Nederlandse Vereniging van journalisten

NVJ wint spoedprocedure

Presentator toch zelfstandige voor de belastingen

De Voorzieningenrechter van het Hof Amsterdam heeft een sportjournaliste in het gelijk gesteld die via de juridische afdeling van de NVJ een spoedprocedure had aangespannen. De belastingdienst moet alsnog een verklaring arbeidsrelatie (VAR) afgeven voor presentatiewerkzaamheden en het geven van commentaar, waardoor zij als zelfstandige erkend wordt.

Freelancers kunnen zo'n VAR bij de Belastingdienst aanvragen. Dit is een zelfstandigenverklaring, zodat de opdrachtgever weet dat er geen loonbelasting en premies hoeven te worden ingehouden. Een VAR geldt in principe voor twee jaar.

Al enige jaren vindt de Utrechtse Belastingdienst dat presentatoren geen zelfstandig ondernemer kunnen zijn. Presentatie of het leveren van commentaar zou volgens de dienst in principe altijd in loondienst gedaan worden. Slechts bij hoge uitzondering zou dit wel eens niet het geval zijn.

De sportjournaliste had al van diverse opdrachtgevers te horen gekregen dat zij haar geen opdrachten meer gaven als zij geen zelfstandigheidsverklaring of VAR kon overleggen. De kwestie werd echt spoedeisend toen zij een grote opdracht dreigde te missen omdat ze geen VAR had.

De rechter stelde dat de VAR bedoeld is om reeds tevoren zekerheid te krijgen over de fiscale status van de werkzaamheden. Dat doel wordt niet bereikt als de inspecteur zijn oordeel wenst op te schorten over de fiscale status van verzoeksters werkzaamheden op het gebied van presentatie en sportcommentaar, en deze nader wenst te beoordelen aan de hand van alle concrete gegevens, waaronder met name de inhoud van de te sluiten overeenkomsten.
De journaliste verwerft haar opdrachten op grond van de bijzondere expertise en haar journalistieke vaardigheden die zij zich met name op het terrein van bepaalde sporten heeft verworven. Zij kiest voor kortlopende opdrachten, waarbinnen zij eigen teksten uitspreekt, door haarzelf voorbereide interviews afneemt en/of improviserend te werk gaat. Zij ontvangt een bedrag per gewerkte dag. Volgens de rechter zijn dit geen privaatrechtelijke dienstbetrekkingen.

Dat voor radio- en tv-programma's tevoren een draaiboek wordt opgesteld door de redactie en dat door de regisseur bepaalde aanwijzingen worden gegeven, voert niet tot een ander oordeel. Dergelijke aanwijzingen vormen slechts een nadere bepaling van de verlangde prestaties.

De NVJ is blij met deze uitspraak. Hiermee komt een eind aan de aparte behandeling van presentatoren. Ook voor dit werk moet gewoonweg onderzocht worden of iemand zelfstandige is, of als verkapte werknemer werkt.

Tekst uitspraak: www.rechtspraak.nl (LJN-nr. AE 5673, zaaknr. 02/3753)

Informatie: mr. Petra Oudhoff, 020-6766771