IWI

meer inspanning terugdringen ontheffingen in bijstand nodig

Inspanning gemeenten blijft nog wel nodig om ontheffingen aan bijstandsgerechtigden verder terug te dringen

Met name grote gemeenten hebben zich in 2001 ingespannen om het aantal ontheffingen van arbeidsverplichtingen aan bijstandsgerechtigden terug te dringen. Eind 2001 hebben gemeenten aan 51 procent van de bijstandsgerechtigden een volledige ontheffing van de arbeidsverplichtingen verleend en aan vijftien procent een gedeeltelijke ontheffing. Van alle bijstandsgerechtigden wordt zeven procent in strijd met de regelgeving niet aan zijn arbeidsverplichting gehouden. Dit beeld schetst de Inspectie Werk en Inkomen (IWI) in het vandaag gepubliceerde rapport Gemeentelijk ontheffingenbeleid; een onderzoek naar de uitvoeringspraktijk van gemeenten rond het verlenen van ontheffingen van arbeidsverplichtingen aan
bijstandsgerechtigden.

In 2001 hebben de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten in de Agenda voor de Toekomst afspraken vastgelegd over het aanzienlijk terugdringen van het aantal ontheffingen door gemeenten. Uit het onderzoek van de inspectie blijkt dat grotere gemeenten zich op dit terrein meer inspannen dan kleinere ge-meenten. Wel is er met het oog op het realiseren van de doelstellingen in de Agenda voor de Toekomst op een aantal punten ruimte voor verbetering in de uitvoering. De inspectie constateert dat eind 2001 zeven procent van de bijstandsgerechtigden in strijd met de regelgeving niet aan de opgelegde arbeidsverplichtingen wordt gehouden door de gemeenten. Deze personen zouden ofwel aan hun verplichtingen gehouden moeten worden, ofwel alsnog een ontheffing hiervan moeten krijgen. Ruim twintig procent van de bijstandsgerechtigden heeft een gehele of gedeeltelijke ontheffing van de arbeidsverplichtingen om medische redenen. De inspectie vindt dat gemeenten in deze gevallen meer kunnen kijken naar de resterende moge-lijkheden van de persoon, bijvoorbeeld door het inwinnen van arbeidsdeskundig advies. In ruim eenderde van alle ontheffingen is geen duur van de ontheffing vermeld. Om het tijdelijke karakter van een ontheffing te waarborgen, vindt de inspectie het van belang dat gemeen-ten in alle gevallen de voorlopige duur van de ontheffing vastlegt. Verder is het wenselijk dat gemeenten zelf een goed beeld hebben van het aantal en het type ontheffingen in hun bestand.

Gemeenten dienen aan alle bijstandsgerechtigden arbeidsverplichtingen op te leggen zoals die in de Algemene bijstandswet (Abw) staan vermeld. Verder zijn in de Agenda van de Toekomst afspraken vastgelegd om met alle bijstandsgerechtigden afspraken te maken over hetzij uitstroom, hetzij activeringstrajecten, hetzij maatschappelijke participatie. Twee categorieën uitkeringsgerechtigden, alleenstaande ouders met kinderen onder de vijf jaar en mensen die ouder zijn dan 57,5 jaar, zijn wettelijk ontheven van (een deel van) de arbeidsverplichtingen. Daarnaast kunnen gemeenten op grond van onder meer sociale en medische redenen individuele ontheffingen verlenen.

Voor nadere toelichting kunt u contact opnemen met Linda Hulshof (tel.
079 329 18 08 of 06 204 104 31), Geeske Wildeman (tel. 079 329 18 93 of 06 109 171 34) of Erik Stolk (tel. 079 329 16 39 of 06 510 245 59). Het rapport Gemeentelijk ontheffingenbeleid kunt u opvragen bij de afdeling Communicatie, tel. 079 - 329 17 63 of e-mail communicatie@iwiweb.nl.

28 okt 02 17:27