VERENIGING VOOR ZOOGDIERKUNDE
Zoogdieren geef je de ruimte
PERSBERICHT
ZOOGDIEREN GEEF JE DE RUIMTE !
AFSLUITING JUBILEUMJAAR 'VZZ 50 JAAR' / PRESENTATIE MANIFEST
Vereniging voor Zoogdierkunde en Zoogdierbescherming
Arnhem, 14 november 2002
De Vereniging voor Zoogdierkunde en Zoogdierbescherming (VZZ)
organiseert, ter afsluiting van een succesvol jubileumjaar, op 23
november a.s. te Arnhem een speciaal evenement voor leden, vrienden en
andere geïnteresseerden.Een belangrijk onderdeel van het
feestprogramma is de presentatie van het Manifest 'Zoogdieren geef je
de ruimte!'. Het Manifest zal worden aangeboden aan de
directeur-generaal Natuurbeheer van het Ministerie voor Landbouw,
Natuurbeheer en Visserij, dr A.N. van der Zande.
Uitgangspunt van het Manifest is dat Nederland verandert en dat daarbij ook aandacht gegeven moet worden aan onze wilde zoogdieren. Die aandacht moet gebaseerd zijn op feiten, zoals de VZZ die zelf verzamelt door middel van o.a. verspreidingsonderzoek, monitoring en ecologisch onderzoek (welk voedsel hebben de soorten nodig en hoe gebruiken ze de ruimte) en als doel hebben de overleving van de zoogdiersoorten te garanderen. Het voortdurend op peil houden van deze kennis en de hierbij verkregen gegevens - veelal door de leden verzameld, maar ook resulterend uit onderzoek voor derden - beschouwt de vereniging als een van de belangrijkste middelen om haar doelstelling, de bevordering van de zoogdierkunde, te realiseren.
Deze kennis en ervaring wordt verder gebruikt om de tweede doelstelling van de VZZ, de bevordering van de zoogdierbescherming, te realiseren zoals bijvoorbeeld door het aanwijzen van de zogeheten Important Mammal Areas (IMA). Om de bescherming van deze gebieden te optimaliseren wil de VZZ een Netwerk van ZoogdierWachten oprichten. Zoogdierwachten zijn op plaatselijk niveau actief bij het signaleren van knelpunten rond de IMA's, voeren overleg, adviseren aan beheerders en geven voorlichting over wilde zoogdieren. Om zo'n netwerk daadwerkelijk van de grond te krijgen wil de vereniging een Netwerkbeheerder aanstellen. Deze netwerkbeheerder zal de aandacht vooral richten op ondersteuning van deze lokale activiteiten en coördineert de landelijke beschermingsactiviteiten van de VZZ.
Daarnaast wil de VZZ de grote hoeveelheid kennis en informatie zoals
aanwezig binnen de vereniging overdragen en bereikbaar maken voor het
grote publiek. Zij wil daartoe een medewerker Voorlichting & Educatie
aanstellen. Daarbij is een belangrijke factor dat kennis van en omgang
met wilde zoogdieren veel plezier kunnen verschaffen, zoals ook
duidelijk bleek tijdens de onlangs gehouden Nationale
Braakbalpluisweek. Maar niet alleen het plezier dat zoogdieren aan
mensen kunnen geven wordt zo duidelijk, op deze wijze wordt ook
draagvlak voor zoogdierbescherming - en ook meer in het algemeen, voor
natuurbescherming - gecreëerd.
In het jubileumjaar organiseerde de VZZ een aantal activiteiten
waaronder de Nationale Pluisweek: duizenden kinderen namen hieraan
deel en van meer dan 2000 braakballen werd 'de code gebroken'. De
kinderen konden in acht natuurmusea verspreid over het hele land
uilenbraakballen pluizen en de daarin verborgen schedels en botjes van
muizen determineren. Ze deden dit met veel enthousiasme en de
Nationale Pluisweek kreeg veel belangstelling in de media. De week was
een groot succes, evenals de ook afgelopen zomer weer georganiseerde
Nacht van de Vleermuis. Dit soort activiteiten wil de VZZ in de nabije
toekomst blijven organiseren en zelfs structureel uitbreiden. De
uitgave van een serie populair-wetenschappelijke boeken over
verschillende, min of meer algemeen voorkomende zoogdieren (konijn,
steenmarter, muizen, en misschien ook wel de bruinvis) is een van de
andere projecten.Daaraan wordt nu al gewerkt.
