Koninklijke bibliotheek
Koninklijke Bibliotheek en Elsevier Science sluiten baanbrekende overeenkomst
op gebied van elektronische archivering
Digitaal archief garandeert permanente toegang tot wetenschappelijk erfgoed
Derk Haank (l), Bestuursvoorzitter van Elsevier Science, en Wim
van Drimmelen (r), Algemeen Directeur van de KB, ondertekenen het
contract.
Derk Haank (l), Bestuursvoorzitter van Elsevier Science, en Wim
van Drimmelen (r), Algemeen Directeur van de KB, schudden elkaar de
hand om de overeenkomst te bekrachtigen.
20 augustus 2002 - Vandaag, tijdens het congres van de International
Federation of Library Associations (IFLA), kondigen Elsevier Science
en de Koninklijke Bibliotheek een voor uitgevers en bibliotheken
wereldwijd baanbrekende overeenkomst aan op het gebied van
elektronische archivering. De Koninklijke Bibliotheek (KB) wordt het
eerste digitale archief voor de tijdschriften van Elsevier Science.
Dit betekent dat de bibliotheek digitale kopieën ontvangt van alle
door Elsevier gepubliceerde tijdschriften die beschikbaar zijn op haar
webplatform ScienceDirect. Het betreft meer dan 1.500 tijdschriften op
wetenschappelijk gebied, bij elkaar meer dan 7 terabytes aan gegevens.
Voor iedereen die betrokken is bij onderzoek en de verspreiding van
onderzoeksresultaten - auteurs, onderzoekers, bibliothecarissen en
uitgevers - is dit een belangrijke stap voorwaarts in de permanente
beschikbaarheid van digitale archieven.
Dat er voorzieningen moeten worden getroffen voor digitale archivering
was bibliotheken en Elsevier al jaren duidelijk. Elsevier Science
loopt voorop in het bepleiten van de verantwoordelijkheid van de
uitgever op dit gebied. In 1999 kondigde Elsevier Science aan dat het
zou zorgen voor digitale archivering in samenwerking met een
betrouwbare, onafhankelijke partner en nam deze belofte op in haar
licentie met bibliotheken. De KB was een logische partner, omdat zij
wereldwijd voorop loopt in het experimenteren met en het investeren in
duurzame digitale opslag.
Karen Hunter, Senior Vice President Strategie bij Elsevier en tevens
verantwoordelijk voor dit initiatief, benadrukt het belang van deze
overeenkomst: "Het is cruciaal dat wij in staat zijn zowel auteurs als
onderzoekers die de tijdschriften gebruiken, te garanderen dat de
elektronische bestanden permanent beschikbaar zullen blijven. De
tijdschriften worden ook wel 'de notulen van de wetenschap' genoemd.
Nu tijdschriften steeds meer alleen nog in elektronische vorm
beschikbaar zijn en centraal worden opgeslagen op de computers van
uitgevers, heeft het publiek recht op de garantie dat, mocht een
uitgever bijvoorbeeld ophouden te bestaan, de bestanden beschikbaar
blijven. Deze overeenkomst biedt deze zekerheid voor de titels van
Elsevier Science, die een belangrijk deel vormen van de gerenommeerde
wetenschappelijke literatuur van dit moment."
In 1994 besloot de KB om elektronische publicaties in haar
Depotcollectie op te nemen. Sindsdien heeft het onderzoek naar en de
ontwikkeling van een digitaal depot, inclusief de toegang op lange
termijn de hoogste prioriteit binnen de KB. "De zorg voor permanente
beschikbaarheid van informatie en kennis staat centraal in de missie
van KB," aldus Wim van Drimmelen, Algemeen Directeur van de KB.
"Digitale archivering is een logische uitbreiding van de rol die wij
altijd speelden en zullen blijven spelen op het gebied van gedrukt
materiaal; de moderne versie van een traditionele taak dus. In het
tijdperk van elektronisch publiceren zijn er wereldwijd nieuwe
afspraken nodig teneinde ons intellectuele erfgoed te bewaren. De KB
wil hierbij een actieve rol spelen. Het is voor ons een uitdaging
manieren te vinden om om te gaan met het hoge tempo van veranderingen
in platformen en formats. Vanaf het begin hebben we ons sterk
gecommitteerd aan deze uitdaging. Wij zijn trots op deze baanbrekende
overeenkomst met Elsevier en zien het als een erkenning voor datgene
wat wij tot nu toe hebben bereikt en een mijlpaal op de weg naar het
verwezenlijken van onze strategische doeleinden."
