ABVAKABO FNV
ABVAKABO FNV stuurt open brief aan minister Bomhoff
ABVAKABO FNV heeft vandaag een open brief gestuurd aan minister
Bomhoff. In deze brief spreekt de vakbond zijn grote bezorgdheid uit
over het beleid van het nieuwe kabinet voor de zorg. De FNV-bond voor
de zorg schrijft aan Bomhoff hoge verwachtingen van hem te hebben,
vooral gezien zijn nog recente opvattingen als directeur van het
onderzoeksinstituut Nyfer.
In een recent uitgebracht rapport .Zorg voor het ziekenhuis. is
haarscherp blootgelegd in welke mate er geïnvesteerd moet worden in de
zorg. Meer investeren en anders organiseren. Dat is de basis van het
Nyfer-rapport. In het strategisch akkoord is van die investeringen
weinig te vinden. ABVAKABO FNV spreekt in zijn brief dan ook uit dat
er een levensgroot risico is dat dezelfde fouten worden gemaakt als
onder Paars I.
Ook vreest de bond dat het beleid dat de afgelopen jaren is ingezet,
waarbij eindelijk iets meer geld geïnvesteerd is in de zorg, niet
gecontinueerd zal worden. Volgens de bond zal dit tot nog grotere
problemen leiden dan nu al het geval is. Ontoelaatbaar, gezien de nog
steeds groeiende zorgvraag en ter verbetering van de kwaliteit van de
zorg.
Ten aanzien van de vraaggestuurde zorg maakt ABVAKABO FNV zich grote
zorgen dat dit ten koste gaat van het personeel. Vraaggestuurde zorg,
de vraag van de klant centraal stellen, is een positieve ontwikkeling.
Maar dit zal zeker leiden tot een nog grotere zorgvraag. Dat staat op
gespannen voet met de beperkte groei van de beschikbare middelen.
ABVAKABO FNV roept minister Bomhoff daarom op, voordat er allerlei
maatregelen worden genomen, de plannen goed door te nemen op de
effecten voor het personeel. Daar kan, omwille van de kwantiteit en de
kwaliteit van de zorg, niet lichtvaardig mee omgegaan worden.
Meer informatie:
Ankie Pastoors, voorlichter: 079 - 35 36 350 of 06 - 5121 8402.
Zie hieronder ook de volledige tekst van de Open brief aan minister
Bomhoff.
Open brief aan Eduard Bomhoff, minister van VWS
Zoetermeer, 26 juli 2002
Geachte heer Bomhoff,
ABVAKABO FNV feliciteert u van harte met uw benoeming als minister van
VWS. Van harte welkom in een van de mooiste sectoren om in en voor te
werken. Mensen helpen, verzorgen en verplegen op hun kwetsbare
momenten om ze beter te maken of te zorgen dat ze zo goed mogelijk
kunnen leven, dat is mooi werk. Dus ook het besturen van zo.n sector
is, in principe, mooi werk. Helaas staat dat mooie niet het meest in
de picture. Praten over de zorg gaat al snel over alle problemen.
Daarom wensen wij u ook veel sterkte in deze functie, maar hopen dat
u zeker ook het mooie zult zien van het werk wat al die
verpleegkundigen, verzorgenden, artsen, paramedici, koks en al die
anderen dagelijks verrichten.
Het personeel in de zorg is onmisbaar voor een goede zorg, dat weet
iedereen. Het gaat er dus ook om dat u, als nieuwe minister, zorg
draagt voor dat personeel. Niet alleen door voldoende middelen ter
beschikking te stellen maar ook door het luisteren naar die mensen die
dat werk dagelijks doen. Daarom schrijven we u, in uw eerste werkweek
als minister, deze brief namens de werkers in de zorg. En willen we
graag een paar dingen aan u voorleggen.
Minister in moeilijke tijden ...
Het imago van de zorgsector is helaas niet om over naar huis te
schrijven. De wachtlijsten zijn de afgelopen jaren niet of nauwelijks
afgenomen en in bepaalde delen van de zorg zijn ze nog toegenomen,
burgers verwachten terecht een goede kwaliteit van de zorg en een
tijdige behandeling. Ook de personeelsproblemen nemen de komende tijd
alleen nog maar toe. Dit in tegenstelling tot de budgetten voor de
zorg. Kortom, minister in moeilijke tijden...
