Partij van de Arbeid
Nieuws >> Actueel
06-11-2002
FinanciËle beschouwingen 2003
Naar sociale resultaten
6 november 2002
Voorzitter,
De Partij van de Arbeid wil drie dingen voor 2003: Amsterdam
veiliger, Amsterdam socialer, beter Amsterdams onderwijs. Zien wij
dat terug in de begroting 2003?
Mogen we tevreden zijn? Op de eerste plaats wil ik hier een
compliment maken aan wethouder Dales en aan de afdeling financiën
over deze begroting. Het boekwerk - want dat is het wel - is weer
duidelijker geformuleerd en beter vormgegeven dan in voorgaande
jaren. Deze trend stemt ons hoopvol. Hoopvol dat er ooit een
moment zal komen dat de tekst gewoon leesbaar zal zijn. Ook een
uitgebreidere inhoudsopgave zou dan prettig zijn. Inhoudelijk
bevat de begroting goede en slechte punten.
1.
Amsterdam veilig
De Partij van de Arbeid wil dat Amsterdam veiliger wordt. Minder
misdrijven, minder geweld op straat. Niet alleen keiharde actie
en we slaan erop, maar ook voorkomen dat de broertjes van de
huidige criminelen het slechte pad opgaan. Keiharde preventie, in
de woorden van Rob Oudkerk. We houden het college aan de belofte
om te komen met betere manieren om de veiligheid te meten. Wij
steunen het college in de keuzes die nu zijn gemaakt met
betrekking tot de Veiligheid.
2.
Amsterdam sociaal
Amsterdam moet socialer. Als wij hier zeggen dat Amsterdam
socialer wordt, gebeurt er nog niet zoveel. Een motie voor vrede
op aarde zal het in deze raad wel halen, maar de uitvoering moeten
we dan maar afwachten. We hebben de mensen nodig die het doen.
Zonder leraren lukt het niet. Zonder agenten lukt het niet. Zonder
verpleegsters lukt het niet. Wat de PvdA betreft gaat er minder
geld naar bureaucratie, minder geld naar overhead, en meer naar de
mensen die Amsterdam nu het hardste nodig heeft. De PvdA is blij
dat het college 2 miljoen per jaar wil uittrekken voor dit doel.
En als het blijkt te werken willen we hiervoor in de toekomst
zelfs graag meer geld uittrekken.
3.
Amsterdam socialer is niet alleen een kwestie van geld. De Haagse
vertrutting van Zalm en Balkenende past niet in Amsterdam. Normen en
waarden gaat wel over hoe we als overheid de verruwing van
omgangsvormen kunnen tegengaan. Als Amsterdammers elkaar met respect
behandelen maakt dat de stad een betere plek om te leven.
4.
Ondanks de rijkdom van de afgelopen jaren heeft niet iedereen kunnen
profiteren. Een sociale stad betekent voor ons meedoen. Op school, op
de arbeidsmarkt. De eerste resultaten op het gebied van Werk en
Inkomen zijn hoopgevend. Maar het is niet genoeg. De financiële
risicos hangen nog steeds als een zwaard van Damocles boven de sociale
dienst. Een nieuwe dienst werk en inkomen moet nu een eind maken aan
20 jaar ellende bij de sociale dienst. Amsterdammers moeten aan de
slag, en wij willen dat stimuleren.
5.
In Amsterdam leven ook groepen op of onder de armoedegrens. Het is
voor ons niet aanvaardbaar dat in Amsterdam bijna een kwart ( 33.330)
van de jongeren opgroeit in armoede. Als er geen geld is voor ontbijt
voor kinderen, dan kunnen wij moeilijk verwachten dat ze hun best doen
op school. De PvdA wil 4 miljoen extra uittrekken voor de hoogste nood
onder kinderen. Arme kinderen moeten ook kunnen sporten. Dat
bevordert ook de veiligheid in een sociale stad. We willen dan ook
samen met CDA en VVD extra geld inzetten als een sterke stimulans van
de sport participatie.
6.
Een stad die de zorgverlening niet op orde heeft is geen beschaafde
stad. Onze ouderen, onze gekken, onze behoeftigen we moeten ze
fatsoenlijk opvangen. Geen zorgboerderettes zonder zorg. Daarom
steunt de PvdA de motie van groen links extra geld uittrekken voor
maatschappelijke opvang. We willen ook meer aandacht besteden aan de
ouderenzorg.
