HOOFDBEDRIJFSCHAP DETAILHANDEL
Betaalterminalmarkt onnodig mistig en kostbaar voor ondernemer
Schokkende bevindingen onderzoek PIN, Chip- en creditcardterminals Betaalterminalmarkt onnodig mistig en kostbaar voor ondernemers
De aanpassing van betaalautomaten in het kader van de euro-overgang had goedkoper gekund. Toonbankinstellingen (winkels, horecagelegenheden, pompshops) hebben betaald voor mogelijkheden die niet zijn gevraagd en soms niet worden gebruikt. Betaalterminals zijn sowieso te duur voor wat ze bieden. Toonbankinstellingen kregen te summiere informatie om keuzes te maken. Betalingsverkeer kan efficiënter worden geregeld. En: de (communicatie over de) technologische toekomst van de betaalterminal is te kwalificeren als mistig. Het zijn maar enkele van de conclusies die M&I/Partners trekken in het rapport dat zij in opdracht van het Hoofdbedrijfschap Detailhandel (HBD) opstelden over de betaalautomatenmarkt.
Betaalautomatenmarkt moet transparanter
De consument betaalt steeds vaker elektronisch (PIN en Chippas).
Hiervoor hebben toonbankinstellingen de nodige inspanningen geleverd.
Dit proces is bepaald niet altijd even soepel verlopen. Met name in de
aanloop naar de euro waren er problemen. In technische zin is de
euro-overgang vrijwel vlekkeloos verlopen, maar procesmatig zijn er
vele kanttekeningen bij te plaatsen. Ondernemers voelden zich voor het
blok gezet, moesten snel beslissen over vervanging of aanpassing van
hun (soms recent aangeschafte) automaat. Bovendien plaatsten ze
vraagtekens bij de kosten. Deze commotie was voor het
Hoofdbedrijfschap Detailhandel aanleiding om M&I/Partners te vragen in
kaart te brengen wat de euro-upgrade inhield, wat de detailhandel op
terminalgebied nog te wachten staat en hoe de detailhandel grip krijgt
op de toekomst.
Euro-upgrade te duur
De investeringen die nodig waren om de 170.000 betaalterminals in de
detailhandel gereed te maken voor de euro bedroegen 65 miljoen euro.
De wijzigingen die zijn doorgevoerd hadden echter op veel meer
betrekking dan alleen het geschikt maken voor de euro, zonder dat
daarover richting detaillisten openlijk is gecommuniceerd. M&I
rapporteert dat de kosten lager hadden kunnen zijn.De investeringen
hebben ondernemers bovendien onvoldoende voorbereid op de toekomst,
want op pinnen en creditcard gebruik met een chipkaart in plaats van
de huidige magneetstrip is niet geanticipeerd. De verwachting dat de
betaalautomaten na de euro-upgrade een levensduur van 5 jaar zouden
hebben blijkt daarom niet plausibel: het is niet uitgesloten dat er
binnen die termijn weer geïnvesteerd moet worden. Wie nu een apparaat
wil aanschaffen, is net als voor de euro verstoken van adequate
informatie over toekomstige ontwikkelingen om een goede keuze te
maken. M&I beveelt aan dat toonbankinstellingen meer bij
ontwikkelingen betrokken worden om verdere onverwachte
kostenontwikkelingen te voorkomen.
Huisbankier gaf onvolledige informatie
Uit het onderzoek van M&I blijkt dat de betaalautomatenmarkt een klein
wereldje is waarin de partijen in de aanbodketen de dienst uit maken
en de toonbankinstellingen aan de zijlijn staan. Ze blijken lang niet
altijd goed te worden geadviseerd door hun huisbankier bij het
aanschaffen van een betaalterminal. En het is de toonbankinstelling
veelal niet duidelijk dat er meer keuzemogelijkheden zijn dan de
optie(s) die wordt(en) aangeboden door de huisbankier.
M&I/Partners benadrukken dat ondernemers vrij zijn in de keuze voor
gecertificeerde apparatuur en verbindingen. De ondernemers moeten dan
ook beter geïnformeerd worden over keuzemogelijkheden en kritischer
kiezen. Ook moeten ze assertiever hun gebruikerswensen aangeven en
niet alles accepteren wat ze voorgeschoteld krijgen.
Niet efficiënt
M&I/Partners stelt dat het betalingsverkeer efficiënter geregeld kan
worden. Europa kent inmiddels een girale en chartale euro, maar
elektronisch betalingsverkeer is bepaald niet grensoverschrijdend.
'Maak een tripje van hier naar Basel en je komt op een afstand van 650
kilometer zes betaalsystemen tegen. Hierdoor wordt niet van 'economies
of scale'geprofiteerd', aldus dr. J.N.L. Akkermans van M&I/Partners
over deze zogenoemde technologische balkanisering.
Scherp toezicht
Het rapport wijst op de noodzaak van pro-actief toezicht op het
betalingsverkeer in Nederland. Op dit punt lijken toonbankinstellingen
op hun wenken bediend te worden. Momenteel onderzoekt de NMa namelijk
of er al dan niet sprake is van een economische machtspositie, of de
onderlinge concurrentie tussen de banken die deelnemen in Interpay
wordt beperkt en of toetreding tot de markt wordt belemmerd.
Rapport
Het rapport 'E-day voor de betaalautomaat; een analyse van recente en
komende veranderingen' is in opdracht van het Hoofdbedrijfschap
Detailhandel geschreven door M&I/Partners. Het rapport is voor 20 euro
(exclusief BTW en verzend- en administratiekosten) te bestellen bij
Hoofdbedrijfschap Detailhandel: per e-mail: bestel@hbd.nl, via de HBD
bestellijn: telefoon 0800-0230205 (gratis ), of per fax 070-3385711.
---
Noot voor de redactie/