Op deze afsluitende bijeenkomst vindt ook de uitreiking plaats van de
prijs voor de beste ideeën in de, voor de leden uitgeschreven,
prijsvraag - 'Zoogdieren die geef je de ruimte. Bovendien wordt de 4e
Scheygrondprijs uitgereikt. Diverse specialisten van de VZZ zullen
vertellen over bescherming, voorlichting & educatie en onderzoek. Dr
Van der Zande zal vanuit 'Den Haag' spreken over natuurbeheer en
-beleid in de jaren '10 met daarbij in het bijzonder aandacht voor
wilde zoogdieren, want...
Zoogdieren die geef je de ruimte!
(einde persbericht)
Bericht voor de redactie:
Inlichtingen over dit persbericht zijn te verkrijgen bij:
Rob van Apeldoorn: 0317-478704 of 024-3296935
Kees Canters: 038-4234589
VZZ: 026-3705318
Manifest onder embargo tot 23-11-2002
m a n i f e s t 'V Z Z 5 0 j a a r'
Z O O G D I E R E N G E E F J E D E R U I M T E !
Vereniging voor Zoogdierkunde en Zoogdierbescherming
Arnhem, 23 november 2002
Nederland verandert en dat heeft ook invloed op wilde zoogdieren. De
VZZ heeft een centrale positie in Nederland als het gaat om deze
zoogdieren. Dit maakt het niet alleen logisch maar ook noodzakelijk
dat de vereniging haar maatschappelijke verantwoordelijkheid in deze
neemt. Dat is de kern van de VZZ-boodschap voor de komende jaren. De
VZZ vraagt daarbij voor twee zaken in het bijzonder de aandacht:
zoogdieren zijn een onlosmakelijk deel van levensgemeenschappen en
de beleving van zoogdieren; zoogdieren zijn ons dierbaar!
Het benadrukken van de rol van zoogdieren in levensgemeenschappen heeft alles te maken met de wens tot het behoud van biodiversiteit en dat staat tegenwoordig nauwelijks meer ter discussie! Maar wat we daarom willen doen voor het behoud van zoogdieren is nog niet zo duidelijk. Wel is duidelijk dat de beleving van zoogdieren van persoon tot persoon en van soort tot soort verschilt. De een geniet van grazende reeën of een voortsnellende haas, de ander zoekt antwoord op de vraag hoe vleermuizen regen aan zien komen of wat de verschillen zijn tussen de gewone en de tweekleurige bosspitsmuis.
Beide thema's zijn opgenomen in het Meerjarenprogramma van de VZZ.
Naar aanleiding van haar 50-jarig bestaan heeft de VZZ op basis van
dit Meerjarenprogramma prioriteiten gesteld. Dit heeft geleid tot vier
speerpunten voor de komende jaren. Het Manifest wordt vandaag
aangeboden aan de Directeur-Generaal bij het Ministerie voor Landbouw,
Natuurbeheer en Visserij, dr A.N. van der Zande. Dit actie- en
beleidsdocument zal in de komende maanden worden gebruikt bij het
werven van fondsen en/of aantrekken van sponsors. De verkregen
middelen zullen worden ingezet om professionals aan het werk te
zetten.
De VZZ en haar uitgangspunten
De Vereniging voor Zoogdierkunde en Zoogdierbescherming is een
vereniging die mensen met belangstelling voor (wilde) zoogdieren
verbindt. Veel leden beschikken over een specifieke kennis op het
gebied van soorten en hun leefgebieden. Deze kennis is veelal
gebaseerd op eigen onderzoek. De VZZ is een vereniging die dergelijk
onderzoek stimuleert, faciliteert en publiceert.