7.
8.
Onderwijs
We zijn blij dat er twee nieuwe VMBO scholen komen en wij willen
voorstellen het geld voor de inventaris ook meteen te regelen. Ook
in het onderwijs is het niet alleen een probleem van geld. We
moeten opschieten met het opknappen van schoolgebouwen. De
stadsdelen moeten aangesproken worden op achterblijvend onderhoud
en ze moeten geholpen worden bij de uitvoering van plannen. Er
moet ook gewerkt worden aan empowerment van ouders. De PvdA wil
een consumentenorganisatie opzetten zodat ouders veel beter
geïnformeerd zijn en beter keuzes kunnen maken tussen Amsterdamse
scholen.
9.
Financiële voorsuitzichten
De conclusie uit het voorgaande is duidelijk. Er moet meer geld
naar veiligheid, sociaal beleid en onderwijs. Maar een praktische
vraag is wel. Hoe is het financieel met onze stad? Zijn we te
zuinig of gooien we het geld over de balk? Zijn er eigenlijk wel
middelen om al onze doelen te bereiken?
10.
Het college heeft het in de financiële beschouwingen over het "managen
van verwachtingen". Niet alleen vinden we dit afzichtelijk jargon. We
vinden het ook een verkeerde instelling. Niet het managen van
verwachtingen. De Raad verwacht management. En het is aan u om daaraan
te voldoen!
11.
Maar eerst, nu we het toch hebben over management, nog even de
containerterminal. Het feit dat in deze begroting een post van 8
miljoen is opgenomen voor een 'regeling uitgestelde betaling' in
verband met Ceres vinden wij zachtst gezegd vreemd. Het signaal dat
daarmee wordt gegeven aan debiteuren van de gemeente is ronduit
belachelijk. Tegelijkertijd wordt in de begroting vergoelijkend
gesproken over de "late start" van de terminal, en worden er veel
betere resultaten verwacht voor 2003. Wat is er gebeurd met de stoere
uitspraken van wethouder van der Horst? Als over de gang van zaken
rond Ceres geen kristalheldere uitleg van de wethouder volgt, zullen
wij deze boeking van 8 miljoen niet accepteren.
12.
Prudent financieel beleid is volgens de PvdA geen gat in de hand maar
ook geen oude sok van tante Agaath. Ik bespreek een paar punten waarin
het college hierover een zwalkende koers lijkt te varen. De
belastingen, de bezuinigingen de reserves en de vooruitzichten.
13.
Wat zijn de algemene economische voorspellingen? Zonneschijn in 2003
en een zware depressie in 2004. Daar komt het zon beetje op neer. Het
contrast tussen 2003 en 2004 is enorm.
14.
Balkenende I
De begroting schetst een erg dubbel beeld. Dit jaar is er veel,
heel veel vrije ruimte. 30 miljoen extra structureel, nog veel
meer extra incidenteel geld. Voor volgend jaar pakken donkere
wolken zich samen. Een korting op de OV, bezuinigingen op
ID-banen, een korting op het gemeentefonds, de gevolgen voor de
stad van een conjuncturele neergang, het toegenomen
bijstandsrisico. Je wordt er bijkans depressief van. Zal het echt
zo erg zijn? En zoja, wat doen we er dan aan?
15.
In september debatteerden we in dit huis over de gevolgen van het
regeerakkoord. Het was een aardig debat. In de motie Halbertsma
vroegen wij het College toen om twee dingen. Een berekening van de
financiële consequenties van het regeerakkoord, of strategisch akkoord
zoals het ding heette, en een strategie over hoe Amsterdam zijn
belangen zou behartigen bij zoveel Haagse tegenwind. Inmiddels kregen
we als uitvloeisel van de motie dit rapport van de SEO. Daarin zijn
alle financiële risicos netjes becijferd. Een strategie werd echter
niet ontvouwd. Maar ik moet toegeven dat die strategie toch
buitengewoon effectief is geweest. Na 87 dagen bezweek het kabinet
onder de Amsterdamse druk. Hier hebben CDA en VVD zich betrouwbare
Amsterdamse partners getoond. En zie, er gloort weer hoop. De OZB, de
Melkertbanen, misschien dat het volgende kabinet wel minder rampzalig
wordt voor Amsterdam dan het vorige.
