Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut

Het weer nader verklaard

El Niño achter nat voorjaar

Na een winter met een sterke El Niño krijgen wij steevast te maken met een nat voorjaar. Uit onderzoek van het KNMI met gegevens over een periode van anderhalve eeuw blijkt dat er een duidelijk verband bestaat tussen sterke El Niño's (relatief warm water voor de kust van Peru rond Kerstmis) en de regenval in het eropvolgende voorjaar in een deel van West- en Midden-Europa. Dat geldt vooral voor een strook die zich uitstrekt over Zuid-Engeland, Noord-Frankrijk, ons land, België en Duitsland en voor een gebied rond Kiev. Het verband is eerder al gesuggereerd op basis van een beperkt aantal gegevens over de periode 1950-1995 maar is nu aangetoond met de gegevens vanaf 1856.

Tijdens een El Niño is het oppervlaktewater in de oostelijke Stille Oceaan relatief warm. Daardoor valt de passaat boven de Stille Oceaan grotendeels weg en trekt de regenzone, die normaal boven Indonesië ligt, richting Zuid-Amerika. De belangrijkste gevolgen van El Niño zijn droogte in Indonesië en regen in de woestijnen van Zuid-Amerika. Ook op grotere afstand in Noord- en Zuid-Amerika, Afrika en India raakt het weer van slag. Naar nu blijkt ondervindt ook het weer in Europa indirect invloed van El Niño.

Ons natte voorjaar houdt waarschijnlijk verband met temperatuurafwijkingen in Zuidoost Azië die een vertraagd gevolg zijn van El Niño. Deze temperatuurverandering beïnvloedt de ligging van hoge- en lagedrukgebieden met als gevolg een toename van de voorjaarsneerslag langs de 50e breedtegraad, het gebied waar ook ons land ligt.

Daarmee is een verklaring gevonden voor het natte voorjaar van 1998. Vooral maart en april waren toen in De Bilt zeer nat en horen bij de natste drie van de eeuw. In de winter, die hieraan voorafging, was sprake van één van de sterkste El Niño's van de eeuw. Ook het zeer natte voorjaar in 1983 werd voorafgegaan door een sterke El Niño en voor 1878 geldt hetzelfde verhaal. Na alle El Niño-jaren sinds 1856 blijkt het voorjaar in Nederland aan de natte kant te zijn.

El Niño teleconnection to spring precipitation in Europe

El Niño in het weer nader verklaard

Index het weer nader verklaard

Laatste wijziging: 27 maart 2002

Vragen en reacties:
Harry Geurts, PR & Voorlichting KNMI
Copyright © KNMI