De Graaf: is Nawijn de kluts kwijt?
Veiligheid en rechtshandhaving
Bijdrage van Thom de Graaf aan het Spoeddebat over de uitlatingen van
Minister nawijn over de Doodstraf.
19-11-2002 - De minister van lucht en proefballonnen heeft weer eens
toegeslagen. En net als de vorige keren geldt ook hier weer Nawijn
komt berouw. Minister Nawijn betreurt nu zijn woorden over de
mogelijke herinvoering van de doodstraf.
De minister van lucht en proefballonnen heeft weer eens toegeslagen.
En net als de vorige keren geldt ook hier weer Nawijn komt berouw.
Eerst ferme uitspraken onder het motto zeggen voor dat je denkt, dan
draaien omdat je het zo niet gezegd zou hebben, daarna draaien omdat
je het zo niet bedoeld hebt en tenslotte betreuren dat je niet hebt
nagedacht voor dat je het zei. Minister Nawijn betreurt nu zijn
woorden over de mogelijke herinvoering van de doodstraf, hij betreurt
de indruk die is ontstaan dat hij zou willen interveniëren in lopende
rechtszaken en hij heeft niet beoogd om een discussie over de
doodstraf op gang te brengen.
Althans dat is de stand van zaken dinsdagmiddag 16.00 uur. Wat zegt de
minister morgen weer, dat hij bij nader inzien hartstikke tegen de
doodstraf is?
Intrigerende vraag is wie er eigenlijk sprak. In het persbericht van
vandaag laat minister Nawijn weten dat hij zijn uitlatingen betreurt
die hij niet als minister heeft gedaan en ook niet als lijsttrekker
van de LPF. Hij deed ze als persoon. Lijdt de minister aan een
meervoudig persoonlijkheidssyndroom of is hij gewoon de kluts kwijt?
Hoezo als persoon? Kan een demissionaire minister in de campagne ook
iets zeggen als lijsttrekker van zijn partij? Ja, dat kan. Kan een
lijsttrekker bij de verkiezingen ook iets zeggen in zijn functie als
demissionaire minister? Ja, dat kan ook, als het maar een beetje
zorgvuldig uit elkaar wordt gehouden. Maar als je als persoon eens
lekker je hart wil luchten moet je geen minister willen zijn of
lijsttrekker. Ik vind het een merkwaardige noodgreep om je te
onttrekken aan de consequenties van je uitspraken.
Als de heer Nawijn ontkent dat hij het pleidooi voor de doodstraf
heeft gedaan als beoogd lijsttrekker van de LPF, dan neem ik dat van
hem aan. De LPF-fractie heeft er afstand van genomen, dus dat
ondersteunt de stelling. Maar dan blijft alleen over dat de heer
Nawijn de uitspraken deed met het gezag waarmee zijn publieke ambt hem
bekleedt, het ministerschap, nota bene op het ministerie van Justitie,
dat nu uitgerekend bedoeld is om de rechtsstaat te beschermen.
Mogen mensen in Nederland alsjeblieft er nog een beetje vertrouwen in
hebben dat ministers van de Kroon in hun publieke uitlatingen
zorgvuldig zijn? Mogen ze er alsjeblieft op vertrouwen dat ministers
staan voor wat ze zeggen? Kan er alsjeblieft niet eerst worden
nagedacht voordat er iets wordt gezegd?
De doodstraf is niet zomaar een onderwerp als honderddertig rijden op
de snelweg of kinderopvang in bejaardenhuizen. Wie als minister
daarover publiekelijk uitlatingen doet, moet zich realiseren wat hij
zegt en wat dat voor maatschappelijk debat oplevert. Anders is hij als
minister geen knip voor de neus waard.
Laat ik er geen misverstand over laten bestaan: als een partij bv. de
LPF de doodstraf zou willen herinvoeren in Nederland, is dat een
politieke stellingname die kan en moet worden gehoord en die door
andere partijen inhoudelijk kan worden bestreden. D66 is tegen de
herinvoering van de doodstraf op principiële gronden omdat het
fundament van onze rechtsstaat en onze beschaving is het respect voor
het leven dat van elke burger moet worden gevraagd en dat de staat
zelf moet willen opbrengen, ook bij de zwaarste misdaden. In landen
waar de doodstraf nog wordt opgelegd stikt het bovendien van
twijfelachtige rechterlijke beslissingen die veroordeelden ten
onrechte de dood hebben ingejaagd. Bovendien is er geen enkele
feitelijk verband aangetoond tussen de doodstraf invoeren en
vermindering van moord en doodslag. Integendeel zelfs, kijk naar
Amerika. De bedreiging van de doodstraf brengt moordenaars er vaak toe
nog meer slachtoffers te maken, omdat het toch niet meer uitmaakt.
Ik vind het een absolute stap terug in de beschaving, een fundamentele
aantasting van onze rechtsstaat met bovendien ernstige consequenties
voor de plek van Nederland in de internationale rechtsorde. Maar als
dat debat gevoerd moet worden tussen politieke partijen, dan zij het
zo.
Maar kennelijk is dat helemaal niet het geval, want de lijsttrekker
van de LPF sprak hier helemaal niet. Het was de minister maar. De
minister pleit voor invoering van de doodstraf en komt daar weer van
terug. De minister vond het nodig iets te zeggen over Volkert van der
G., over een illegale Koerd en over Khalid L. uit Venlo, maar bedoelde
het allemaal niet zo. Ik heb eigenlijk maar twee vragen aan minister
Nawijn: wat bezielde u eigenlijk of weet u dat niet meer? En ten
tweede: vind U dat u als minister op persoonlijke titel van alles kan
roepen waar u kennelijk niet over heeft nagedacht zonder dat u daar
consequenties uit hoeft te trekken?
Het is goed dat de minister-president hier vanmiddag ook is. De
minister-president heeft gisteren aangegeven dat hij minister Nawijn
zou aanspreken op zijn verantwoordelijkheid als minister. Heeft u dat
inmiddels gedaan? Vind U het aanvaardbaar dat een minister van uw
kabinet, demissionair of niet, publieke uitspraken kan doen over zulke
zware onderwerpen en zonder na te denken in de hoedanigheid van
persoon om ze de volgende dag weer te betreuren in de hoedanigheid van
minister? Anders gezegd: heeft u nog vertrouwen in het ministerschap
van de heer Nawijn?