Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu

Keywords:

RIVM logo

Home Agenda Vacatures Contact Route Help Engels/English

Onderzoek Publicaties Zoek Persberichten

Persberichten

/ Persberichten printbare versie

Volksgezondheid

Milieu en Natuur

Over RIVM

Persberichten

Gezondheid Nederlanders zakt af naar Europese middenmoot 21 november 2002

De gezondheid van de Nederlander ontwikkelt zich minder goed dan die van andere Europeanen. Onze levensverwachting stijgt weliswaar, maar minder snel dan in andere landen. Vooral bij vrouwen stagneert de toename van de levensverwachting. Ongezond gedrag lijkt de belangrijkste oorzaak van deze trend. Bovendien investeert de jeugd op dit moment flink in ongezondheid voor later. Dit zijn enkele van de belangrijkste bevindingen uit Gezondheid op koers?, de derde Volksgezondheid Toekomst Verkenning die het RIVM vandaag aanbiedt aan wnd. minister De Geus van VWS.

Sinds 1980 is de levensverwachting in Nederland voor mannen met 3,1 en voor vrouwen met 1,4 jaar toe genomen. Deze toename is vooral te danken aan een afname van de sterfte aan coronaire hartziekten en beroerte. De bijkomende levensjaren worden hoofdzakelijk in goede gezondheid doorgebracht. De levensverwachting neemt echter minder snel toe dan in de meeste EU-landen. Bij Nederlandse vrouwen stagneert de toename zelfs zodanig dat we nu onder het Europees gemiddelde zijn uitgekomen. De verschillen in gezondheid tussen sociaal sterkere en zwakkere groepen in Nederland blijken hardnekkig. De eerste groep leeft gemiddeld bijna 4 jaar langer dan de laatste. Kijkt men ook naar de jaren die in goede gezondheid zonder lichamelijke beperkingen worden doorgebracht, dan is het verschil 10 jaar.

Ongezond gedrag lijkt de belangrijkste oorzaak van de ongunstige trends in gezondheid. Een aanzienlijk deel van de jaarlijkse sterfte hangt samen met gedrag: roken (ongeveer 15% van de totale sterfte), te weinig bewegen (6%), overgewicht (6%), hoge bloeddruk (6%), te weinig groenten en fruit (5%) en te veel verzadigd vet (5%). Vrouwen hebben de afgelopen jaren veel van het ongezonde gedrag van mannen overgenomen. Trends onder jongeren zijn zorgwekkend als het gaat om roken, te veel alcohol drinken, te weinig groente en fruit eten en te weinig bewegen. Ernstig overgewicht komt steeds vaker en op steeds jongere leeftijd voor. Er zijn geen aanwijzingen dat ook de knelpunten in de zorg een belangrijke rol spelen bij de stagnerende ontwikkeling van de levensverwachting.

Het RIVM constateert dat men er met de huidige preventie-inspanningen onvoldoende in slaagt het ongunstige tij te keren en doet een aantal suggesties voor verbetering. Zo zou gezond gedrag een duidelijke plaats moeten krijgen binnen het gehele sociaal-culturele leven, op school, tijdens sport en recreatie, op het werk, of in de wijk. Preventie moet op maat gemaakt zijn, afgestemd op doelgroepen zoals de jeugd, ouderen of allochtonen. Een combinatie van prijsprikkels, helderheid over gezonde en ongezonde producten, de inrichting van de werkplek en van de bebouwde omgeving kunnen de burger tot gezonde keuzes verleiden of ongezond gedrag ontmoedigen. Succesvolle lokale initiatieven op het vlak van preventie dienen veel vaker landelijk navolging te krijgen. Ook kan nog veel winst geboekt worden door preventie een duidelijke plaats te geven binnen de gezondheidszorg. Het stimuleren van gedragsveranderingen is een kwestie van lange adem. Het vergt een langetermijnvisie, langdurig volgehouden aandacht en investering. Naast het ministerie van VWS, zouden ook andere sectoren van overheid, publieke en private partijen zich de gezondheidsproblemen moeten aantrekken.

In Gezondheid op Koers? wordt ook de toekomst van de zorg onder de loep genomen. In de toekomst zal door de groei en het ouder worden van de bevolking het aantal ziektegevallen aanzienlijk toenemen. Als de trend van de afgelopen jaren zich voortzet, zullen de kosten van de gezondheidszorg de komende jaren met zon 2,4% per jaar groeien. Dit is voor ongeveer de helft het gevolg van groei en vergrijzing van de bevolking, waardoor het aantal mensen met chronische aandoeningen flink stijgt. Er is daardoor niet alleen meer, maar ook andere zorg nodig, vooral een verdere verschuiving van genezing naar verzorging. Voor het wegwerken van wachtlijsten en andere knelpunten zijn de komende vier jaar nog extra investeringen nodig van minimaal 0,6% per jaar.

In vergelijking met omliggende landen is het zorggebruik in Nederland gemiddeld. Dit geldt zowel voor de omvang van de gezondheidszorg als voor het aandeel van het bruto binnenlands product en de gemiddelde zorgkosten per hoofd van de bevolking.

EINDE BERICHT

Noten voor de redactie
1. Oers JAM van (red). Gezondheid op koers? Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2002, RIVM. Houten, Bohn Stafleu Van Loghum, www.bsl.nl, 030-6383736 ( 49,50).
2. Op www.rivm.nl is een uitgebreide samenvatting van het rapport beschikbaar.
3. Achtergrondinformatie is ook beschikbaar op de volgende websites: · Nationaal Kompas Volksgezondheid: www.rivm.nl/nationaalkompas · Nationale Atlas Volksgezondheid: www.rivm.nl/zorgatlas · Kosten van Ziekten: www.rivm.nl/kostenvanziekten

Postbus 1, 3720 BA Bilthoven, T:030-2749111, F:030-2742971 Home Agenda Vacatures Contact Route Help