16.
Reden te meer om in Den Haag te blijven strijden voor die punten die
voor Amsterdam zo belangrijk zijn zoals de gesubsidieerde arbeid.
17.
OZB
Over de OZB gesproken. Een merkwaardige passage wijdt het college
aan de OZB. Een rij argumenten voor en tegen deze belasting staat
opgesomd. Het betekenisvolle argument van Thorbecke dat de
belasting essentieel is voor de gemeentelijke autonomie ontbreekt,
maar soit.
18.
De conclusie van dit stuk in de begroting is: het college heeft geen
mening, we wachten af wat Den Haag doet. Mijn vraag is dan, waarom
valt u hier de arme gemeenteraadsleden mee lastig? Nee, we benutten
als stad nu niet de volle heffingscapaciteit van de OZB, en ja het
afschaffen van de OZB komt vooral ten goede aan de rijken. Maar
voorzitter, we hebben in het programakkoord afgesproken de OZB niet
te verhogen, dat zullen we dus ook niet doen. Zullen we er verder over
ophouden, nu Balkenende ook niet aan dit middel wil tornen?
19.
Bezuinigen
Ook bij de aangekondigde bezuinigingen moet het resultaat tellen.
Een bezuinigingsoperatie is noodzakelijk, zegt het college aan het
eind van de financiële beschouwingen. Maar er wordt geen doel
gesteld. Het beeld doemt op van de roker die met een schuldbewuste
glimlach opsteekt en zegt ik stop morgen Dat vinden wij te
gemakkelijk.
20.
Nu het economische tij keert, moeten we ook kritisch naar onszelf
kunnen kijken. Hoe effectief is ons bestuur? Het aantal
gemeenteambtenaren neemt nog steeds toe, dit jaar met 415
arbeidsplaatsen. We moeten onszelf durven afvragen of al die mensen,
al die diensten wel het maximale bijdragen aan een betere stad. In
1999 is bij motie Halbertsma gevraagd om een overhead value analysis
van het resultaatsgebied zorg. De PvdA wil dat de verschillende
diensten stelselmatig worden beoordeeld op effectiviteit en
efficiëntie.
21.
We zien de noodzaak van bezuinigingen. Ook hier moet het resultaat
tellen: we zullen het college opdragen per motie om in 2003 die
bezuiniging door te voeren, om de bureaucratie te verminderen en de
kwaliteit te verhogen.
Meneer de voorzitter, ik heb de eer op het punt van de bezuinigingen
en de controle van de effectiviteit van onze diensten een motie in te
dienen samen met collega Goring van de VVD.
22.
Reserves
Wij hebben in deze raad al vaker gevraagd naar de omvang van alle
gemeentelijke reserves. De vraag of er geen geld op de plank ligt,
kortom. We zijn dan ook blij dat de wethouder financiën heeft
toegezegd alle reserves en potjes door te lichten. Want let wel:
dit is geld van de Amsterdammers, niet van de raad, niet van het
college, maar van de Amsterdammers. In de begroting meldt het
college : wij komen hier binnenkort op terug. Maar dat is niet
voldoende.
23.
Meneer Dales: SHOW ME THE MONEY! De PvdA wil dat voor de
voorjaarsnota het grootste deel van de reserves is doorgelicht. We
zullen een motie indienen die het College opdraagt om met grote
voortvarendheid de planken af te stoffen, en om de eerste vrijvallen
te besteden voor de prioriteiten van het programakkoord: veiligheid,
zorg en onderwijs.
24.
Conclusie
Voorzitter, de doelen zijn duidelijk. Nu moeten we alle middelen
inzetten, om te komen tot resultaten. Sociale resultaten. De
nadruk die in deze begroting is gelegd op meetbaarheid van
resultaten vinden wij een grote stap vooruit. Onze
fractievoorzitter sprak over de eerste 200 dagen in gemengd
positieve bewoordingen. Zorg voor laaiend enthousiasme na de
volgende 200 dagen!
Amsterdam veiliger, Amsterdam socialer, beter Amsterdams
onderwijs. Op die punten, college, zult u komend jaar de PvdA in
uw nek weten. Voor ons telt in 2003 het sociale resultaat.
dankuwel
Lodewijk Asscher
reacties