Nederlands Instituut voor Zorg en Welzijn
Persberichten :
Kinderen in de schaduw van het geweld
Duizenden kinderen getuige van geweld tussen hun ouders
26 augustus 2002
Het gezin is niet voor iedereen een veilige plek. Voor sommigen is het
er zelfs erg onveilig. Geschat wordt dat in Nederland jaarlijks
ongeveer tachtigduizend kinderen door hun ouders worden mishandeld.
Waarschijnlijk zijn er nog meer kinderen getuige van geweld tussen hun
ouders. Zij zien hoe hun vader hun moeder mishandelt, ze horen de
scheldpartijen en het breken van servies en proeven een sfeer van
intimidatie en bedreiging. Veel kinderen die getuige zijn van geweld
kampen met gedragsproblemen en ontwikkelen gevoelens van angst en
depressiviteit. De NIZW-publicatie In de schaduw van het geweld die
met financiële steun van het ministerie van Justitie tot stand is
gekomen, brengt deze groep kinderen in beeld. De auteurs belichten de
achtergrond en de aard van de problematiek en beschrijven wat het voor
kinderen betekent getuige te zijn van geweld. Ook bieden zij
handreikingen en adviezen voor signalering en hulpverlening.
Uit landelijk onderzoek blijkt dat bijna de helft van de ondervraagde vrouwen én mannen ooit slachtoffer is geweest van huiselijk geweld. Daarbij gaat het niet om een eenmalige klap die wordt uitgedeeld, maar om herhaaldelijk geweld. Bij een op de vijf van de ondervraagden duurde het geweld zelfs langer dan vijf jaar. Uit internationale studies blijkt dat circa 40 procent van de kinderen die getuige zijn van geweld daarvan ernstige schade ondervindt. Een aantal van hen raakt getraumatiseerd, maar vermoedelijk lopen ook veerkrachtige kinderen littekens op en ondervinden zij gevolgen van het geweld.
Steun
Kinderen die getuige zijn van geweld tussen hun ouders hebben recht op
de steun van anderen. Beroepskrachten en anderen in de omgeving van
kinderen die getuige zijn van geweld kunnen stappen ondernemen om de
situatie van deze kinderen te verbeteren en het geweld te stoppen. Als
je weet of vermoedt dat een kind getuige is van geweld wil je daar
iets aan doen. Maar hoe krijg je helder of er werkelijk iets aan de
hand is en hoe kun je het kind helpen?
Signalen
Kinderen die getuige zijn van geweld geven verschillende signalen. Zo
kunnen baby's extreem bang zijn voor harde geluiden en schreeuwende
stemmen en kunnen peuters een vertraagde ontwikkeling van
zindelijkheid en taalbeheersing hebben. Kleuters die getuige zijn van
geweld kunnen sociale problemen krijgen door agressief gedrag
tegenover leeftijdsgenoten, gezinsleden, dieren of dingen. Oudere
kinderen kunnen agressief of vernielzuchtig zijn of problemen op
school hebben. Opgroeien in een gewelddadig gezin is volgens sommige
onderzoekers een sterke voorspeller van ernstige puberproblemen, zoals
depressie, agressie en jeugdcriminaliteit.
Stappenplan
De manier waarop een beroepskracht kan omgaan met de situatie van een
kind dat getuige is van geweld verschilt niet wezenlijk van de stappen
die in gevallen van kindermishandeling moeten worden ondernomen. De
stappen zijn gekoppeld aan zes fasen in de aanpak van de problematiek,
te weten: het ontstaan van een vermoeden, overleg, nader onderzoek,
hulp op gang brengen, evaluatie en nazorg. De publicatie sluit af met
een hoofdstuk met voorstellen voor systeemgerichte en
intergenerationele vormen van hulpverlening aan kinderen en hun
gezinnen.
Bestellen
In de schaduw van het geweld. Kinderen die getuige zijn van geweld
tussen hun ouders is geschreven door Paul Baeten en Edith Geurts en
kost ¤ 11,75. ISBN 90-5050-936-3 en E 23181. De publicatie is
verkrijgbaar via de boekhandel of te bestellen bij NIZW Uitgeverij,
Postbus 19152, 3501 DD Utrecht, telefoon (030) 230 66 07, fax (030)
230 64 91, e-mail bestel@nizw.nl.
Contact
Afdeling Verkoop, e-mail: bestel@nizw.nl
Laatste update: 26 augustus 2002