Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid

PERSBERICHT

STEDELIJKE BEWEGINGSRUIMTE.
Over veranderingen in stad en land
WRR Voorstudies en achtergronden V113

---

9 oktober 2002

Ruimtelijke plannen en behoeftes in de samenleving slecht op elkaar afgestemd

Dit is de boodschap van WRR-raadslid prof. dr. G.A. van der Knaap in zijn studie Stedelijke Bewegingsruimte. Hij komt tot de conclusie dat de Rijksoverheid zich meer bezig moet houden met de beïnvloeding van ruimtelijke processen. De lagere overheid moet zich vooral richten op vraagstukken van ruimtelijke inrichting. Hierdoor ontstaan meer mogelijkheden om aan te sluiten bij marktprocessen en ontstaat speelruimte voor meer variëteit om problemen op lokaal niveau op te lossen. Het is duidelijk dat gezocht moet worden naar andere vormen van beleidsafstemming tussen de Rijksoverheid, verschillende ministeries en de lagere overheden.

De centrale sturingsmogelijkheden van de overheid worden beperkt door de toegenomen individualisering en grotere keuzevrijheid van de burgers. De lagere overheden zijn beter in staat om zich te richten op de mogelijkheden van de ruimtelijke inrichting op lokaal niveau. Het actief handelen van personen en bedrijven en hun behoeftes als het gaat om de ruimtelijke inrichting, zijn door Van der Knaap bestudeerd.

Maatschappelijke veranderingen
De afstand tussen woon- en werkplaats is niet meer de belangrijkste reden om te verhuizen. De stad is weer een contact- en ontmoetingsplek geworden. Door o.a. ICT-ontwikkelingen zijn bedrijven veel minder afhankelijk geworden van de omgeving van hun vestigingsplaats. Kantoorgebouwen en voorzieningen zijn niet alleen maar in de grootste steden te vinden. Tegelijkertijd kennen de inwoners van Nederland een sterkere plaatsgebondenheid, die samenhangt met de veranderde ruimtelijke voorkeuren en de aard van het huishouden. De overheid houdt bij haar ruimtelijke planning te weinig rekening met deze veranderingen in de samenleving. De nieuwe ideeën uit de Vijfde Nota over de ruimtelijke ordening zijn onvoldoende uitgewerkt. Een heilloze spraakverwarring over scheiding of verweving van Stad en Land is hiervan het gevolg.

Netwerken en infrastructuur
Van der Knaap bespreekt een aantal maatschappelijke en ruimtelijk relevante trends, zoals de veranderingen in het ruimtegebruik van huishoudens en bedrijven en de hiermee samenhangende verandering in de ruimtelijke mobiliteit. In het bijzonder staat het begrip netwerkstad centraal. In deze studie wordt ervoor gepleit netwerken, zoals bijvoorbeeld het verkeersnetwerk, ook als een geheel te bekijken in relatie tot de ermee samenhangende functies. Op die manier kunnen bijvoorbeeld verkeersopstoppingen niet alleen lokaal, maar ook in een groter verband worden opgelost.

De studie Stedelijke bewegingsruimte. Over veranderingen in stad en land, van de heer G.A. van der Knaap is op 9 oktober 2002 gepubliceerd in de reeks Voorstudies van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid.

---

G.A. van der Knaap (2002) Stedelijke bewegingsruimte. Over veranderingen in stad en land, WRR Voorstudies en achtergronden V113, Den Haag: Sdu Uitgevers. ISBN 90 1209 6952.

---

Deze publicatie (Prijs 29.50) is te bestellen bij: Sdu Servicecentrum Uitgeverijen
Postbus 20014
2500 EA 's-Gravenhage
tel. 070-378 9880
fax 070-378 9783
U kunt ook rechtstreeks via de bestelpagina op de internet site van de Sdu bestellen

De publicatie is in zijn geheel ook beschikbaar op de website van de WRR: Stedelijke bewegingsruimte. Over veranderingen in stad en land.
---

Nadere inlichtingen zijn te verkrijgen bij het bureau van de WRR: S.J. Langeweg tel. 070 - 356 4651
H.P. van Dalen tel. 070 356 4668

---