Rijksuniversiteit Groningen

Ledemaatsparende kankerbehandeling werkt goed

Bij tumoren aan de ledematen is een amputatie tegenwoordig lang niet altijd meer nodig. Dit is te danken aan een behandeling waarbij de bloedsomloop van een ledemaat wordt geïsoleerd van de gehele bloedsomloop. Op die manier kan een hoge dosis chemotherapie worden toegediend zonder dat de rest van het lichaam daardoor schade oploopt. Robert van Ginkel evalueerde de nieuwe behandelmethode en concludeert dat deze geïsoleerde regionale perfusie (GRP) een belangrijke doorbraak is geweest in de ledemaatsparende behandeling van met name huidkanker en weke-delen tumoren. Hij promoveert op 20 november 2002 in de Medische Wetenschappen.

Van Ginkel startte zijn onderzoek met het middel cisplatinum, met bescheiden resultaten, maar al snel raakte het veel sterkere celdodende middel TNF (tumor necrosis factor) in zwang. Voor zijn onderzoek naar de effectiviteit van dit anti-kankermedicijn maakte hij gebruik van de PET-scanner. Daarmee is het mogelijk om de activiteit van de tumor te bekijken. Door de tumoractiviteit voorafgaand aan de behandeling in kaart te brengen, wist de promovendus het succes van de behandeling te voorspellen. En met een PET-scan ná de behandeling kan worden bepaald of het beoogde effect is bereikt, want daarmee wordt duidelijk of er nog vitaal tumorweefsel aanwezig is. Van Ginkel gebruikte voor beide toepassingen van de PET-scanner verschillende 'tracers', stoffen die de patiënt ingespoten krijgt om de tumoractiviteit zichtbaar te kunnen maken. Bij de scan die het behandelsucces kan voorspellen is de stof FDG geschikt, maar FDG kan na de behandeling niet goed genoeg onderscheid maken tussen tumor- en ontstekingsweefsel, waar de activiteit van cellen ook verhoogd is. Daarover blijkt de tracer TYR duidelijker uitsluitsel te kunnen geven.

Bij de behandeling met een uitzonderlijke hoge dosis chemotherapeutica is het van groot belang om elke vorm van lekkage naar de rest van het lichaam te voorkomen. Een soort 'teller' die boven het hart wordt geplaatst, blijkt dit betrouwbaar in de gaten te kunnen houden. De lekkage kan zo tijdens de behandeling voortdurend worden bepaald en bijgesteld. /ImK

Robert van Ginkel (Amsterdam, 1964) studeerde geneeskunde in Groningen. Hij verrichtte zijn promotieonderzoek bij de afdeling Chirurgische oncologie van het Academisch Ziekenhuis Groningen (AZG). Het onderzoek is medegefinancierd door de Nederlandse Kankerbestrijding Koningin Wilhelmina Fonds. Momenteel is Van Ginkel chirurg in het AZG.

Datum en tijd

woensdag 20 november 2002, 16.00

Promovendus

R.J. van Ginkel, tel. (050)361 61 61 (werk)

Proefschrift

Different aspects of hyperthermic isolated limb perfusion

Promotor

prof.dr. H.J. Hoekstra, prof.dr. H. Schraffordt Koops en prof.dr. W. Vaalburg

Faculteit

medische wetenschappen

Plaats

Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Onderzoek

Promotie