7 november 2002
Waardering Raad voor Cultuur voor toekomstplannen Nationaal Archief:
Streven naar meer publiek mag kerntaken op termijn niet aantasten
DEN HAAG - Het streven van het Nationaal Archief in Den Haag om meer publiek te trekken, mag niet ten koste gaan van zijn kerntaken. Bij de verwerving van nieuwe archieven moet niet de publieksvraag, maar het belang van archieven als bron voor de reconstructie van de nationale geschiedenis voorop blijven staan. Dat schrijft de Raad voor Cultuur in zijn advies aan demissionair Staatssecretaris van Leeuwen. Nationaal Archief Nationaal Archief De aanleiding voor het advies van de Raad is de beleidsverkenning 2002-2005 van het Nationaal Archief, getiteld Geschiedenis binnen handbereik.
Daarin presenteert het Nationaal Archief (voorheen het Algemeen Rijksarchief) zijn plannen zich om te vormen tot een meer toegankelijke en publieksgerichte organisatie.
Hoewel de Raad waardering heeft voor de plannen van het Nationaal Archief om zich meer op het publiek te richten, zet hij vraagtekens bij het feit dat het Nationaal Archief in zijn publieksbeleid de eigen instelling veelal centraal stelt. Archiefbezoekers zijn over het algemeen niet geïnteresseerd in de archiefbeherende instellingen maar in de informatie die daarin is vervat. De Raad ziet liever dat het Nationaal Archief zich in den brede zou richten op verbetering van de infrastructuur voor het zoeken in de archiefcollectie Nederland.
Mede in het licht van de digitalisering ziet de Raad voor het Nationaal Archief een nieuwe kans zich als kenniscentrum te positioneren als het gaat om het verwerven van inzicht in de manier waarop bezoekers archieven raadplegen. Daarbij is het belangrijk dat goede afspraken worden gemaakt met andere instellingen die op dit gebied deskundig zijn. Het Nationaal Archief geeft in zijn beleidsverkenning te kennen samenwerking met collega-instellingen aan te gaan. De Raad pleit ervoor aan deze samenwerkingsverbanden een structureel karakter te geven.
Hoewel de Raad positief staat tegenover de "ambitieuze" plannen van het Nationaal Archief, benadrukt hij dat de nieuwe koers niet ten koste mag gaan van de kerntaken van het Nationaal Archief.
De wettelijke taak van het in geordende staat beheren en beschikbaar stellen van rijksoverheids-archieven voert het Nationaal Archief momenteel goed uit. Wel mist de Raad nog een visie op de invulling van de wettelijke taak als het gaat om een digitaal gevormd archief.
Noot voor de redactie (