De begroting per onderwerp
Veiligheid
Werk en bestrijding armoede
Woningproduktie en stedelijke vernieuwing
Onderwijs en educatie
Zorg
Cultuur
Stedelijk Museum
Verkeer en vervoer, Noord-Zuid lijn
Groen en milieu
Sport en recreatie
Belastingen en tarieven
Stadsdeelfonds
Veiligheid, wonen en werk centraal in begroting 2003 van Amsterdam
De begroting 2003 van de Gemeente Amsterdam, waarvan wethouder van
financiën Geert Dales vandaag de cijfers bekend heeft gemaakt, staat
voor een groot deel in het teken van de uitvoering van het
Programakkoord 2002-2006. Van het geld dat in 2003 beschikbaar is
boven op bestaande budgetten, gaat ruim 66 miljoen naar de
hoofdprioriteiten veiligheid, wonen en werk. Ook voor het onderwijs en
de verbetering van het openbaar vervoer worden forse bedragen
vrijgemaakt. Een grootschalige renovatie, vernieuwing en verbetering
kan op korte termijn de gebouwen van het Stedelijk Museum weer voor
decennia geschikt maken. Carré krijgt een grote onderhoudsbeurt en
voor de bouw van een nieuwe bibliotheek wordt geld gereserveerd. Er
komt geld voor het aantrekken van grote sportevenementen. De lokale
lasten blijven laag.
Ombuigen en bezuinigen
Met de begroting 2003 wordt naar het oordeel van het College van B&W
een fors begin gemaakt met de realisatie van de plannen voor deze
collegeperiode. Maar de grote omslag zal vooral vanaf 2004 merkbaar
worden. Om ook de komende jaren voortvarend met het realiseren van de
plannen door te kunnen gaan, komt er een omvangrijke ombuigings- en
bezuinigingsoperatie. Het college heeft besloten dat alle bestaande
reserves en voorzieningen van de gemeente kritisch moeten worden
doorgelicht om na te gaan of het bestedingstempo in orde is en of
middelen kunnen vrijvallen. "Nu de financiële situatie van de
gemeente, tengevolge van conjuncturele ontwikkelingen en
rijksbezuiningen, minder rooskleurig wordt, zullen nieuwe wegen
bewandeld moeten worden om onze grote ambities te realiseren", aldus
wethouder Dales vanochtend bij de presentatie van de cijfers. "Dat
politiek vooral kiezen is zal nu wel blijken. De tering moet naar de
nering worden gezet en er zal vaker `nee' worden verkocht. Gelukkig
heeft Amsterdam ook in tijden van hoogconjunctuur steeds prudent
financieel beleid gevoerd. Daarom kunnen we ons in 2003 nog wel wat
veroorloven. Voor de komende jaren voorzie ik echter een duidelijk
merkbare terugslag".
Begroting 2003 op hoofdlijnen
De begroting van Amsterdam voor 2003 bedraagt in totaal circa 5
miljard euro. De uitgaven worden gefinancierd door inkomsten via het
gemeentefonds (1,1 miljard), rijksuitkeringen voor onderwijs, sociale
zaken, openbaar vervoer, zorg en werk (0,2 miljard). Uit de heffing
van lokale belastingen (waaronder ozb, toeristenbelasting,
rioolrechten, hondenbelasting enz.) en andere gemeentelijke
inkomstenbronnen (bijstand) vloeit nog circa 1,5 miljard in de
gemeentekas. Vele uitgaven staan vast en zijn niet zo maar te
veranderen. De besprekingen in het College hebben zich dan ook vooral
toegespitst op mogelijke verschuivingen en op de besteding van de
extra middelen die in 2003 beschikbaar zijn. Het gaat daarbij om 31
miljoen euro structureel inzetbaar geld en 157 miljoen euro vrij
besteedbare incidentele middelen. Verder gaat het om 120 miljoen euro
uit het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (rijksmiddelen voor
de stedelijke ontwikkeling, voorheen Stadsvernieuwingsfonds) en 17,2
miljoen euro uit het Mobiliteitsfonds. Het totaal voor 2003 komt
daarmee op 325 miljoen euro. Dit bedrag is voor bijna eenderde bepaald
door een incidentele bedrag van 106 miljoen euro tengevolge van het
vrijkomen van de tweede tranche verkoop UNA-aandelen.