Wij hebben hoge verwachtingen van u als minister. Immers, nog niet zo
lang geleden heeft u als directeur van Nyfer een rapport uitgebracht
waarin haarscherp is blootgelegd in welke mate er geïnvesteerd moet
worden in de zorg. Meer investeren en anders organiseren. Dat is de
basis van dat rapport.
Investeren of interen?
Als het gaat om de investeringen is in het strategisch akkoord weinig
te vinden. In het Nyfer-rapport schreef u dat de afbladdering van de
zorg niet iets is van vandaag of gisteren, maar het gevolg van een
sluipend proces dat al jaren aan de gang is. NYFER becijfert dat er
vanaf 1991 13,3 miljard euro minder geïnvesteerd is in de zorg in
Nederland dan in andere (OESO-)landen. In een .minimumscenario bepleit
NYFER een stijging van het zorgbudget van 6 tot 8 miljard euro en een
eenmalige injectie voor de zorg van 2,6 miljard euro. Deze week heeft
u uw handtekening onder een strategisch akkoord gezet waarin wordt
uitgegaan van een volumegroei van 2,5 procent per jaar. De
investeringen in het tweede deel van de kabinetsperiode bedragen ruim
500 miljoen euro. Er zit dus een groot gat tussen de miljarden van
Nyfer-Bomhoff en de miljarden van Balkenende-Bomhoff. Wij begrijpen
dat u dat voor u zelf kunt verantwoorden door dat in het strategisch
akkoord het absolute recht op zorg is opgenomen. Zorg kost echter geld
dus daar zit een grote discrepantie in. Wij nemen dus maar aan dat u
er van uit gaat dat er bij meer vraag naar zorg ook meer middelen
beschikbaar komen. Als dat niet het geval is dan worden weer dezelfde
fouten gemaakt als onder Paars I; investeringen waren nodig, maar die
werden niet gedaan. Borst heeft dat achteraf ook zelf als haar
grootste fout gekenschetst. Wij nemen niet aan dat u diezelfde kant op
wil. Maar dat risico is op deze manier levensgroot.
Geachte heer Bomhoff, we realiseren ons goed dat de economische
ontwikkelingen momenteel niet erg gunstig zijn. Maximumscenario.s,
zoals NYFER heeft geschetst voor de zorg, zullen we voorlopig dan ook
uit het hoofd moeten zetten. Maar, ook de minimumscenario.s in uw
eigen rapport komen bij lange na niet in beeld.
En dat is nog niet alles. Waar u in het Nyfer-rapport constateert dat
het met die overheadkosten in de Nederlandse gezondheidszorg wel
meevalt (in vergelijking met het buitenland zitten we aan de lage
kant) wordt er in het strategisch akkoord een efficiencykorting
ingeboekt. Waar die efficiency dan gehaald moet worden blijft
onduidelijk. Zulke efficiencykortingen kennen we uit het verleden en
we weten dus ook wat daar de effecten van zijn: snijden in de
noodzakelijke voorwaarden voor de zorg. Er zal best nog
efficiencywinst gehaald kunnen worden in de zorg, maar zomaar een
bedrag inboeken zonder te zeggen waar die efficiency gehaald moet
worden is onverantwoord.
ABVAKABO FNV vreest dat het beleid dat de afgelopen jaren is ingezet,
waarbij eindelijk iets meer geld geïnvesteerd is in de zorg, niet
gecontinueerd zal worden. Sterker nog, wij zien ontwikkelingen in de
zorg op ons afkomen die u in uw rapport schetst als de desastreuze
gevolgen van Paars I. Jarenlang minimaal geld naar de zorg toe. De
problemen komen pas later.
Maar, er is één verschil met begin 90.er jaren. De vraag neemt alleen
maar toe, er is nu al veel kritiek op het functioneren van de zorg.