Elsevier Science is zeer verheugd dat het deze overeenkomst juist met
de KB kan aangaan. Elsevier, de grootste internationale uitgever van
wetenschappelijke, technische en medische onderzoeksinformatie, heeft
geluk met een dergelijke toonaangevende partner in eigen land. Derk
Haank, Bestuursvoorzitter van Elsevier Science: "Als grootste uitgever
van wetenschappelijke tijdschriften, is het belangrijk om te laten
zien dat wij onze verantwoordelijkheid breed opvatten. We zijn dan ook
erg blij met deze overeenkomst. De duurzame elektronische opslag van
deze tijdschriften is een belangrijk onderdeel van de gezamenlijke
missie van bibliotheken en uitgevers. We loven het leiderschap en de
betrokkenheid van Dr. van Drimmelen en zijn staf, de KB als instituut
en het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, omdat zij
het belang van digitaal archiveren onderkennen en de nodige
maatregelen nemen om dit te verwezenlijken. Onze concurrenten zullen
nu moeten reageren en de wetenschappelijke gemeenschap soortgelijke
beloften moeten doen.
Onder deze historische overeenkomst zal de KB digitale kopieën
ontvangen van alle tijdschriften van Elsevier die beschikbaar zijn op
het webplatform ScienceDirect. Momenteel betreft dit meer dan 1.500
door Elsevier Science gepubliceerde tijdschriften over
wetenschappelijke, technologische en medische onderwerpen. Indien er
nieuwe tijdschriften aan de lijst van Elsevier worden toegevoegd,
zullen deze ook worden opgenomen in het archief. Daarnaast is Elsevier
met terugwerkende kracht bezig met het digitaliseren van de oudere
jaargangen van tijdschriften, indien mogelijk tot de eerste jaargang
en de eerste editie. Al deze gedigitaliseerde backfiles zullen ook
worden opgeslagen bij de KB. Naar schatting zal de collectie, zodra de
digitalisering van alle backfiles in de komende twee jaar is afgerond,
meer dan 7 terabytes aan gegevens bevatten.
De tijdschriften worden op dit moment in twee formats aan de klanten
van ScienceDirect beschikbaar gesteld: in Adobe Acrobat PDF format
(identiek aan de gedrukte pagina) en in een gemarkeerd, gestructureerd
tekstformat, dat geavanceerde zoekmogelijkheden en koppelingen biedt,
snelle netwerklevering en verschillende weergaven op het beeldscherm
ondersteunt. Beide formats zullen naar de KB worden verzonden. "Wij
houden er rekening mee dat deze formats, daarmee geassocieerde
zoektechnieken en opslagmedia na verloop van tijd kunnen wijzigen,"
zegt Johan Steenbakkers, Directeur Informatie Technologie van de KB.
"Als onderdeel van onze toezegging als officieel archief te
functioneren, nemen wij de verantwoordelijkheid op ons voor de
migratie van inhoud en bijbehorende software zodra de technologieën
veranderen. Samen met IBM hebben wij een nieuw elektronisch
depotsysteem ontwikkeld dat tegemoet komt aan de behoefte aan
hoogwaardige en schaalbare opslagcapaciteit maar ook functies voor
lange-termijntoegang zal bieden. Dit najaar zal het nieuwe E-Depot
systeem aan de KB worden overgedragen en zullen de tijdschriften van
Elsevier hierin worden opgeslagen. Elsevier zal nauw met ons
samenwerken om permanente beschikbaarheid zeker te stellen."
Om de problemen op het gebied van digitale opslag en toegang op lange termijn aan te pakken, heeft de KB altijd gezocht naar strategische partners. Steenbakkers legt uit: "We zijn er goed in geslaagd uitstekende partners te vinden en een goede werkrelatie met hen op te bouwen. Onder deze partners bevinden zich IBM en RAND, maar ook andere, geavanceerde nationale bibliotheken zoals de partners van NEDLIB, de Library of Congress (de Amerikaanse nationale bibliotheek), de National Library of Australia en de British Library. Een tweede belangrijke factor voor ons succes is de nauwe samenwerking, vanaf het begin, met enkele vooraanstaande uitgevers die de KB hebben voorzien van concreet materiaal, eerst om mee te experimenteren en later om de nodige infrastructuur en vaardigheden te ontwikkelen voor het hanteren en onderhouden van elektronische publicaties. De allereerste uitgever waarmee de KB in zee ging, was Elsevier Science."