In het verleden heeft zij bewezen een grote groep - zowel amateurs als
(semi-)professioneel werkzaam - op de been te kunnen krijgen, onder
meer voor het bijeenbrengen van verspreidingsgegevens uit alle hoeken
en gaten van het land. Door de binnen de vereniging beschikbare
expertise kon - en kan nog steeds! - een duidelijke meerwaarde aan
deze gegevens worden gegeven.
De VZZ is niet alleen actief op het vlak van zoogdieronderzoek maar
ook op het gebied van zoogdierbescherming. Uitgangspunt bij het
laatste is voor de VZZ altijd 'bescherming op basis van kennis'. De
VZZ wil met de haar beschikbare kennis over verspreiding en ecologie
van zoogdieren meewerken aan de bescherming van zoogdieren en hun
leefgebieden. Voor een duurzame bescherming zijn overleg, wetten en
regels niet genoeg, het vereist ook draagvlak onder de bevolking. Dit
draagvlak kan alleen worden verkregen als er voldoende kennis onder de
mensen aanwezig is over zoogdieren en hun gewoontes, maar bijvoorbeeld
ook over (vermeende) risico's die de aanwezigheid van zoogdieren met
zich mee kan brengen. De vereniging beschouwd daarom, naast studie en
bescherming, ook het geven van voorlichting als een kerntaak. De VZZ
hanteert op basis van het bovenstaande in de komende jaren bij de
vormgeving van haar beleid de vier volgende speerpunten.
Speerpunt 1: Netwerk ZoogdierWachten
Op het vlak van de zoogdierbescherming wil de VZZ lokale
beschermingsacties van leden maar ook van anderen die actief zijn op
dit gebied, meer gaan ondersteunen dan wel zelf zulke acties gaan
voeren al dan niet samen met andere organisaties. Uitgangspunt hierbij
is 'beschermen op basis van kennis'. Daarbij dient de aandacht zich
allereerst te richten op de bescherming van ecosystemen. Echter, ook
aanvullende, specifiek op zoogdieren gerichte maatregelen kunnen nodig
zijn! Dit laatste geldt met name in het dichtbevolkte West-Europa waar
leefgebieden vaak (te) klein zijn en waar veel zoogdieren zijn
aangewezen op samenleven met mensen. De VZZ heeft in het recente
verleden 56 'Belangrijke Zoogdiergebieden' in Nederland
geïdentificeerd. Zo'n aanwijzing leidt echter niet automatisch tot een
adequate bescherming. Daarom zijn als (strategisch) doel en actie
geformuleerd:
Doel: Het ondersteunen van acties gericht op de bescherming van
zoogdieren uitgevoerd door lokale organisaties en vrijwilligers
verbonden in een landelijk netwerk van zoogdierwachten.
Actie: Voor het opzetten en laten functioneren van dit netwerk wil de
VZZ zo spoedig mogelijk een netwerkcoördinator aanstellen.
Speerpunt 2: Voorlichting & Educatie Zoogdieren
De VZZ signaleert al enige tijd een grote discrepantie tussen de
aanwezige kennis over onze zoogdieren en de mate waarin deze kennis
voor het publiek toegankelijk is. Voorlichting en educatie dienen
daarom versterkt te worden om het draagvlak voor bescherming van
zoogdieren te vergroten. Reeds bestaande landelijke activiteiten van
de VZZ, zoals de 'Nacht van de vleermuis' en de 'Nationale Pluisweek',
zijn zeer succesvol gebleken en verdienen het te worden voortgezet. De
voorlichtingscursus over de betekenis en de rol van zoogdieren in
ruimtelijke ordening en bij de uitvoering van (nieuwe) wetgeving moet
worden verbeterd en verbreed. De tijd is rijp voor een serie
populair-wetenschappelijke werken over zoogdieren. Tevens is van
belang dat de VZZ uitstekend kan en ook wil fungeren als vraagbaak
voor het publiek inzake (vermeende) gevaren veroorzaakt door
zoogdieren en bij het voorkómen van schade of overlast.
Doel: Entameren en coördineren van voorlichtings- en
onderwijsactiviteiten om de kennis over wilde zoogdieren onder de
bevolking te vergroten, het aangeven van mogelijkheden tot waarnemen
en doen van onderzoek, het belichten van eventuele risico's en hoe
schade te voorkomen.