Verdere procedure Gemeenteraad
De begroting is omstreeks 7 oktober in drukproef beschikbaar voor de
Gemeenteraad. Op vrijdag 18 oktober wordt de begroting officieel
gepubliceerd. De raadscommissies bespreken de verschillende
hoofdstukken van de begroting begin november. Op 6 november volgen de
algemene en financiële beschouwingen in de Raad. Daarna verwerkt het
College de reacties en moties in pre-adviezen, die in de tweede helft
van november in de commissies worden besproken. Tot slot volgen op 18
en 19 december de afrondende debatten in de Raad, waarna de begroting
definitief wordt vastgesteld.
Begroting per onderwerp
Veiligheid
Voor de verbetering van de veiligheid in Amsterdam wil het College in
2003 in totaal 16,3 miljoen euro extra uittrekken. Met dit geld wordt
de jeugdcriminaliteit verder aangepakt (2,5 miljoen) en worden
maatregelen tegen uitgaansgeweld, wapenbezit, alcoholmisbruik en
onveiligheid in winkels geïntensiveerd (1,3 miljoen). De veiligheid in
het Westpoortgebied wordt verbeterd (24-uurs handhaving openbare
ruimte) en de milieucriminaliteit bestreden. Voor veiligheid in het
openbaar vervoer (metrowachten, conducteurs) wordt 2,9 miljoen
uitgetrokken. Er worden projecten uitgevoerd die scholen veiliger
moeten maken (1,1 miljoen). Er gaat 2,2 miljoen naar de brandweer,
waarmee de controle op vergunningen en de brandveiligheid beter moet
worden. Verkeersgevaarlijke plekken (`black spots') in de stad worden
aangepakt (3 miljoen) en er komt geld voor fietsendiefstalpreventie
door grootschalige registratie (2,8 miljoen).
Werk en bestrijding armoede
Onder het motto "Werk boven uitkering" zullen de komende jaren alle
mensen die afhankelijk zijn van een uitkering naar werk worden
toegeleid of op een andere wijze sociaal actief gemaakt worden.Deze
inspanning vereist een verbetering van de kwaliteit van de Sociale
Dienst. Daarvoor wordt 21,3 miljoen beschikbaar gesteld. Van dit geld
wordt ook de samenwerking met andere ketenpartners en het Centrum voor
Werk en Inkomen en de uitvoerders van de WOA en de WIW geïntensiveerd.
Er komen nieuwe maatregelen om ervoor te zorgen dat het geld dat
beschikbaar is voor de bestrijding van de armoede daadwerkelijk
terecht komt bij alle mensen die dit nodig hebben. Dit moet leiden tot
een extra inzet van 8,5 miljoen.
Om bij te dragen aan de oplossing voor de personeelstekorten in de
collectieve sector trekt het College 2 miljoen uit voor faciliteiten
voor werknemers in de zorg, het onderwijs en bij de politie. Dit geld
wordt onder andere ingezet om het ziekteverzuim te helpen bestrijden
en om secundaire arbeidsvoorzieningen te helpen verbeteren, zoals
parkeren en wonen.
Woningproduktie en stedelijke vernieuwing
In 2006 moeten er minstens 16.000 nieuwe woningen in produktie zijn
genomen. Om deze ambitieuze doelstelling te realiseren wordt een
budget van 28,5 miljoen euro gereserveerd voor maatregelen om de
woningproduktie vlot te trekken. Inmiddels is een woningbouwregisseur
aangesteld en het College zal op korte termijn in een plan van aanpak
maatregelen voorstellen om de produktie te versnellen. Belangrijke
uitgaven in het kader van het Investeringsbudget Stedelijke
Vernieuwing betreffen de ontwikkeling van de zuidelijke IJ-oevers (12
miljoen), een ontwikkelingsbudget voor de stedelijke vernieuwing dat
mede ingezet zal worden voor sociale infrastructuur (5 miljoen),
verdere bijdragen aan de vernieuwingsoperatie Bijlmermeer (10 miljoen)
en de bestrijding van verkeershinder (6 miljoen).
Onderwijs en educatie
Er wordt een start gemaakt met de bouw van twee VMBO-scholen. Dit
leidt uiteindelijk tot een investering van circa 30 miljoen. Wethouder
Oudkerk van Onderwijs zal (in overleg met de stadsdelen) een
versnelling tot stand brengen in de besteding van de middelen voor
huisvesting van het basisonderwijs. Ook de kwaliteit van veel
onderwijsgebouwen in het middelbaar en voorbereidend wetenschappelijk
onderwijs laat veel te wensen over. Daarom heeft het College besloten
op basis van een integraal huisvestingsplan hiervoor middelen ter
beschikking te stellen, waarmee uiteindelijk een investering van 90
miljoen euro is gemoeid. Hiermee wordt tegemoet gekomen aan het door
de gemeenteraad vastgestelde Deltaplan Onderwijs.
