SMO

Allochtone ondernemer gaat stadseconomie domineren

Bij de Stichting Maatschappij en Onderneming (SMO) is verschenen:

Stad in Spanning
Economische gevolgen van demografische ontwikkelingen in de vier grootste steden

Auteurs: Drs S.N. Hogewind (Stichting Maatschappij en Onderneming) en drs A. Bakas (Dexter Communicatie- en Personeelsmanagement)

De vier grote steden in Nederland (Amsterdam, Rotterdam Den Haag en Utrecht) staan voor een grote omwenteling. Nu heeft meer dan 40% van de bevolking van deze steden een niet-Nederlandse etniciteit. Een percentage dat de komende jaren nog verder zal stijgen. Het aantal allochtone ondernemers in de vier grote steden is in de periode 1990-2000 meer dan verdubbeld, een trend die ook de komende jaren door zal zetten. En tenslotte zal er de komende jaren sprake zijn van een snelle veroudering van de allochtone bevolking in de grote steden, terwijl de autochtone ouderen juist de grote steden verlaten. De gevolgen van deze demografische ontwikkelingen voor de grote steden zijn groot. In opdracht van VNO-NCW zijn deze gevolgen door SMO in kaart gebracht.

Door de groei van het aantal allochtone ondernemers zullen belangrijke sectoren van de stedelijke economie door allochtone ondernemers worden gedomineerd. Zij manifesteren zich steeds opvallender. Niet alleen in de horeca en de groothandel -waar altijd al allochtone ondernemers te vinden waren- maar ook in de traditioneel 'autochtone sectoren' waaronder de zakelijke dienstverlening. Volgens een onderzoek van de Raad voor het Zelfstandig Ondernemerschap zullen door de vergrijzing van autochtone ondernemers bovendien de komende jaren 75.000 MKB-bedrijven te koop worden aangeboden. Een groot deel hiervan zal door allochtone ondernemers overgenomen worden.

Een ander belangrijk gevolg van de genoemde demografische ontwikkelingen, is dat de koopkrachtige middenklasse de stad verlaat, maar terug komt om te werken en te recreëren. Dit vergroot de congestie op de wegen naar en van de grote steden. Ook de vergrijzing in de rest van het land zorgt voor extra druk op de wegen rond de stad. De verouderde plezierconsument zal de welverdiende vrijetijd vooral in de grote stadscentra zoeken.

Door de grote toename van het aantal allochtone ouderen komt de zorgvoorziening in de grote steden onder druk te staan. De toename van allochtonen ouderen zal de behoefte aan meer specifieke zorg met zich meebrengen, waar nu nog niet of nauwelijks op wordt ingespeeld. Ook op het gebied van woningbouw en ruimtelijke ordening wordt te weinig rekening gehouden met de demografische verschuivingen in de G-4. Illustratief zijn de zeer ambitieuze (en deels al gerealiseerde) plannen met betrekking tot stedenbouw in de vier grote steden. Deze houden onvoldoende rekening met een groeiende onderklasse waarvan steeds meer vooral oudere allochtonen deel uitmaken.

De vier grote steden staan steeds meer onder spanning. Zij kunnen dit proces beheersen als zij onder meer ruimte geven aan de vele allochtonen die klaar staan om ondernemer te worden of hun bedrijf willen uitbreiden. Daarom moeten gemeentelijke overheden die op dit gebied actief zijn meekleuren. Hetzelfde geldt voor brancheorganisaties, Kamers van Koophandel, en winkeliersverenigingen. In de armste wijken kunnen fiscale maatregelen helpen om de levensvatbaarheid van bedrijven te verbeteren.

De beste manier om de leefbaarheid van de stad te vergroten is volgens deze studie het bouwen aan de eigen identiteit van de stad. Amsterdam moet zich sterker profileren als internationaal centrum, met specialiteiten in de financiële en de creatieve/marketingsectoren, Rotterdam is het internationale handels- en industriecentrum met als extra aandachtsgebied de audiovisuele sector, Den Haag is het internationale juridische en bestuurscentrum, terwijl Utrecht zich niet alleen als educatief middelpunt maar ook als spiritueel/mystiek centrum kan ontwikkelen. Op deze terreinen moeten de vier grote steden excelleren, hetgeen met medewerking van met name allochtone ondernemers kan worden gerealiseerd. Wie wil excelleren heeft er ook een eigen belang bij om de problematiek aan de onderkant van de gemeentelijke samenleving op te lossen, waarmee goed sociaal beleid en innovatiekracht samengaan.

Het rapport is geschreven in opdracht van VNONCW en heeft een voorwoord van minister Remkes van Binnenlandse Zaken.

Het boek is te bestellen bij de Stichting Maatschappij en Onderneming, via www.smo.nl en kost 15 euro incl. verzendkosten. Ook telefonische bestelling is mogelijk: 070-3528501. Mocht u meer informatie willen dan kunt u bellen met Sabine Hogewind 070-3528515.

11 nov 02 14:39