ALGEMEEN VERBOND BOUWBEDRIJF
Bouw presenteert toekomstgedachten over sector
Den Haag, 21 augustus 2002
Het Algemeen Verbond Bouwbedrijf (AVBB) heeft vandaag aan de
parlementaire enquêtecommissie een notitie gezonden met gedachten over
de toekomst van de bouwsector in ons land. De georganiseerde bouw wil
hiermee een bijdrage leveren aan de opdracht van de commissie om - via
waarheidsvinding over het verleden - tot aanbevelingen te komen voor
verbetering van de verhoudingen tussen opdrachtgevers en
opdrachtnemers in de bouw.
In de visie op de toekomst staan twee kernbegrippen centraal:
integriteit van bouwondernemingen en betrouwbaarheid van de overheid
als opdrachtgever. Deze onderwerpen zullen naar verwachting ook de
rode draad zijn in de komende verhoren van de enquêtecommissie. Doel
is te komen tot nieuwe samenwerkingsvormen waarbij onderling
vertrouwen weer vanzelfsprekend wordt.
Korte en lange termijn
Voor de korte termijn wil de bouwsector de systematiek van de openbare
aanbesteding verbeteren, waarbij veel aandacht zal uitgaan naar normen
en waarden. Voor de langere termijn moet gekeken worden naar nieuwe en
andere vormen van aanbesteding. De openbare aanbesteding van
overheidsopdrachten - met in beginsel selectie alleen op basis van
prijs - blijkt in de praktijk innovaties en vernieuwingen vaak in de
weg te staan. In de toekomst moet het aanbestedingssysteem niet
uitgaan van de goedkoopste aanbieder, maar van samenwerking in een
vroegtijdig stadium tussen opdrachtgever en bouwer. Dit moet leiden
tot meer innovatieve aanbestedingen.
In navolging van Engeland pleit het AVBB voor het instellen van een
commissie van topfiguren uit de overheid, industrie, dienstverlening
en de bouw die aanbevelingen moet doen voor modernisering van de
sector.
Integriteit
Het herwinnen van vertrouwen vinden de bouwondernemingen primair een
opdracht voor de sector zelf, waarbij overheidshulp noodzakelijk is.
Integer handelen is cruciaal, aldus de notitie. Er moeten heldere
regels komen die 'clandestiene zelfregulering' onmogelijk maken.
Daartoe heeft de sector een zware gedragscode ontwikkeld met daaraan
verbonden strenge sancties voor bedrijven die zich niet aan de regels
houden. Onderdeel van de bedrijfstakcode is een verplichte code op
bedrijfsniveau. Het AVBB vindt dat de overheid alleen opdrachten moet
gunnen aan ondernemingen die de code hebben ondertekend. Het
doorvoeren van deze verandering, waardoor het strikt naleven van
spelregels in het systeem wordt verankerd, heeft prioriteit.
Evenwichtig
Om misstanden in de toekomst te vermijden, dient ook de overheid in
zakelijk opzicht een betrouwbare opdrachtgever te zijn. Opdrachtgever
en opdrachtnemer moeten evenwichtig met elkaar kunnen onderhandelen
over het te leveren product, de projectcondities en de verhouding
tussen tijd, prijs en kwaliteit. In het verleden is van dat evenwicht
vaak geen sprake geweest, meent de bouwsector.
Goed aanbestedingsproces
De notitie schetst een aantal voorwaarden voor een goed
aanbestedingsproces:
- transparantie, ook wat betreft wederzijdse begrotingen;
- bescherming van de aanbieder in de zin van respecteren van
intellectueel eigendom en het recht van bedrijven om zich terug te
trekken als blijkt dat risico's verkeerd zijn ingeschat;
- een redelijke vergoeding voor gemaakte voorbereidingskosten als geen
sprake is van een standaardbestek;
- duidelijke afspraken over verdeling van risico's en de kosten die
hieruit kunnen voortvloeien;
- ruimte voor de aanbieder om voorstellen te doen voor de planning van
de uitvoering van projecten.
Samenwerking
De notitie concludeert dat overheid en bouwsector gezamenlijk zullen
moeten zoeken naar nieuwe samenwerkingsvormen. Het verleden leert dat
de bedrijfstak dit niet alleen kan realiseren. 'Samenwerkingsvormen
die in elk geval de kans verkleinen op ongeoorloofd handelen van welke
partij dan ook. Samenwerkingsvormen bovendien die recht doen aan de
belangrijke opdracht waarvoor de bouw, maar ook de beide andere
partners (opdrachtgevers en financiers) zich gesteld zien: een
bijdrage aan de opbouw van de Nederlandse samenleving'.
Noten voor de redactie:
- een samenvatting van de notitie is te vinden op www.avbb.nl
- de integrale tekst is vanaf donderdag 22 augustus beschikbaar