European Commission

IP/02/936

Brussel, 26 Juni 2002

Strijd tegen kanker: EU onderzoek ontwikkelt isotopen die kankercellen doden

Uit veelbelovende resultaten van klinische proeven wordt duidelijk dat alfastraling uitzendende radio-isotopen kankercellen kunnen doden. Het Gemeenschappelijk Onderzoekcentrum van de Commissie (GCO) en het Deutsche Krebsforschungszentrum hebben deze innovatieve therapie recentelijk tijdens een workshop in Heidelberg voorgesteld. De alfa-immunotherapie zal zich naar verwachting de komende jaren ontwikkelen tot een doeltreffende behandeling en nieuwe methoden bieden om patiënten te genezen. Hoe werkt het mechanisme dat kankercellen doodt? Een kankercel -selectieve drager (bv een monoclonaal antilichaam of een peptide) wordt verbonden aan een krachtige radioactieve isotoop. Terwijl de isotoop vervalt, worden er deeltjes uitgezonden die rechtstreeks of onrechtstreeks alle kankercellen die zij tegenkomen kunnen doden. Philippe Busquin, Europees commissaris voor onderzoek verklaart : "Er is meer onderzoek nodig, maar volgens de deskundigen zijn de resultaten van de preklinische en de eerste klinische proeven veelbelovend. Isotopen die de cellen opsporen en vernietigen kunnen ingezet worden tegen een groot aantal kankersoorten zoals leukemie, lymfomen (kwaadaardige hematologische aandoeningen), microscopische, intraperitoneaal groeiende kankers (bv. in de eierstokken of de maag), glioblastomen en de postoperatieve behandeling van gliomen, melanomen, darmtumoren, myelomen en de palliatieve behandeling van kwaadaardige ascites. Om deze innovatieve benadering verder te ontwikkelen moeten de beste Europese teams op verschillende vakgebieden met elkaar samenwerken. In het volgende onderzoekprogramma waarmee de EU later dit jaar van start gaat is kankeronderzoek een eerste prioriteit.."

Een van de kernactiviteiten van het zesde kaderprogramma van de Europese Commissie voor onderzoek en ontwikkeling (2003-2006) is "de kankerbestrijding". In totaal is circa 1 miljard uitgetrokken voor de bestrijding van de voornaamste ziekten. Daarvan gaat ten minste 400 miljoen naar het kankeronderzoek. Het is de bedoeling betere strategieën voor kankerbestrijding te ontwikkelen die zowel preventie als diagnose en behandeling omvatten. Het onderzoek van de EU zal erop gericht zijn de nieuwe kennis op het gebied van genomica en andere gebieden van fundamenteel onderzoek om te zetten in toepassingen die de klinische praktijk en de volksgezondheid verbeteren.

Wat het onderzoek op het gebied van kankerdodende isotopen betreft, zijn er momenteel in de hele wereld slechts twee organisaties die dergelijke isotopen kunnen produceren: Het Europees Transuranen Instituut ( dat deel uitmaakt van het GCO) en de Oak Ridge National Laboratories in the VS.

Zowel de meest recente resultaten die zijn behaald in klinische studies, waarbij gebruik werd gemaakt van bismut-213 ter bestrijding van myeloïde leukemie, als de eerste evaluaties van het rechtstreekse gebruik van actinium-225 gaan in de goede richting. De eerstgenoemde isotoop geeft slechts één alfadeeltje af bij het vervallen, de tweede heeft een vervalketen van vier alfadeeltjes en kan veel doeltreffender zijn, wanneer tenminste zijn volledige potentieel kan worden benut. Bij de hoogste dosis die gebruikt werd (100 mCi bismut-213), is geen acute toxiciteit geconstateerd. Deze doorbraak baant de weg voor analyses van andere alfastralers in een klinisch kader.

De Commissie heeft baanbrekend werk in het Deutsche Krebsforschungszentrum (DKFZ) en het Kantonspital van Bazel gesteund. Daar zijn de eerste patiënten behandeld voor respectievelijk non-Hodgkin lymfomen en glioblastomen. Tot dusver zijn 37 patiënten in the VS en 11 patiënten in Europa behandeld met bismut- 213 of met astatine- 211.

Verder veelbelovend onderzoek naar de behandeling van melanomen met plaatselijke injecties van antilichamen gecombineerd met bismut-213 bevorderen de wetenschappelijke kennis zodat een aantal hypothesen over de werking van de alfastraling kunnen worden bevestigd. Aangezien het gebruik van uiterst radiotoxische, alfastraling uitzendende isotopen geen deel uitmaakt van de gewone praktijk in de ziekenhuizen, moeten strenge eisen worden nageleefd om deze technologie op grote schaal te kunnen toepassen.

De beschikbare kennis van genomica and proteomica zullen naar verwachting een goed inzicht geven in de belangrijkste processen bij de toepassing van alfastralers en andere radioactieve isotopen. Dergelijke details zullen er niet alleen toe bijdragen kanker te bestrijden, maar ook om te begrijpen wat het effect is van blootstelling aan minder sterke straling voor de menselijke genen. Men hoopt in de toekomst, door de specifieke kenmerken van bepaalde ziekten en hun genetische expressie te onderzoeken, op de patiënt afgestemde geneesmiddelen en/of therapieën mogelijk te maken.

Voor verdere informatie, bezoek

http://itu.jrc.cec.eu.int/