De KB zal toegang verlenen tot de tijdschriften aan een ieder die de bibliotheek bezoekt en die recht heeft op toegang tot de collecties van de bibliotheek. Daarnaast wordt de KB onderdeel van een organisatie voor tijdelijke dienstverlening in het geval er een catastrofe plaatsvindt waardoor het systeem van ScienceDirect lange tijd niet operatief is. Ten slotte kan de KB, wanneer Elsevier of een opvolger geen commerciële interesse meer heeft in deze tijdschriften, in haar functie als officieel depot ook op afstand toegang verlenen tot alle bestanden (in aanvulling op de directe toegang).
Over Elsevier Science
Elsevier Science is de werelds grootste, wetenschappelijke, technische
en medische informatieleverancier en publiceert meer dan 1.600
tijdschriften en 1.200 boeken per jaar, evenals secondaire databases.
De belangrijkste handelsmerken van Elsevier Science zijn: Academic
Press; Butterworth-Heinemann; Cell Press; Churchill-Livingstone;
Engineering Information; Excerpta Medica; The Lancet; MD Consult; MDL;
Mosby; North-Holland; Pergamon; ScienceDirect en WB Saunders.
Elsevier Science (www.elsevier.com) heeft haar hoofdkantoor in
Amsterdam. Het is onderdeel van de Reed Elsevier plc group
(www.reed-elsevier.com), een toonaangevende uitgever en
informatieleverancier. Reed Elsevier is actief in de
wetenschappelijke, juridische en business-to-business sector en levert
haar klanten flexibele informatieoplossingen van hoge kwaliteit, met
toenemende nadruk op het Internet als leveringskanaal. De
beurssymbolen van Reed Elseviers zijn REN (Euronext Amsterdam), REL
(London Stock Exchange, RUK en ENL (New York Stock Exchange).
Over ScienceDirect
ScienceDirect (www.info.sciencedirect.com) is een open platform dat
zijn abonnees desktop-toegang biedt tot meer dan 2,5 miljoen volledige
artikelen. Het platform bestrijkt meer dan 1.500 door Elsevier Science
gepubliceerde tijdschriften en dynamische referenties naar
tijdschriften van ongeveer 120 leidende STM uitgevers via CrossRef.
Een steeds groeiend pakket aan databases van wetenschappelijke
artikelen en samenvattingen in een omgeving die rijk is aan onderlinge
referenties en links biedt abonnees steeds uitgebreidere en
flexibelere toegang tot de wetenschappelijke literatuur die wereldwijd
wordt gepubliceerd.
ScienceDirect is een divisie van Elsevier Science en onderdeel van de
Reed Elsevier plc group (www.reed-elsevier.com).
Over de Koninklijke Bibliotheek
De Koninklijke Bibliotheek (KB) is de nationale bibliotheek van
Nederland. De bibliotheek werd in 1798 opgericht. De KB is een
zelfstandig bestuursorgaan dat wordt gefinancierd door het Ministerie
van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. De missie van de KB is het
bieden van wereldwijde toegang tot de kennis en cultuur van heden en
verleden door hoogwaardige diensten te leveren voor onderzoek, studie
en cultuurbeleving.
De belangrijkste taken zijn:
* Opslag, beheer, documentatie en beschikbaarstelling van het
nationale culturele erfgoed in geschreven, gedrukte en
elektronische vorm;
* Depotbibliotheek voor Nederlandse gedrukte en elektronische
publicaties, vervaardiging Nederlandse Bibliografie.
* Wetenschappelijke bibliotheek gericht op Nederlandse geschiedenis,
taal en cultuur in brede internationale context.
* Zeldzame en bijzondere collecties zoals middeleeuwse handschriften
en de eerste gedrukte boeken;
* Tentoonstellingen en publicaties;
* Kenniscentrum voor digitalisering, conservering en restauratie;
bevordering van samenwerking tussen bibliotheken.
Collectie: 3,3 miljoen items = meer dan 67 km bibliotheekmateriaal. De
depotcollectie groeit jaarlijks met gemiddeld 45.000 boeken en
elektronische publicaties. De wetenschappelijke collectie groeit
jaarlijks met gemiddeld 24.000 items.
Koninklijke Bibliotheek - Nationale bibliotheek van Nederland