Technische Universiteit Delft

Vacuümschakelaar
12 november 2002 | 13.30 uur
hr. M. Popov | magister elektrotechniek, U. St. Cyril and Methodius, Skopje, Macedonië.
promotor | Prof.ir. L. van der Sluis (fac ITS)

Switching three-phase distribution transformers with a vacuum circuit breaker. Analysis of the overvoltages and protection of the equipment. Elektriciteitsvoorzieningssystemen worden regelmatig blootgesteld aan veel typen storingen die resulteren in elektrische transiënten ten gevolge van bijvoorbeeld blikseminslag, afschakelen van een fout of ten gevolge van een routinematige schakelhandeling zoals het schakelen van inductieve en capacitieve belastingen.
In midden- en hoogspanningscircuits produceren de transiënten als gevolg van de
schakelhandeling overspanningen die kunnen oplopen tot een veelvoud van de nominale bedrijfsspanning. Het optreden van overspanning is soms onvermijdelijk. Het is een ongewenst verschijnsel dat aanzienlijke problemen kan veroorzaken voor de isolatie en voor het systeem in algemeen. Het proefschrift behandelt het berekenen en schatten van de overspanning die wordt
geproduceerd tijdens het afschakelen van een transformator met een vacuümschakelaar. Voor dit doel worden de componenten van het systeem geanalyseerd en geschikte modellen ontwikkeld. Afhankelijk van het schakelverschijnsel varieert de respons van het netwerk voor de verschillende frequenties van de transiente oscillaties. Daarom wordt het systeem op een zodanige wijze gemodelleerd dat rekening gehouden wordt met de frequentieafhankelijkheid.
Uit het proefschrift blijkt dat voor de hier onderzochte transformator de onderbreking
van de magnetiseringsstroom niet leidt tot grote problemen. Aangezien de magnetiseringsstroom klein is (~0.1 A), stijgt de overspanning niet snel genoeg om een herontsteking in de vacuümschakelaar te doen optreden. Uit numerieke berekeningen blijkt dat wanneer de magnetiseringstroom groter is, overspanningen kunnen optreden met een amplitude tot 5 per unit. De hoogte van deze overspanningen hangt af van de remanente flux en de dynamische hysterese van de kern van de transformator. Het onderbreken van transiente stromen kan leiden tot virtuele chopping. Dit is onderbreken van een stroom ten gevolge van de herontsteking van de stroom in een andere fase. Bij het optreden van dit verschijnsel zijn de karakteristieken van de vacuümschakelaar van groot belang. Een vacuümschakelaar met een hoge diëlektrische sterkte kan hoge overspanningen veroorzaken op de klemmen van de transformator en de kontakten van de schakelaar wanneer herontsteking plaats vindt. Er zijn veel parameters die de transiënte oscillaties na stroomonderbreking beïnvloeden. Daarom worden statistische methoden toegepast om de cumulatieve waarschijnlijkheid van het optreden van overspanningen en herontstekingen voor verschillende karakteristieken van vacuümschakelaars te berekenen.
In dit proefschrift wordt een overzicht van de bestaande
hoogspanningsafleiders gegeven.
Met behulp van een digitaal model van een hoogspanningsafleider zijn simulaties uitgevoerd, waarbij de hoogspanningsafleiders op verschillende manieren op de klemmen van de transformator zijn aangesloten. Het onderdrukken van de overspanning met een serieschakeling van een weerstand en een capaciteit is eveneens onderzocht en de optimale waarde voor de weerstand en de capaciteit van het R-C circuit zijn vastgesteld.

Voor verder lezen:

* Modelling of inductive properties of the line-output transformer; from field-line pictures to equivalent circuits, Bax, Pieter Johannes, 1995
* High voltage circuit breakers design and applications by Ruben D. Garzon, 2002