Vereniging Nederlandse Gemeenten
Gemeenten protesteren tegen verlies financiële zelfstandigheid (3/7/02)
Persbericht
Gemeenten protesteren tegen verlies financiële zelfstandigheid
De regering spreekt gemeenten terecht aan om inspanningen te
verrichten om het vertrouwen van de burger in de overheid te
versterken. De plannen van het nieuwe kabinet met de gemeentefinanciën
maken het de gemeenten onmogelijk die ambities waar te maken. De
gemeenten dienen de mogelijkheid te hebben om eigen belastingen te
kunnen heffen om eigen beleid te kunnen ontwikkelen en de democratisch
verstrekte opdrachten van hun burgers te kunnen uitvoeren. De
Vereniging van Nederlandse Gemeenten schrijft vandaag in een brief aan
de Tweede Kamer in reactie op het regeerakkoord dat zij het
regeerakkoord als onevenwichtig beoordeelt. De VNG roept de Tweede
Kamer op tot betere randvoorwaarden voor de gemeenten om hun bijdrage
te kunnen leveren aan de centrale opgaven van het kabinet: Nederland
moet veiliger, zorg en onderwijs beter en integratie in de samenleving
sterker.
Het eerste bezwaar van de gemeenten betreft de afschaffing van de
onroerende-zaakbelasting op woningen. De gemeenten worden daardoor
vrijwel geheel, namelijk voor 97 procent, financieel afhankelijk van
het rijk. Wanneer compensatie voor afschaffing van de OZB plaatsvindt
via de uitkering uit het gemeentefonds, zal dat voor veel gemeenten
negatief uitpakken. Voor een aantal van hen dreigen dan
miljoenentekorten.
Het tweede bezwaar betreft de voorgestelde verandering van de
methodiek voor de bepaling van de hoogte van de bijdrage uit het
Gemeentefonds. Momenteel ondervinden gemeenten en rijk in dezelfde
mate de gevolgen van groei of afname van financiële middelen. Door de
wijzigingen in de systematiek die het kabinet nu voorstelt, moeten de
gemeenten nu meer bezuinigen dan het Rijk.
Blijkens het regeerakkoord zijn vele belangrijke ombuigingen en
intensiveringen afgesproken. Gemeenten hebben bij deze inperking van
hun financiële armslag onvoldoende mogelijkheden voor de noodzakelijke
investeringen in bijvoorbeeld veiligheid, zorg en onderwijs.
De VNG is zeer te spreken over de ambities van het kabinet ten aanzien
van het terugdringen van regels en bureaucratische processen. Terecht
wordt aan de gemeenten een belangrijke rol toegekend op terreinen als
ruimtelijke ordening, milieu en de bijstand.
Ook onderschrijft de VNG de noodzaak tot aanscherping en een sluitende
aanpak van de verplichte inburgering van nieuwkomers in onze
samenleving en van hen die hier al langer zijn. Gemeenten zijn de
aangewezen instantie om op dit terrein maatwerk te leveren. Voor een
verantwoorde inburgering dienen gemeenten te beschikken over voldoende
middelen en bevoegdheden. De gemeenten zijn door het Rijk
aanspreekbaar op de resultaten die daarbij worden geboekt. Terecht
constateert het kabinet dat de problematiek van uitgeprocedeerden en
illegalen een rijkszaak is.
Andere zaken die in de brief van de VNG als positief worden gekenmerkt
zijn de extra investeringen in veiligheid, met name in politie en
rampenbestrijding, onderwijs, zorg en mobiliteit (openbaar vervoer,
ontsluiting van nieuwe woonlocaties), een actief ontwikkelingsbeleid
voor het platteland met de decentrale overheid in de hoofdrol, en de
erkenning van het belang van sterke steden. De VNG kijkt
belangstellend uit naar de formuleringen van het kabinet ten aanzien
van de aan te passen Wet gemeenschappelijke regelingen en de oplossing
voor het bestuur in stedelijke regios.
De VNG wijst op het belang van gestructureerd overleg tussen kabinet
en de vereniging bij de uitwerking van alle onderwerpen waar de
verschillende overheden elkaar treffen, zoals de vermaatschappelijking
van de zorg en de gesubsidieerde arbeid. De VNG gaat ervan uit dat
voor dergelijk overleg in de komende kabinetsperiode ruimschoots de
gelegenheid zal worden gecreëerd.
Den Haag, 3 juli 2002