European Commission
IP/02/984
Brussel, 2 juli 2002
Europese Commissie pleit voor meer gecoördineerde voorlichting, betere
uitleg van beleid en meer dialoog met de burgers van de Europese Unie.
Op verzoek van de Europese Raad en het Europees Parlement heeft de
Commissie vandaag ingestemd met een nieuwe voorlichtings- en
communicatie-aanpak. Uitgangspunt is een nauwere samenwerking met de
Raad en het Europees Parlement, in een echt partnerschap met de
lidstaten, teneinde de burgers beter te informeren over Europese
kwesties en hun in staat te stellen deel te nemen aan discussies over
Europa. Het is voor het eerst dat beleidsmakers op Europees, nationaal
en regionaal niveau zullen samenwerken om het gat in de Europese
voorlichting te dichten.
Voorzitter Romano Prodi wees op het belang van een nieuwe
gecoördineerde aanpak van communicatie over belangrijke Europese
onderwerpen op Europees, nationaal en lokaal niveau.
Hij merkte op dat een nieuw voorlichtingsbeleid een essentieel onderdeel is van de strategie om de werkwijze van de EU te moderniseren en dat in het licht van de toekomstige uitdagingen, waarbij met name aan de uitbreiding kan worden gedacht, het belang van dit voorlichtings- en communicatiebeleid alleen maar zal toenemen.
Antonio Vitorino, als lid van de Commissie verantwoordelijk voor het voorlichtingsbeleid, schaarde zich achter de nieuwe aanpak en verklaarde dat deze nieuwe benadering nodig is om iets te doen aan de onwetendheid en ongeïnteresseerdheid over de Europese Unie en de burgers te betrekken bij het debat over Europa.
Hij voegde daaraan toe dat de Europese instellingen niet als enigen de
communicatie met 370 miljoen burgers kunnen onderhouden, en dat straks
de communicatie met bijna 500 miljoen burgers na de uitbreiding een
nog zwaardere opgave zal zijn. De lidstaten moeten hun deel van de
verantwoordelijkheid voor het verstrekken van informatie op zich nemen
en in dialoog treden met de burgers, om te trachten hun instemming te
krijgen. De heer Vitorino toonde zich verheugd over het feit dat er nu
sprake is van een duidelijke politieke wil om als partners samen te
werken, omdat de nieuwe manier van werken waartoe nu is besloten, tot
een betere uitleg over het Europese beleid zal leiden en de
betrokkenheid van de burgers bij de Unie zal vergroten. Het
Commissielid is ervan overtuigd dat door een nauwere samenwerking met
de partners, in de hele Unie een beter contact met het publiek zal
ontstaan.
De nieuwe aanpak
De Commissie stelt een realistisch en geleidelijk tweesporenbeleid
voor:
Verbetering van de coördinatie tussen de instellingen en de lidstaten
op nationaal, regionaal en lokaal niveau, zodat de
informatieverstrekking en de formulering en verspreiding van
informatie over prioritaire kwesties coherenter verlopen en meer
gericht zijn op de eindgebruiker, het Europese publiek;
Totstandbrenging van een vrijwillig partnerschap met de lidstaten,
zodat een echte synergie ontstaat tussen hun structuren en kennis en
de activiteiten van de Europese Unie.
Dit is een gigantische uitdaging en de middelen zijn beperkt, maar wij
hebben allemaal de plicht om de burgers te informeren, zodat zij meer
inzicht krijgen in de Unie waarin zij leven en meer betrokken kunnen
worden bij het Europese besluitvormingsproces.
Prioritaire beleidsterreinen
De Commissie is voorstander en pleitbezorger van meer samenwerking met
haar partners op alle voorlichtings- en communicatieterreinen. Zij
nodigt deze partners in het bijzonder uit tot samenwerking op vier
centrale beleidsterreinen: uitbreiding, justitie en binnenlandse
zaken, de toekomst van Europa en de rol van de Unie in de wereld.
Een actievere, professionele aanpak
De Commissie ziet in dat voor openheid en transparantie een nieuwe
communicatiecultuur moet worden ontwikkeld die inspeelt op de
behoeften van het publiek en dit publiek aanmoedigt zich met kennis
van zaken in de discussie te mengen. Daartoe moet optimaal gebruik
worden gemaakt van de nieuwe mediatechnologie. Door nauwer samen te
werken kunnen de EU-instellingen en de lidstaten zorgen voor coherente
informatie die is afgestemd op de behoeften van de burgers. Om Europa
voor de mensen tot een tastbare realiteit te maken moet de
voorlichting zijn toegesneden op lokale situaties.
Achtergrond
In 1999 verzocht de Europese Raad van Helsinki het Europees Parlement,
de Raad en de Commissie hun krachten te bundelen om gecoördineerde
algemene informatie over de Unie te verstrekken en de middelen zo
efficiënt mogelijk te gebruiken. In antwoord daarop keurde de
Commissie in juni 2001 een mededeling goed over een nieuw kader voor
praktische samenwerking in verband met het voorlichtings- en
communicatiebeleid van de Europese Unie(1)
. Daarin werden de andere instellingen en organen van de Unie en de
lidstaten opgeroepen mee te werken aan een grondige herziening van het
voorlichtings- en communicatiebeleid van de Unie.
De mededeling werd goedgekeurd door het Europees Parlement(2)
en met instemming begroet door het Belgische en het Spaanse
voorzitterschap van de Raad. Voor het eerst werd zo de belangrijke rol
van de lidstaten bij de verspreiding van informatie over
EU-onderwerpen erkend.
De nieuwe strategie die de Commissie op 2 juli heeft goedgekeurd,
biedt een basis voor de ontwikkeling van een gezamenlijk
communicatiebeleid. De goedkeuring komt op het juiste moment, want nu
bestaat de politieke wil om het publiek meer bij het Europese
besluitvormingsproces te betrekken. Veel mensen voelen zich momenteel
onvoldoende geïnformeerd om deel te nemen aan dit proces. Er bestaat
veel onwetendheid, vooral onder jongeren, en niet alleen over wat de
Unie tot stand heeft gebracht, maar ook over hoe de Unie werkt en in
hoeverre zij invloed heeft op het dagelijks leven. Dit gebrek aan
kennis en inzicht leidt tot ongeïnteresseerdheid en een gebrek aan
bereidheid om betrokken te raken bij publieke zaken en deel te nemen
aan openbare debatten.
Om hier iets tegen te doen en mensen meer te betrekken bij Europese
kwesties, is betere voorlichting en communicatie door de Commissie,
het Parlement, de Raad en de lidstaten een absolute noodzaak.
(1)
COM(2001)354 def.
(2)
Resolutie van 14 maart 2001 over de informatie en
communicatiestrategie van de Europese Unie