Rijksuniversiteit Groningen

Geavanceerde accountinginstrumenten niet altijd zinvol

Waarom gebruiken sommige bedrijven of organisaties meer geavanceerde accountinginstrumenten dan andere? Aan deze vraag wijdde econome Sandra Tillema haar promotieonderzoek. Zij ontwikkelde een theoretisch raamwerk en toetste dit aan onderzoekgegevens van twee energiedistributiebedrijven. Accountinginstrumenten zijn elementen van financiële en niet-financiële informatie, ofwel die een organisatie produceert en die intern met een specifiek doel kunnen worden gebruikt. Tillema beperkt zich dus tot de management-accounting. Ruwweg noemt men accountinginstrumenten meer geavanceerd als ze interne informatie combineren met externe informatie, financiële informatie combineren met niet-financiële informatie, betrekking hebben op toekomstige (in plaats van historische) gebeurtenissen en als ze informatie per activiteit (in plaats van - bijvoorbeeld - per kostensoort) classificeren. Voorbeelden zijn: Balanced Score Card en Activity-Based Costing. Volgens Tillema is het alleen waarschijnlijk dat organisaties geavanceerde accountinginstrumenten gebruiken wanneer ze aan diverse voorwaarden voldoen. Het gebruik van zowel tamelijk geavanceerde als zeer geavanceerde instrumenten vereist allereerst dat aan een aantal algemene voorwaarden is voldaan: de omgeving mag niet het gebruik van minder geavanceerde accountinginstrumenten opleggen, binnen de organisatie moeten financiële doelstellingen en de financiële consequenties van de betreffende beslissingen en activiteiten belangrijk worden geacht; en in principe moeten de activiteiten betrekkelijk eenvoudig zijn. Het gebruik van tamelijk geavanceerde instrumenten vereist daarnaast een stabiele omgeving en variatie in de aard en de omvang van de activiteiten. Het gebruik van zeer geavanceerde instrumenten vereist bovendien een dynamische omgeving en activiteiten die al gedurende een langere periode worden uitgevoerd. /FC

Sandra Tillema (Noordhorn, 1971) studeerde economie aan de Rijksuniversiteit Groningen, waar zij vervolgens haar promotieonderzoek verrichtte bij de vakgroep Financiering, Belegging en Accounting van de Faculteit der Economische Wetenschappen. Daarnaast valt het onderzoek onder de onderzoeksschool SOM. Tillema blijft als UD verbonden aan de vakgroep.

Datum en tijd

dinsdag 27 augustus 2002, 13.15 uur

Promovendus

mw. S. Tillema, tel. (050)363 45 39, fax (050)363 72 07, e-mail: s.tillema@eco.rug.nl (werk)

Proefschrift

Sophistication of accounting instruments: An integrated framework for explaining the use of simple and advanced accounting information

Uitgave

Labyrinth Publication, Capelle aan den IJssel, ISBN 90-5335-007-1, te bestellen via tel. (050) 363 38 14

Promotores

prof.dr. G.J. van Helden, dr. P.J.J.M. van Loon en prof. R.W. Scapens

Faculteit

economische wetenschappen

Plaats

Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Promotie