Persbericht
---
Den Haag, 21 november 2002
Verslavingszorg is een goede belegging
De therapeutische gemeenschap de Emiliehoeve van Verslavingszorg Parnassia bestaat 30 jaar. Een gelegenheid om een symposium te organiseren op donderdag 28 november 2002 in de Franciscuskerk op de locatie Monsterseweg te Den Haag. Het thema is 'de maatschappelijke winst van verslavingszorg'. De invalshoek is niet alleen inhoudelijk, maar vooral ook economisch.
Nadat Jetta Klijnsma, wethouder van Volksgezondheid, Welzijn en Emancipatie van de gemeente Den Haag haar visie op verslavingszorg heeft gegeven, wordt ingegaan op het economische effect van ambulante en klinische behandelingen. Verslavingszorg wordt hierbij niet alleen als probleem en kostenpost gezien, maar als een bedrijfstak die aangeeft wat zij oplevert. Chris van der Meer, directeur Zorg van Verslavingszorg Parnassia plaatst het onderwerp in een breder kader.
De maatschappelijke winst van verslavingszorg
De verslavingszorg heeft in toenemende mate maatschappelijke
verantwoordelijkheid gekregen, o.a. bij het voorkomen en reduceren van
door verslaafden veroorzaakte overlast en criminaliteit. De
gemeentelijke financiering heeft hieraan sterk bijgedragen. Paradoxaal
genoeg heeft de beeldvorming van verslavingszorg hieronder geleden. De
tolerantie voor afwijkend gedrag incl. de openbare aspecten van veel
verslavingsgedrag is in snel tempo afgenomen met in haar kielzog de
waardering voor de inspanningen van verslavingszorg. Het wordt steeds
moeilijker om voorzieningen voor verslaafden te vestigen in
woonwijken, ook als deze aantoonbaar bijdragen aan overlastreductie.
Ook de reïntegratie van ex-verslaafden wordt door afnemende tolerantie
bemoeilijkt.
Overwegingen bij een maatschappelijke belegging
In Nederland is het niet de gewoonte om in rendementstermen over
zorginspanningen te praten. De prijs die een verslaafde zijn of haar
omgeving en de maatschappij kost is eigenlijk nauwelijks in geld uit
te drukken. Toch is een voorzichtige schatting mogelijk: gemiddeld
kost elke drugsverslaafde de maatschappij aan gezondheidskosten,
uitkeringen en criminaliteitskosten ¤ 40.000 per jaar. Wat
verslavingszorg de maatschappij oplevert is afhankelijk van het soort
behandeling en de duur ervan.
Ambulante en klinische kosteneffectiviteit Ambulante of deeltijdbehandelingen, al dan niet met medicatie ondersteund, zijn relatief goedkoop en zorgen vrijwel zonder uitzondering voor een besparing op de totale gezondheidskosten. Echter, afhankelijk van de ernst van de problematiek, komt terugval regelmatig voor. Bij herhaaldelijke terugval en bij langdurige, meervoudige problematiek is, zeker bij drugsverslaafden, de therapeutische gemeenschap zeer succesvol. Een minimale opnameduur van 6 á 12 maanden is vereist voor een duurzaam effect. Een therapeutische gemeenschap is relatief duur, want de behandeling is lang en klinisch. Maar de maatschappelijke winst neemt in enkele jaren behoorlijke vormen aan, bijna ¤ 3 miljoen per jaar.
Het totaalpakket van gedragsverandering bij de verslaafde, de emotionele groei en maatschappelijke integratie onder voortgaande abstinentie, maakt behandeling in een therapeutische gemeenschap tot een krachtig en uiteindelijk goedkope behandeling. Een ander voorbeeld is behandeling gericht op 'schadebeperking', bijvoorbeeld methadonbehandeling. Hierbij is het doel niet om volledig clean te worden, maar afname van druggebruik, gezondheidswinst en afname van criminaliteit. Methadonbehandeling levert aan besparing op medische, sociale en justitiële vlak vier keer meer op dan de behandeling kost.
Grotere efficiencybevordering
Voorgaande kostenbaten analyses zullen in toenemende mate het
politieke keuzeproces gaan ondersteunen. De overheid en andere
financiers van verslavingszorg zullen zoveel mogelijk opbrengst willen
van de schaarse middelen. Bij verzekeraars zullen
kosteneffectiviteitsbepalingen in toenemende mate het verzekerde
aanbod bepalen. Daarnaast krijgt verslavingszorg een spiegel
voorgehouden van de prestaties. De berekeningen is een stimulans om de
efficiency te vergroten en vooronderstellingen te corrigeren. Ook
zullen zakelijke argumenten het imago van verslavingszorg verbeteren.
---
Noot voor de redactie,