Integrale aanpak sanering natuurgebied Ilperveld
In 2010 heeft Noord-Holland een schoon natuurgebied met een unieke,
internationaal waardevolle flora en fauna. Het veenweidegebied
Ilperveld, nu al gewaardeerd om zijn natuurwaarden maar ook vervuild,
is dan geheel gesaneerd en deels heringericht. De water- en
natuurkwaliteit zijn dan aanzienlijk verbeterd waardoor vegetatie,
vissen en vogels ruimschoots de kans krijgen.
De provincie, betrokken waterschappen en gemeenten en stichting
Noordhollands Landschap gaan de komende jaren de sanering van het
natuurgebied Ilperveld aanpakken. De grondige "opknapbeurt" gaat naar
verwachting circa 35 miljoen euro kosten. Hierbij worden gelijktijdig
vuilstorten gesaneerd, (ernstig) vervuilde bagger uit waterlopen
verwijderd en natuurwaarden en waterkwaliteit sterk verbeterd.
Unieke natuurwaarden
Het Ilperveld tussen Landsmeer en Ilperdam in Noord-Holland Midden
geldt als uniek. Weliswaar door mensenhanden gevormd, komen er veel
planten en dieren voor die zeldzaam zijn, zoals groot nimfkruid en
weide- en moerasvogels als watersnip, rietzanger en roerdomp en de
Noordse woelmuis. Het gebied is echter in de afgelopen decennia ook
vervuild en daardoor staat de natuur flink onder druk. Zo zijn er in
het gebied vele oude stortplaatsen te vinden die vervuiling met zich
meebrengen. Verder bevindt zich in de waterlopen circa 1,7 miljoen m3
baggerspecie waarvan 360.000 m3 ernstig vervuild. Door bodemverzuring
tiert het pitriet ten koste van de kwaliteit van het grasland. De
grote schoonmaak moet er toe leiden dat de waardevolle natuur weer
onbedreigd en ongeremd kan floreren. De kans is groot dat er over een
aantal jaren een veel rijker geschakeerd palet aan waardevolle water-
en moerasplanten te vinden is en dat het gebied ruimte biedt aan nog
meer weidevogels en andere zeldzame dieren.
Aan het besluit voor de nu gekozen aanpak is de nodige jaren aan
overleg en onderzoek voorafgegaan. De initiatiefnemers de Provincie
Noord-Holland, de Gemeente Landsmeer, Hoogheemraadschap Uitwaterende
Sluizen, Waterschap de Waterlanden en het Noord Hollands Landschap
hebben die tijd benut om te komen tot de keuze van de beste aanpak.
Daarbij is veelvuldig overlegd met de gebruikers van het gebied, zoals
beroeps- en sportvissers, agrariërs en andere recreanten. Hun belangen
zijn in de nu gekozen integrale aanpak zorgvuldig meegenomen.
Integrale aanpak: "bagger saneert vuil"
De aanpak van het project Ilperveld Integraal is uniek, onder andere
omdat watergangen en de bodem worden gesaneerd door de
vuilstortplaatsen af te dekken met de bagger uit de waterlopen.
Tijdens een proef met deze aanpak in 1999 bleken de resultaten
uitstekend. Uit de vuilstort bleek nagenoeg geen verontreiniging weg
te lekken naar grondwater of omliggende waterlopen. In het Project
Ilperveld Integraal zal circa 1,7 miljoen m3 bagger waarvan 360.000 m3
ernstig verontreinigd worden verwijderd uit de waterlopen. Deze wordt
deels benut om de nu nog aanwezige vuilstorten (samen goed voor 40
hectare) af te dekken. Deze aanpak heeft veel voordelen. Behalve dat
het goede resultaten geeft, hoeft de bagger niet elders te worden
gestort hetgeen aanzienlijke kosten van transport en berging
scheelt.Het gehele Ilperveld wordt opgewaardeerd waarbij er een
speciaal kerngebied is aangewezen van circa 185 hectare. In dit gebied
worden petgaten aangebracht terwijl het geheel wordt afgesloten door
z.g. kanteldammen. Zo wordt het water niet meer vervuild door water
van buitenaf en zal de waterkwaliteit sterk verbeteren. Ook zullen er
meer natuurlijke peilschommelingen optreden. Door de afsluiting wordt
een rijkere natuurontwikkeling mogelijk. Verder wordt het pitriet
uitgeroeid door bemesting en bekalking van graslanden. Dit levert een
betere kwaliteit grasvoer voor dieren op.
Start in 2003
Naar verwachting zullen de werkzaamheden in 2003 beginnen. Het werk,
dat in totaal 6 à 7 jaar in beslag zal nemen, is nu begroot op 35
miljoen. De provincie heeft voorlopig 2,9 miljoen euro gereserveerd:
1,6 miljoen voor uitvoering van de 1e fase van het project Ilperveld
integraal en 1,3 miljoen garantstelling voor het project
biotoopherstel roerdomp, grutto en smient (kosten 2,6 miljoen). Deze
garantstelling wordt gebruikt indien de als de initiatiefnemer,
stichting Noordhollands Landschap, er niet in slaagt elders financiële
middelen voor dit project los te krijgen. Het totaal moeten worden
opgebracht door de initiatiefnemers terwijl er ook een beroep wordt
gedaan op subsidies van de rijksoverheid en Europese Unie.
Inlichtingen bij: Harm Ritsema, projectleider Ilperveld Integraal
(023) 553 45 34.
Krijn van Rijn 24-9-2002 13:46:00