Het College vindt de voorschool een belangrijk instrument in het
taaloffensief. In 2006 moet 50% van de kinderen een plaats in de
voorschool hebben gekregen. De financiering hiervan uit de
rijksbijdrage voor het gemeentelijk onderwijs achterstandenbeleid
schiet tekort. Het College wil hierover met de rijksoverheid tot
betere afspraken komen.
Voor de totstandkoming van een nieuwe Openbare Bibliotheek op het
Oosterdokseiland stelt het College, naast het reeds beschikbare bedrag
van 22,7 miljoen, een aanvullende reservering voor van 12,5 miljoen
euro, waarna nog 37,5 miljoen in komende begrotingen zal moeten worden
gereserveerd. De bibliotheek moet in 2007 gereed zijn.
Zorg
De dienstverlening in de zorg zal een belangrijke impuls krijgen door
een ingrijpende renovatie en groot onderhoud van het gebouw van de
GG&GD. In de begroting 2003 wordt van de totale investering van ruim
23 miljoen het nog ontbrekende deel van 18 miljoen geregeld. Voor de
omvorming van consultatiebureaus tot ouder- en kindcentra wordt in
2003 een eerste bedrag van 200.000 euro uitgetrokken. Voor de
voorbereidingen van de bouw van een opvangvoorziening voor oudere
verslaafde daklozen in Zuid-Oost wordt eveneens 200.000 euro opzij
gezet.
Cultuur
Om drie toonaangevende cultuuraccommodaties op peil te houden trekt
het College ruim 12,2 miljoen euro uit. Het gaat hierbij om een
renovatie van theater Carré, vervangingsinvesteringen in de
Stadsschouwburg (stoelen, klimaatinstallatie, trekkenwand) en het
Muziektheater (vervanging van vijftien jaar oude theatertechnische
installaties). Voor onderhoud in verschillende kleinere accommodaties
wordt vijf ton extra vrijgemaakt.
Het Gemeentearchief zal zijn intrek nemen in het gebouw De Bazel in de
Vijzelstraat. Daarvoor wordt 37,5 miljoen euro uitgetrokken. Het
archief wordt zo veel toegankelijker voor de vele Amsterdammers die
geïnteresseerd zijn in de gemeentelijke geschiedenis.
Om te kunnen voorzien in het nijpende tekort aan betaalbare atelier-
en oefenruimte voor kunstenaars wordt bijna 3 miljoen toegevoegd aan
het budget voor de ontwikkeling van broedplaatsen
Stedelijk Museum
Voor het Stedelijk Museum was al eerder een budget gereserveerd van
56,7 miljoen euro. Het College heeft besloten dit in te zetten voor
een grootschalige renovatie, vernieuwing en verbetering van het
bestaande gebouw, inclusief de Nieuwe Vleugel (`Sandberg-vleugel').
Het 19e eeuwse gebouw wordt teruggebracht in zijn oorspronkelijke
staat en weer voor decennia geschikt gemaakt als
tentoonstellingsruimte. Enkele facilitaire functies blijven in het
gebouw aan de Paulus Potterstraat. Omdat daar de
tentoonstellingsfunctie voorop staat, zullen andere functies elders
ondergebracht worden. Daartoe is vanaf 2003 een gebouw in Sloterdijk
beschikbaar. Dat zal voor een reeks van jaren geschikt gemaakt worden
als `collectiecentrum', waarmee het eerdere plan voor de bouw van een
collectiecentrum in Amsterdam-Noord komt te vervallen. In bestaande
depots voor opslag van de collectie zullen verbeteringen worden
aangebracht. Een en ander kan gefinancierd worden binnen reeds
beschikbare budgetten. De directie is verzocht de plannen nader uit te
werken.
Tevens zal het College in het kader van de ontwikkeling van de Zuidas
de opdracht verlenen tot een haalbaarheidsstudie naar de realisatie
van een nieuw `museum van de 21e eeuw'. Een deel van de
oorspronkelijke erontwikkelingsplannen van het Stedelijk Museum kan
alsnog op die locatie worden gerealiseerd.
Verkeer en vervoer, Noord-Zuid lijn
Voor de bereikbaarheid van de stad vindt het College de aanleg van de
Noord-Zuid lijn van essentieel belang. Daarmee zal een belangrijke
bijdrage worden geleverd aan de verbetering van het openbaar vervoer.
