DELOITTE & TOUCHE
Toezichthouders cruciaal voor herstel vertrouwen
'Aanstelling externe accountant door commissarissen'
Deloitte & Touche: Toezichthouders cruciaal voor herstel vertrouwen
Amsterdam, 29 oktober 2002: De aanstelling van externe accountants
dient te geschieden door de Raad van Commissarissen of het Audit
Committee. Versterking van de toezichthoudende rol door de Raad van
Commissarissen is daarbij van groot belang. Daarmee wordt de
onafhankelijkheid van accountantscontrole benadrukt en de schijn van
belangenverstrengeling vermeden. Ook pleit Deloitte & Touche voor een
geïntensiveerde kwaliteitsbeoordeling op accountantscontroles onder
verantwoordelijkheid van een externe, onafhankelijke toezichthouder.
Dit maakte Deloitte & Touche bekend bij de presentatie van haar
jaarcijfers over 2001/2002 in Amsterdam. Met de nieuwe
onafhankelijkheidsregelgeving die voor Nederland op 1 januari 2003
ingaat en een scherpere interne selectie bij het aanvaarden van nieuwe
opdrachten zijn volgens Deloitte & Touche hiermee
belangrijke voorwaarden aanwezig het geschonden vertrouwen in de
beroepsgroep te herstellen.
In de huidige situatie wordt de externe accountant weliswaar formeel
veelal benoemd door de Raad van Commissarissen of de aandeelhouders,
maar in feite is het meestal de Raad van Bestuur of de directie
die de accountantskeuze bepaalt. De accountant moet vervolgens de
financiële verantwoording van diezelfde Raad van Bestuur controleren.
Volgens prof. Roger Dassen, vakdirecteur accountancy van Deloitte &
Touche, is dat 'zeker vanuit het oogpunt van perceptie een ongewenste
situatie omdat de accountant daarmee de schijn van afhankelijkheid
tegen heeft.' Voorts benadrukt Deloitte & Touche het grote belang van
intensieve betrokkenheid van commissarissen bij de externe
verslaggeving door ondernemingen en de communicatie daarover aan hun
stakeholders. Dassen: 'Commissarissen (of audit committees) dienen in
hun toezichthoudende rol nadrukkelijk te worden betrokken bij
belangrijke afwegingen in het verslaggevingsproces. Denk aan de keuze
voor bepaalde waarderingsgrondslagen of de verwerking in het
jaarverslag van belangrijke issues. Dat stelt overigens hoge eisen aan
de deskundigheid en beschikbaarheid van de commissarissen, alsmede aan
de dialoog met en de informatieverschaffing aan de commissarissen
vanuit zowel de Raad van Bestuur als de accountant.' Deloitte &
Touche zoekt thans actief de discussie met directies en commissarissen
op dit punt. Een dergelijke betrokkenheid is volgens Dassen
'noodzakelijk om het publieke vertrouwen in de kwaliteit en
transparantie van de verslaggeving door ondernemingen te
herstellen.'
Kwaliteitscontrole door onafhankelijke toezichthouder
Door onprofessioneel gedrag van enkele accountants is in de afgelopen
tijd een beeld ontstaan dat het met de kwaliteit en de
onafhankelijkheid van de gehele beroepsgroep slecht is gesteld. Meer
openheid is voor herstel van dat vertrouwen van groot belang. In dit
kader is Deloitte & Touche voorstander van geïntensiveerde
kwaliteitsbeoordeling op accountantscontroles onder
verantwoordelijkheid van een externe onafhankelijke toezichthouder, om
daarmee de accountantscontrole onbetwist te maken voor strikte
toepassing van professionaliteit, ethiek en regelgeving. In geval van
'onprofessioneel gedrag' dient volgens Deloitte & Touche door de
onafhankelijke toezichthouder hierover openheid van zaken te worden
gegeven. 'Bij publieke twijfel over de kwaliteit van de
beroepsuitoefening, denk aan een aantal kwesties in het kader van de
parlementaire enquête naar de Bouwfraude, dient een dergelijke
toezichthouder snel en adequaat een onderzoek in te stellen naar
mogelijke beroepsfouten. Ogenschijnlijke aarzeling bij de aanpak van
vermoedens van professionele misstanden zijn schadelijk voor het
publieke vertrouwen en uiteindelijk ook niet goed voor de belangen van
de betrokken accountants, die ook gebaat zijn bij beoordeling door een
deskundige en snel opererende externe instantie', aldus
Dassen.
In de toelichting op de visie van Deloitte & Touche op de
verantwoordelijkheid van de externe accountant staat Dassen stil bij
de maatschappelijke verwachtingen die verder gaan dan alleen een
oordeel over de getrouwheid van de jaarrekening. 'Denk aan de
verantwoordelijkheid voor het signaleren van fraude (die overigens al
voor een belangrijk gedeelte door de beroepsgroep wordt ingevuld),
maar ook aan de oordelen over rechtmatigheid en doelmatigheid die in
met name de overheidssfeer steeds meer moeten worden gegeven. Het
beroep is er naar de mening van Deloitte & Touche aan toe om die
verantwoordelijkheden kritisch te herijken, omdat de maatschappelijke
verwachtingen veelal verder gaan dan de huidige regelgeving. Wel zal
de discussie over die herijking in een breed maatschappelijk kader
moeten worden gevoerd, want intensivering van de verantwoordelijkheden
van accountants op deze gebieden zonder serieuze bespiegeling van het
kostenaspect kan op termijn alleen maar tot teleurstelling leiden.'
Ten aanzien van de nieuwe onafhankelijkheidsvoorschriften die vanaf 1
januari 2003 gaan gelden, verwijst Deloitte & Touche naar eigen
aanvullende strikte interne instructies ter vermijding van ongewenste
combinaties van controle-opdrachten en adviesdiensten en van
belangenverstrengeling van haar medewerkers. In het belang van behoud
van kwaliteit houdt Deloitte & Touche vast aan haar
'multidisciplinaire dienstverlening'. Vakdirecteur Dassen: 'Bij het
uitvoeren van een optimale accountantscontrole is het betrekken van
andere experts op het gebied van belasting, pensioenen en IT,
onmisbaar.' Volgens Deloitte & Touche moet voorkomen worden dat de
kwaliteit sneuvelt als gevolg van de ontstane beeldvorming en 'daarom
ook zal Deloitte & Touche binnen de grenzen van de nieuwe
accountantsregelgeving blijven vasthouden aan haar huidige
multidisciplinaire concept', aldus
Dassen.
Deloitte & Touche is met 7500 medewerkers en met kantoren in heel
Nederland de grootste organisatie op het gebied van accountancy,
belastingadvies, consultancy en juridische dienstverlening. Over
2001/2002 is een jaaromzet behaald van 602 miljoen Euro. De
wereldwijde Deloitte Touche Tohmatsu-organisatie heeft
vertegenwoordigingen in 140 landen. Over het boekjaar 2000/2001 werd
een omzet behaald van 12,4 miljard
US Dollar.
/ - / - / - / - / - / - /