Afscheid van de WAO ook slecht voor de uitkeringsgerechtigden in Zeeland
Er zijn plannen om de Wet op de Arbeidsongeschiktheid (WAO) flink aan te passen. Dat kan wel eens slecht uitpakken, bijvoorbeeld ook voor de 13.900 mensen die alleen al in Zeeland afhankelijk zijn van die WAO uitkering.
Wat wil het kabinet?
Er zijn plannen om de Wet op de Arbeidsongeschiktheid (WAO) flink aan te passen. Dat kan wel eens slecht uitpakken, bijvoorbeeld ook voor de 13.900 mensen die alleen al in Zeeland afhankelijk zijn van die WAO uitkering.
Wat wil het kabinet?
De plannen zijn nog niet van de baan en het kabinet wil dus nog steeds af van de huidige Wet op de Arbeidsongeschiktheid, in het kort ook wel de WAO genoemd. De maatregelen die iedereen te wachten staan gaan veel verder dan werkgevers en werknemers eerder in een overleg hebben bereikt. En dat is niet goed vindt de FNV in Zuidwest Nederland, die onder andere opkomt voor de belangen van werknemers en uitkeringsgerechtigden, dus ook voor de 13.900 mensen die afhankelijk zijn van een WAO- uitkering
Alleen arbeidsgehandicapten, waarvoor echt geen enkel werk meer denkbaar is, worden tegenwoordig nog volledig afgekeurd en krijgen een WAO-uitkering. Gedeeltelijk arbeidsgehandicapten, dat wil dus zeggen voor 35 procent arbeidsgehandicapt, moeten zo veel mogelijk aan het werk worden gehouden. Onder de 35 procent bestaat zelfs geen arbeidsongeschiktheid meer. Belangrijke verslechtering ten opzichte van het FNV advies is dat gedeeltelijk arbeidsgehandicapten met een baan slechts een aanvulling krijgen tot 70 procent van het laatstverdiende loon. Maar misschien nog wel heftiger is de maatregel dat arbeidsgehandicapten zonder werk uiteindelijk in een uitkering op bijstandsniveau belanden. Bij die uitkering wordt dan ook nog gekeken naar het inkomen van een eventuele partner.
De poort gaat echt op slot!
De poort van de WAO gaat zo goed als op slot: bijna niemand wordt nog volledig afgekeurd. Maar ook voor gedeeltelijk arbeidsgehandicapten is het vooruitzicht niet goed.
Wie er in slaagt aan het werk te blijven, blijft steken op maximaal 70 procent van het laatstverdiende loon. Aan de beroerde resultaten om terug aan het werk te komen, kunnen we zien dat tot nu toe daar weinig mensen in slagen. Uit ervaring met een MKB project in Zeeland hebben wij gemerkt dat het bedrijfsleven niet zitten wachten op deze doelgroep. Gedeeltelijk arbeidsgehandicapten zijn daardoor vaak aangewezen op werkloosheidsuitkeringen, die tegenwoordig weinig zekerheid bieden. Men komt dan via de Werkloosheidswet (de WW) en de vervolguitkering al snel in de Uitkeringsvoorziening voor oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (de IOAW) terecht. Vooral mensen met een werkende partner zijn zeer slecht af in het nieuwe stelsel. Als ze een arbeidshandicap oplopen, kunnen ze binnen een paar jaar hun inkomen volledig verliezen.
De FNV zegt: voorkomen van problemen serieus aanpakken. Gezond werk verzekert beter , was jaren geleden de kreet van de FNV. Die uitspraak is nog steeds van kracht. Natuurlijk zijn er ingrepen nodig in de WAO. Al was het alleen maar om de terugkeer in het arbeidsproces van gedeeltelijk arbeidsongeschikten te verbeteren. En de FNV staat ook altijd nog volledig achter het advies van de Sociaal Economische Raad (de SER).
Voorkomen blijft beter dan genezen. Als de Arbeidsinspectie overtredingen nu eens serieus gaat beboeten; als er normen worden ontwikkeld om lichamelijke en psychische klachten, tegen te gaan; als de werkdruk nu eindelijk eens werkelijk wordt aangepakt, dan kan arbeidsongeschiktheid nog fors omlaag. Het wordt de laatste tijd nog wel eens vergeten dat het daar in de allereerste plaats vooral om gaat.
Volgens de FNV is het mogelijk de instroom in de WAO substantieel in te dammen, zonder de wet aan te hoeven passen! Simpel gezegd als de overheid bedrijven en instellingen verplichten een goed preventief beleid te voeren en daar heldere normen voor oplegt en deze normen consequent handhaaft dan is samen met aanvullende maatregelen een vermindering van de instroom van ruim 20% te halen. Dit levert landelijk een vermindering van het aantal nieuwe jaarlijkse uitkeringen op van meer dan 18.000 ofwel een jaarlijkse besparing van 207 miljoen Euro.
De FNV wil niet suggereren dat álle WAO-gevallen te wijten zijn aan slechte arbeidsomstandigheden of onvoldoende invloed van werknemers op werktijden. Maar alle deskundigen zijn het er wel over eens dat een aanzienlijk deel van de WAO-instroom geheel of gedeeltelijk verklaard kan worden uit de werksituatie.
Conclusie:
Instroom in de WAO verminderen bij de bron!
Jaki Breen, Regiobestuurder FNV Zuidwest Nederland.
t. 0164 21 72 22
e. jaki.breen@vc.fnv.nl