Rijksvoorlichtingsdienst

5 aug 2002
TIJDPAD VOOR UITBREIDING EU

De Europese Unie zal tijdens de EU-top van Kopenhagen in december een besluit nemen over de uitbreiding van de Unie. Tijdens de Algemene Raad van 22 juli heeft Europees Commissaris Verheugen het tijdpad voor de uitbreiding toegelicht.

Dertien Europese landen bereiden zich voor op toetreding tot de Europese Unie. De Unie onderhandelt met deze landen over de voorwaarden tot toetreding. De Europese Commissie zal op 16 oktober de voortgangsrapporten over de toetredingsonderhandelingen presenteren. Daarbij zal de Commissie aanbevelingen doen voor de eerste toetredingen. Deze aanbevelingen worden besproken in de Europese Raad van 24 en 25 oktober in Brussel. De Raad zal dan besluiten welke kandidaat-lidstaten gereed zijn om toe te treden tot de Unie. In de weken tot de top van Kopenhagen kunnen dan met deze landen de eindonderhandelingen over de toetreding plaatsvinden. Dit staat in het verslag van de Algemene Raad van 22 juli, die door de minister Jaap de Hoop Scheffer (Buitenlandse Zaken) naar de Kamer is gestuurd.

Kandidaat-landen
Europees Commissaris Verheugen wil dat de landen die door de Europese Raad van Brussel nog niet gereed worden bevonden voor toetreding een concreet perspectief op toetreding blijven houden. Dit geld in ieder geval voor Roemenië en Bulgarije, die nog te weinig voortgang hebben geboekt in de toetredingsonderhandelingen. Ook in de onderhandelingen met Turkije en Cyprus moeten volgens Verheugen nog belangrijke kwesties worden opgelost. De overige kandidaat-landen zijn Estland, Hongarije, Letland, Litouwen, Malta, Polen, Slovenië, Slowakije en Tsjechië.

Kopenhagen-criteria
Om voor het lidmaatschap van de Europese Unie in aanmerking te komen, moeten kandidaat-landen voldoen aan de voorwaarden die door de Europese Raad in juni 1993 in Kopenhagen zijn vastgesteld. Deze zogenaamde Kopenhagen-criteria vallen uiteen in drie hoofdgroepen:
* politieke criteria: het betrokken land moet beschikken over stabiele instellingen die de democratie, de rechtsorde, de mensenrechten en het respect voor en de bescherming van minderheden waarborgen;

* economische criteria: de toekomstige lidstaat kent een functionerende vrije markteconomie en kan het hoofd bieden aan de concurrentiekracht van de Unie;

* het 'acquis communautaire': de kandidaten moeten de verplichtingen van het lidmaatschap op zich nemen en de politieke, economische en monetaire doelstellingen onderschrijven.

Daarnaast besloot de Europese Raad van Madrid van december 95 dat een land voor toetreding moet beschikken over adequate administratieve en juridische capaciteit om de EU-regelgeving in te voeren en te handhaven. In de aanloop naar het lidmaatschap houdt de EU voortdurend bij hoever de kandidaten gevorderd zijn met hun voorbereidingen. Elk najaar presenteert de Europese Commissie daartoe voortgangsrapporten. Landen kunnen pas tot de EU toetreden als zij aan alle bovengenoemde voorwaarden voldoen.