldt voor Mozambique waar tijdens de 2 grote overstromingen 34.000 mensen werden gered door de plaatselijke bevolking.

Het goede nieuws in het rapport is dat het aantal dodelijke slachtoffers bij rampen sterk is gedaald. Wereldwijd hebben rampen - zowel natuurlijke als technologische - tussen 1982 en 1991 één miljoen mensenlevens opgeëist. Dit cijfer is met 40 % gedaald tot ongeveer 620.000 doden tussen 1992 en 2001, wat grotendeels te wijten is aan de enorme daling van doden ten gevolge van hongersnood in Afrika.

En toch. Het Wereldrampenrapport toont aan dat het aantal mensen dat getroffen wordt door natuurrampen de laatste tien jaar bijna verdrievoudigde tot 2 miljard. Het waarschuwt voor de klimaatsverandering en de bedreiging die dit vormt voor de vernietiging van dichtbevolkte regio's aan de kusten en kleine eilandstaten in de Stille Oceaan.

"We kunnen rampen niet alleen aan rampenmanagers overlaten. Wanneer gemiddeld elk jaar 200 miljoen mensen worden getroffen door rampen, wordt de ontwikkeling teruggedraaid. Experten in structurele ontwikkeling moeten een grotere rol spelen in rampenmanagement en risicovermindering en beide op elkaar afstemmen.", zegt de voorzitter van het Internationale Rode Kruis, Juan Manuel Suárez del Toro.

Armoede betekent nog niet dat mensen hulpeloos zijn tegenover rampen, staat er ook in het rapport. Er worden voorbeelden aangehaald van arme gemeenschappen die erin slagen om zich te beschermen tegen natuurgevaren. In India zijn bij droogte duizenden gezinnen gered dankzij de traditionele regenwaterwinning. In Vietnam werden langs een strook van 110 km langs de kust mangrovebossen geplant om kwetsbare oevers te beschermen tegen orkanen en overstromingen.

Aan de andere kant benadrukt het rapport dat door een gebrekkige ontwikkeling meer mensen aan rampen worden blootgesteld. Bijvoorbeeld door mensen uit krottenwijken in aardbevingsgevoelige zones over te plaatsen naar niet degelijk gebouwde en veel onveiligere torenflats. Het opleggen van bouwnormen zou een veiliger ontwikkeling kunnen garanderen.

Deze uitgave van het Wereldrampenrapport toont duidelijk aan dat investeringen in rampenparaatheid en risicovermindering enorm bijdragen tot de vermindering van de dramatische impact van rampen op mens en economie. Riscovermindering is een vitale factor in het slagen van het ontwikkelingsproces. Het moet bovenaan de agenda staan, niet alleen bij het rampenmanagement maar ook bij ontwikkelingswerkers en politieke overheden over de hele wereld.

Brussel, 20 juni 2002