Rijksuniversiteit Groningen
Goede biomateriaalkeus vermindert afstotingsreactie
Het menselijk lichaam stoot alles af wat vreemd is. Voor medische
hulpmiddelen die direct in contact komen met bloed, zoals
kunstbloedvaten, -hartkleppen en bloedzakken is het van groot
belang dat zo'n afstotingsreactie wordt voorkomen. Hetty Spijker
onderzocht welke biomaterialen zo weinig mogelijk negatieve
reacties in het bloed oproepen. Zij ontdekte dat de mate van
waterafstotendheid van het biomateriaaloppervlak bepaalt hoe het
bloed reageert. Bij de keuze voor een goed biomateriaal is het erg
belangrijk om op deze eigenschap te letten; op sommige plaatsen in
het lichaam blijkt een waterafstotend oppervlak geschikt en op
andere plaatsen een 'waterminnend' oppervlak. Spijker promoveert op
26 juni 2002 in de medische wetenschappen.
Bloed reageert op vreemde materialen altijd met stollingsreacties.
Hierbij spelen bloedplaatjes een belangrijke rol. In een katheter
of drain kan bijvoorbeeld een bloedstolsel ontstaan. Die laat los
en veroorzaakt vervolgens problemen in de hersenen of de longen.
Een goed biomateriaal kent daarom zo weinig mogelijk hechting en
activatie van bloedplaatjes.
Waterminnend of waterafstotend
Spijker onderzocht welke invloed de waterafstotendheid van het
oppervlak van een katheter of drain heeft op de hechting en de
activatie van bloedplaatjes. Op een zeer waterminnend oppervlak
blijken de bloedplaatjes het sterkst te hechten en op een zeer
waterafstotend oppervlak zijn de bloedplaatjes het sterkst
geactiveerd. "Waar de bloedplaatjes het sterkst geactiveerd zijn,
blijken ze in de vorm van platte pannenkoeken aan het oppervlak te
zitten, in plaats van als bolletjes, zoals op het waterminnende
oppervlak het geval is," aldus Spijker. Deze vormen -bolletjes of
'pannenkoeken'- bepalen de invloed van de stroomsnelheid van het
bloed op die plek. Op het waterminnende oppervlak gaan dan wel meer
deeltjes vastzitten, maar laten dankzij die bolvorm ook sneller
weer los wanneer het bloed er in hoge snelheid langsstroomt.
Spijker: "We concluderen daarom dat op plaatsen in het lichaam waar
het bloed snel stroomt, zoals in slagaders, een biomateriaal met
een waterminnend oppervlak geschikt is. Op plaatsen waar het bloed
niet of nauwelijks stroomt, kan beter een waterafstotend
biomateriaal worden toepgepast." /ImK
Hetty Spijker (Deventer, 1970) studeerde biologie in Groningen. Ze
verrichtte haar promotieonderzoek bij de disciplinegroep
Biomaterialen. Na haar promotie wordt zij post-doc bij de afdeling
Celbiologie en Genetica van de Erasmus Universiteit Rotterdam.
Goede biomateriaalkeus vermindert afstotingsreactie
Zie voorpagina.
Datum en tijd
woensdag 26 juni 2002, 14.15 uur
Promovendus
mw. H.T. Spijker, tel. (050)363 30 71, fax (050)363 31 59, e-mail:
h.t.spijker@med.rug.nl (werk)
Proefschrift
Blood platelet interactions with biomaterials
Promotor
prof.dr.ir. H.J. Busscher en prof.dr. P.W. Boonstra
Faculteit
medische wetenschappen
Plaats
Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen
Promotie