Als de Gemeenteraad op 9 oktober instemt met het Collegevoorstel om
tot aanbesteding over te gaan en daartoe een aanvullende bijdrage uit
te trekken, is van de benodigde 132 miljoen de helft beschikbaar bij
de begroting 2003. Het resterende deel zal ten laste van begrotingen
in de periode 2006-2010 worden gebracht. Het College heeft tot deze
meerjarenreservering besloten vanwege de nu beoogde datum van
ingebruikneming van de lijn, t.w. in het voorjaar van 2011.
Voor communicatie aan bewoners en bedrijven en het omgevingsmanagement
wordt 1,8 miljoen uitgetrokken.
Vernieuwingen van bruggen en wegen, tunnels, sluizen en oevers en het
terugdringen van achterstallig onderhoud van de infrastructuur vergen
ook in 2003 tientallen miljoenen euro's. Deze uitgaven maken deel uit
van bestaande reserveringen.
Voor verbetering van de bereikbaarheid bij opbrekingen en het
waarborgen van leefbaarheid en veiligheid (stadsregie) wordt nog eens
1,5 miljoen uitgetrokken.
Groen en milieu
Voor de uitvoering van grote groenprojecten is in het Programakkoord
10 miljoen uitgetrokken. Daarvan komt in 2003 een eerste deel van 2,5
miljoen ter beschikking. Het programma `Groen in en om de stad' wordt
in 2003 voortgezet met een extra bedrag van 1,1 miljoen.
Langs de A-10 west komen geluidsschermen. Nadat bij de renovatie van
de ringweg de fundering al was aangelegd, wordt nu voor de plaatsing
van de schermen ruim 10 miljoen ingezet. Daardoor zal de woon- en
leefkwaliteit aan de westzijde van de ring aanzienlijk verbeteren en
krijgt ook de stedelijke vernieuwing in dat gebied extra kansen.
De sanering van het Oostergasfabriekterrein vergt een totale
investering van 54 miljoen euro. Daarvan was reeds een groot deel
beschikbaar, voor een groot deel uit rijksbijdragen. In de begroting
van 2003 wordt geld vrijgemaakt voor de dekking van de lasten van een
laatste investering van 18 miljoen euro.
De sanering van verkeerslawaai vergt in 2003 een bijdrage van 5,8
miljoen.
Sport en recreatie
In 2003 zal een belangrijk deel van de middelen voor achterstallig
onderhoud van sportaccommodaties (11,3 miljoen uit begroting 2002 en
2,5 miljoen voor 2003) worden besteed. Daarvan is 4,5 miljoen bestemd
voor de renovatie van de sporthallen Zuid. Om grote sportevenementen
naar Amsterdam te halen wordt een bedrag van 500.000 euro vrijgemaakt.
In 2003 is voor de marathon van Amsterdam 200.000 euro beschikbaar.
Als er geen nieuwe hoofdsponsor voor de marathon komt, vervalt de
vaste gemeentelijke bijdrage en kan het vrijkomende bedrag worden
gebruikt als jaarlijks budget voor de werving van evenementen.
Voor Artis wil het College een structurele verhoging van het
onderhoudsbudget van 1,1 miljoen inzetten.
Belastingen en tarieven
Zoals afgesproken in het Programakkoord blijft het tarief voor de
onroerende zaak belasting gelijk. Er komt alleen een correctie voor
inflatie. Deze bedraagt in 2003 4,8%. Het OZB-tarief voor woningen
wordt (per 2268 euro waardedeel) voor eigenaren 2,16 en voor
gebruikers 1,73. Voor niet-woningen worden de tarieven 3,64 voor
eigenaren en 2,91 voor gebruikers.
De hondenbelasting gaat van 56 euro naar 58,75 per hond. Het
rioolrecht wordt met 2% verhoogd tot 107,49
Stadsdeelfonds
In de begroting 2003 is voor het Stadsdeelfonds uitgegaan van een
bedrag van 528 miljoen euro. Dit is ten opzichte van de
uitgangspositie in 2002 een stijging met 45 miljoen. Na aftrek van de
stijging wegens nominale ontwikkeling (lonen/prijzen) is er sprake van
een reële groei. Uit het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing
komt voor de stadsdelen 45,5 miljoen ter beschikking. Tenslotte zal in
2003 de helft beschikbaar komen van het extra incidentele geld (20
miljoen) dat bij het Programakkoord is vastgelegd voor de stadsdelen.
Dit wordt ingezet voor de uitvoering van die onderdelen uit het
Programakkoord waarvoor de centrale stad de medewerking van stadsdelen
inroept. Daartoe zal binnenkort een bestuursakkoord worden gesloten.
Amsterdam, 16 september 2002
Marleen Nieuwenhuis
^
-
© gemeente Amsterdam - 16-09-2002