Minder kwaliteit, lange wachtlijsten, toenemend personeelstekort: het
kan absoluut niet meer. Investeren is nodig! Vanwege de toegenomen en
nog steeds groeiende zorgvraag en ter verbetering van de kwaliteit van
die zorg.
Een nieuw stelsel... en hoe zit het met het personeel?
Veel van uw inspanningen zullen de komende jaren gericht zijn op de
reorganisatie van de zorg. Een heel nieuw zorgstelsel waar al
tientallen jaren over gebakkeleid is moet er nu echt gaan komen. Veel
aandacht gaat uit naar de wijze waarop de zorgverzekering wordt
ingericht. Graag willen wij het hier en nu hebben over de wijze waarop
de zorg georganiseerd gaat worden. In dat opzicht komt trouwens het
Nyfer-rapport op grote lijnen wel overeen met het strategisch akkoord.
Vraagsturing, de klant bepaalt, is het nieuwe adagium. Nou ja,
nieuw... de plannen lagen er al onder Paars.
Een goede zaak: de klant moet immers centraal staan in de zorg.
Daarover is iedereen, ook de werkers in de zorg, het wel eens.
De vraag van de klant centraal zetten, zal ook leiden tot een grotere
vraag. Als de overheid geen sturing meer houdt op de hoeveelheid zorg
die geleverd mag of kan worden, dan kunt u er van verzekerd zijn dat
er meer zorg geleverd moet en kan worden. Wij hebben hierboven al
aangegeven dat dat op gespannen voet komt te staan met de beperkte
groei van de beschikbare middelen. Wij zien de problemen al opdoemen
en keuzes zullen dan gemaakt moeten worden. Maar: als er dan gekozen
moet worden dan is een ding duidelijk: dat mag en zal niet ten koste
gaan van het personeel! Dat is niet alleen ten onrechte een rekening
neerleggen maar ook onverstandig omdat het personeel het hart is van
de sector en juist daarin geïnvesteerd moet worden.
Het nog wel heel algemene uitgangspunt van vraagsturing moet verdere
invulling krijgen. Het is daarbij zaak om goed te letten op allerlei
neveneffecten zodat het personeel niet wegloopt en er ook geen nieuw
personeel bijkomt. Rücksichtslos invoering van (verdergaande)
marktwerking kan dat effect hebben. In het verleden hebben we dat
bijvoorbeeld gezien in de thuiszorg. Bovendien is er in een krappe
markt (er is meer vraag dan aanbod) überhaupt geen sprake van echte
marktwerking, want wat valt er te kiezen voor de klant?
De nadelige gevolgen laten zich raden: geen kwaliteit, slechte
voorwaarden, neerwaarts effect op imago, het personeel loopt weg en
een tekort aan aanbod (want: zonder personeel geen aanbod).
Meneer Bomhoff, wij raden u aan - en willen daar ook graag een
bijdrage aan leveren - om voordat er allerlei maatregelen worden
genomen de plannen ook goed door te nemen op de effecten voor het
personeel. Daar kan, omwille van de kwantiteit en de kwaliteit van de
zorg, niet lichtvaardig mee worden omgegaan!
Het personeel in de zorg wil niets liever dan goede zorg leveren. Daar
worden ze voor opgeleid en ze doen dat met veel liefde voor hun vak.
Het gaat er om hen in staat te stellen die verantwoorde zorg te laten
leveren. Daar zijn financiële middelen voor nodig en een geoliede
organisatie. Op beide onderwerpen biedt het strategisch akkoord nog
niet veel moois, maar gezien uw recente verleden en de toen
gepresenteerde onderzoeken en aanbevelingen gaan we er van uit dat u
weet dat het zonder extra middelen en een gedegen organisatiewijziging
niet kan. We zijn benieuwd en bij de werkers in de zorg zijn de
verwachtingen hoog gespannen. We zullen het kritisch en op de voet
volgen, daar kunt u van verzekerd zijn.
Namens meer dan 100.000 leden/werknemers in de zorg,
Jenneke van Pijpen,
Vice-voorzitter van ABVAKABO FNV
26 jul 02 13:47