'Europa moet rapporteren over plan OZB af te schaffen'
(13/11/02)
De Europese Assemblée van gemeenten en regios binnen de Raad van
Europa (het CLRAE) is gevraagd een rapport uit te brengen over het
plan van het kabinet om het particuliere deel van de onroerende zaak
belasting (OZB) af te schaffen. Vooral moet worden bezien of dit plan
in strijd is met het door Nederland geratificeerde Handvest voor de
Lokale Autonomie.
Dit voorstel heeft de Nederlandse afgevaardigde in het CLRAE, Hilbert
van Herwijnen, tevens gemeenteraadslid van Tilburg vandaag in
Straatsburg gedaan in de vergadering van de Institutionele Commissie.
Het komt in deze vorm ook op tafel als het bestuur van het CLRAE
overmorgen vergadert.
Van Herwijnen vroeg de aandacht voor een negatieve ontwikkeling in
Nederland als het om de financiële autonomie van gemeenten gaat.
Afschaffen van de OZB zal de mogelijkheid voor gemeenten wegnemen om
eigen projecten te kunnen betalen waarvoor zij geen geld krijgen van
de nationale overheid. Zij houdt ontwikkelen van eigen beleid tegen.
En dat terwijl er in artikel 9, paragraaf 3 van het Europees Handvest
voor Lokale Autonomie staat dat ten minste een deel van de financiële
middelen van de lokale autoriteiten dient te worden verkregen uit
lokale belastingen en heffingen waarover zij, binnen de grenzen bij de
wet gesteld, de bevoegdheid hebben de hoogte vast te stellen.
Van Herwijnen wees er op dat de VNG al eerder heeft verklaard dat de
rijksoverheid, als ze geen nieuwe, betekenisvolle lokale belasting
mogelijk maakt ter vervanging van de OZB handelt in strijd met het
artikel van het Handvest. Compensatie door meer geld in het
Gemeentefonds te storten, zoals de voorstanders van afschaffing van de
OZB willen is volgens Van Herwijnen geen goede oplossing. In het
rapport Frecon van april 1998 wordt immers vastgesteld dat geld dat
door de rijksoverheid naar gemeenten wordt doorgesluisd niet kan
worden beschouwd als eigen inkomsten van gemeenten. Nu al is berekend
dat tenminste 80 Nederlandse gemeenten ernstige financiële problemen
zullen ondervinden als ze via het systeem van uitkeringen uit het
Gemeentefonds hun geld moeten krijgen in plaats van uit een eigen
belastinggebied, waarover in gemeenteraden democratisch kan worden
beslist.
Als een volgend kabinet het plan tot afschaffen doorvoert zullen de
goede betrekkingen tussen rijksoverheid en gemeenten ernstig kunnen
worden beschadigd; het zou ook ingaan tegen het algemene doel om het
vertrouwen van burgers te herstellen door gemeenten in staat te
stellen eigen verantwoordelijkheden en initiatieven te nemen, aldus
Van Herwijnen in Straatsburg.
Den Haag, 13 november 2002
Voor beleidsinformatie:
VNG-NET
VNG gelieerde websites