Nederlandse mededingingsautoriteit (NMa)

Persbericht 02-49

Den Haag, 28 november 2002

NMa maakt rapport op tegen fietsfabrikanten en brancheorganisaties

De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) heeft na onderzoek rapport opgemaakt tegen vier fietsfabrikanten wegens een redelijk vermoeden van prijsafspraken en het uitwisselen van concurrentiegevoelige gegevens. Ook is rapport opgemaakt tegen twee brancheorganisaties. Volgens de NMa hebben deze verenigingen er bij hun leden, de rijwielhandelaren, onder meer sterk op aangedrongen niet in zee te gaan met een tweetal grote aanbieders van bedrijfsfietsen.

Volgens de NMa hebben Koninklijke Gazelle B.V., Accell Group N.V. (Batavus B.V., Koga B.V., Sparta B.V.) en Giant Europe B.V., die 70 à 80 procent van de Nederlandse markt vertegenwoordigen, onderling prijsafspraken gemaakt over de verkoop van fietsen. Daarnaast hebben Gazelle, Accell, Giant en Union B.V. ieder deelgenomen aan een systeem om concurrentiegevoelige informatie uit te wisselen. Deze afspraken hebben betrekking op de periode 1998 tot heden.

De prijsafspraken hadden onder andere betrekking op de verhoging van de prijzen voor de aankoop van een fiets. De prijs is een van de factoren waarop fietsfabrikanten met elkaar concurreren. Door de afspraken die de fietsproducenten gezamenlijk hebben gemaakt, is de prijsconcurrentie afgenomen. De afspraken tussen de drie fietsproducenten benadelen de consument.

Met het systeem van uitwisseling van informatie stellen de fietsproducenten elkaar tweemaandelijks op de hoogte van onder meer de ontwikkeling van marktaandelen, prijzen en trends in de markt. Hierdoor zijn de fietsproducenten voortdurend op de hoogte van de marktpositie en de marketingstrategieën van hun concurrenten. De fietsproducenten bepalen eveneens wie eventueel wel of niet mag toetreden tot het systeem. Coördinatie tussen ondernemingen die de risico's van de onderlinge concurrentie welbewust uitschakelt en vervangt door feitelijke samenwerking is in strijd met de Mededingingswet.

Ook tegen brancheorganisaties Bovag en de Nederlandse Christelijke Bond van Rijwiel- en Motorhandelaren (NCBRM) is rapport opgemaakt wegens het overtreden van de Mededingingswet. Deze verenigingen hebben er bij hun leden, de rijwielhandelaren, sterk op aangedrongen niet in zee te gaan met een tweetal grote aanbieders van bedrijfsfietsen. Volgens Bovag en NCBRM was de winstmarge die deze twee aanbieders vergoeden aan de rijwielhandelaren bij de verkoop van bedrijfsfietsen, te laag. Daarnaast hebben Bovag en NCBRM hun leden diverse adviezen gegeven over prijzen en tarieven die zij bij consumenten in rekening mogen brengen voor onder andere service- en onderhoudsbeurten. Wanneer concurrenten zich verenigen in een (branche)organisatie die vervolgens prijsadviezen afgeeft, dan beperken zij de concurrentie. Gezamenlijk aanbevolen prijzen of prijsverhogingen maken het mogelijk te voorspellen wat de prijspolitiek van concurrenten zal zijn. Dit is in strijd met het kartelverbod.

Aanleiding voor het onderzoek naar de fietsenbranche vormden tips en berichten in verschillende media dat de fietsprijzen in het najaar van 2000 fors zouden worden verhoogd. Bij dit onderzoek heeft de NMa zich mede gebaseerd op gegevens die verzameld zijn tijdens bedrijfsbezoeken aan fietsproducenten en brancheorganisaties. Gazelle en Bovag hebben naar aanleiding van de bedrijfsbezoeken voor hun medewerkers richtlijnen opgesteld ter naleving van de Mededingingswet.

De NMa maakt rapport op bij een redelijk vermoeden van een overtreding van de Mededingingswet. De betrokken fietsfabrikanten en brancheorganisaties kunnen nu op het rapport reageren. Daarna stelt de NMa definitief vast of er sprake is van een overtreding en zo ja, of er een boete en/of een last onder dwangsom wordt opgelegd.