Actie: Om dit speerpunt meer structureel te kunnen uitbouwen en te
begeleiden wil de VZZ zo spoedig mogelijk een medewerker Voorlichting
& Educatie aantrekken.
Speerpunt 3: ZoogdierOnderzoek Nederland
De VZZ heeft vanouds een intermediaire positie tussen het
professionele, fundamentele en toegepaste onderzoek en
'vrijwilligers'-onderzoek. Deze positie wil zij benutten bij het
formuleren van het onderzoeksprogramma ZoogdierOnderzoek Nederland
(ZON). Uitgangspunt van dit programma is dat de bescherming van onze
zoogdieren niet gebaseerd moet zijn op een ad hoc-benadering, maar
begint met het op systematische wijze verzamelen van gegevens over
verspreiding en ecologie. De VZZ beschikt reeds over een overzicht van
leemten in kennis over een groot aantal inheemse zoogdiersoorten. Dit
overzicht kan als vertrekpunt dienen. Vervolgens zullen ook nieuwe
thema's, zoals 'zoogdieren in de stad', moeten worden verkend en
worden ingebracht. De VZZ vindt het van groot belang dat bij de
opvulling van de kennislacunes samenwerking en afstemming met anderen
plaatsvindt, zoals met onderzoekers van universiteiten en
praktijkinstituten en met terreinbeheerders.
Doel: Een impuls geven aan het onderzoek van zoogdieren in Nederland
door de presentatie van het ZON: een samenhangend overzicht van
onderzoeksthema's en -projecten.
Actie: De VZZ is 'penvoerder' en heeft een initiërende, bemiddelende
en coördinerende rol spelen bij het schrijven van het ZON.
Speerpunt 4: Kennis op peil
Kennis en onderzoek blijven voor de VZZ pijlers voor bescherming,
voorlichting en educatie. Om over een actueel overzicht van (de
ontwikkelingen in) het voorkomen van zoogdieren in Nederland te kunnen
beschikken zal de Vereniging actief blijven op het gebied van
'Zoogdiermonitoring', een reeds jarenlang lopend VZZ-project. De
kennis over de verspreiding gecombineerd met kennis over de ecologie
van zoogdiersoorten zorgt er voor dat de vereniging een belangrijke
rol zal (moeten) blijven spelen bij het tot stand komen van
soortbeschermingsplannen. De aansluiting van deze plannen op een
ecosysteemgerichte benadering in het terreinbeheer is een onderwerp
dat de VZZ actief wil nastreven. Evenals een directe betrokkenheid bij
de uitwerking van soortbeschermingsplannen tot concrete maatregelen
voor inrichting en beheer en het evalueren van deze maatregelen.
Doel: Het op peil houden van de kennis omtrent voorkomen,
verspreiding, gedrag en populatie-ecologie van wilde zoogdieren in
Nederland.
Actie: Omdat deze gegevens steeds belangrijker wordt bij de uitvoering
van de Habitatrichtlijn, de toepassing van de Flora- & Faunawet en bij
milieueffectrapportages wil de VZZ overgaan tot een
certificeringssysteem, waarbij ook databeheer, bewerking en
verslaglegging veel aandacht zullen krijgen.
De toekomst: 2012 als nieuw eikpunt!
Het formuleren van deze vier speerpunten betekent voor de VZZ, naast
bestendiging van reeds bestaande activiteiten, dat zij meer werk gaat
maken van haar doelstelling '(de bevordering van) de bescherming van
zoogdieren'. De vereniging zal het jaar 2012 hanteren als een nieuw
eikpunt, wetend dat veel van haar, enthousiaste leden kennis genereren
waarop bescherming kan en moet zijn gebaseerd. Leden die ook een
directe rol (kunnen) spelen bij de bescherming van onze inheemse
zoogdieren en daarbij de professionele ondersteuning van het
VZZ-bureau goed kunnen gebruiken, onder het motto van dit
jubileumjaar:
ZOOGDIEREN GEEF JE DE RUIMTE !
14 nov 02 15:56