Financiële toelichting CDA-verkiezingsprogramma uitgebracht
Het CDA heeft donderdag 28 november een financiële toelichting op het verkiezingsprogram uitgebracht. Uitgangspunt is het verkiezingsprogram "Betrokken samenleving, betrouwbare overheid". Hiertoe was reeds besloten op het partijcongres van 2 november jongstleden.
Het verkiezingsprogram dat werd opgesteld voor de verkiezingen van 15 mei eerder dit jaar is nog steeds actueel in haar analyses en oplossingen voor maatschappelijke problemen.
De toelichting gaat met name in op de veranderende financieel-economische situatie en hoe hiermee om te gaan.
Tijdens het verkiezingscongres van het CDA in de Buitensociëteit te Zwolle, zaterdag 30 november a.s., zal de toelichting worden vastgesteld. De toelichting is opgesteld door een stuurgroep die onder leiding stond van partijvoorzitter Marja van Bijsterveldt en haar voorganger Bert de Vries.
De integrale tekst van de toelichting
Het CDA haalde in 2002 een zeer goed verkiezingsresultaat. Dit had mede te
maken met de alom gevoelde noodzaak van een ander en beter beleid: een beleid
dat lang slepende maatschappelijke kwesties eindelijk een keer zou aanpakken. Het
CDA liet een eigen geluid horen als het gaat om veiligheid en gedogen, om de
betaalbaarheid van pensioenen nu en straks, om gezins- en familiebeleid, om zorg
en onderwijs en om het integratiebeleid.
Het programma deed doortastende aanbevelingen en was toekomstgericht. Het
programma en de voorstellen zijn nog steeds hoogst actueel. De prioriteiten van het
CDA zijn en blijven dan ook:
- een EHWURXZEDUH overheid die zorgt voor de veiligheid van de burgers. Een
overheid die als rentmeester de staatsfinanciën op orde houdt en daarmee
bijdraagt aan de houdbaarheid van pensioenen. Een overheid ook die instaat
voor de gezinnen en daarom een gerichte inkomenspolitiek voert;
- een EHWURNNHQ samenleving die betekenis hecht aan waarden en normen, die
niet meer aanloopt tegen bureaucratie, tegen achterstanden in het onderwijs
en de zorg: een samenleving ook die betrokken en juist daarom veeleisend is
op het gebied van integratie en acceptatie;
- een VROLGH economie, waarin er passend werk is voor alle generaties en
waarin rekening wordt gehouden met de toekomst: een toekomst waarin
demografische veranderingen ons voor hoge kosten van AOW, pensioenen en
de zorg plaatsen. Om het geld straks nog te kunnen opbrengen, zijn nu
maatregelen nodig. Middelen moeten nu opzij worden gelegd.
1LHXZH RPVWDQGLJKHGHQ
Met het oog op de nieuwe verkiezingen neemt het CDA het verkiezingsprogram
van 2002 opnieuw tot uitgangspunt. De financieel-economische omstandigheden
zijn sinds vorig jaar verslechterd, maar het programma is qua strekking en
prioriteiten hoogst actueel en bij de tijd. De noodzaak om daadkrachtig aan de slag
te gaan met het bestrijden van criminaliteit en gedogen is nog volop aanwezig. Dat
geldt ook voor het stellen van hogere eisen aan de integratie van allochtonen en
nieuwkomers. De noodzaak van een vernieuwende politiek geldt ook voor de opzet
van een gezondheidszorg zonder wachtlijsten, voor het werken aan een cultuur van
respect en voor zaken als het investeren in onderwijs en in mobiliteit.
Het kabinet-Balkenende is de goede richting ingeslagen. Het was en is tijd voor een
andere en betere politiek: een politiek die niet langs de vragen van mensen heen
schiet, maar deze onder ogen ziet en aanpakt. Een politiek die
verantwoordelijkheden in de samenleving herstelt en de overheid
ontbureaucratiseert; een politiek die de overheid daadkrachtig laat optreden en ook
inzet op duurzaamheid. Om nu ook de resultaten te gaan boeken, is het nodig
opnieuw het vertrouwen van de kiezer te vragen. De kiezer vraagt van de politiek
leiderschap en standvastigheid.
Sinds 2001 zijn de financieel-economische omstandigheden sterk veranderd. De
ingrijpend verslechterde financieel economische situatie is zowel een gevolg van
een tegenvallende economische ontwikkeling als van een slechter dan verwachte
financiële erfenis van het tweede Paarse kabinet. De conjuncturele omslag in 2001
waarop het verkiezingsprogram al enigszins preludeerde - werkt langer door dan
gehoopt en heeft gevolgen voor de overheidsfinanciën. Die omslag vertaalt zich tot
heden in een nulgroei. Dat vraagt om een nuancering van (de startpositie van) het
financiële kader van het program voor de periode 2003-2007. Behalve een
versterking van de overheidsfinanciën is ook een versterking van de
concurrentiekracht van onze economie een absolute voorwaarde om uitzicht te
houden op een situatie waarin de staatsschuld binnen een generatie kan worden
afgelost. Daarbij gaat het om een goed investeringsklimaat, om ruimte voor
ondernemerschap, om loonmatiging en het terugdringen van werkloosheid en
arbeidsongeschiktheid.
Zoals gezegd: de hoofddoelstellingen en de prioriteiten van het programma blijven
intact. Ook al is er nu minder geld uit te geven, toch legt het CDA opnieuw de
nadruk op het wegwerken van achterstanden in de publieke voorzieningen en op
gerichte lastenverlichting voor minder draagkrachtigen. Het legt zich niet neer bij
sociale verwaarlozing in bijvoorbeeld de zorg, het onderwijs of op de straat
(veiligheid). Daarnaast zal geïnvesteerd worden in het gezond maken van de
economie om weer uitzicht te krijgen op een situatie waarin de staatsschuld binnen
een generatie kan worden afgelost.
)LQDQFLHHO NDGHU
Rekening houdend met tegenvallende economische groei voor 2002 en de
voorspelde lage groei voor 2003, bedraagt het totale effect van de sinds de
opstelling van ons verkiezingsprogram opgetreden verslechteringen op de
financiële ruimte voor de komende kabinetsperiode miljarden euro's
Gelukkig is veel daarvan reeds verwerkt in de Miljoenennota 2003 van het
kabinet-Balkenende. Globaal zijn voor een derde deel van deze problematiek
maatregelen in de uitgavensfeer getroffen, voor een derde deel maatregelen in de
belastingsfeer en is voor het laatste derde deel noodgedwongen een minder gunstig
EMU saldo geaccepteerd.
Bij het verwerken van tegenvallers wil het CDA blijven vasthouden aan een strikte
scheiding tussen uitgaven en inkomsten. Voor uitgavenoverschrijdingen zal extra
omgebogen moeten worden. Ook het opvangen van tegenvallende groeipercentages
vergt maatregelen. Een begrotingsoverschot blijft immers strikt noodzakelijk:
anders komt de betaalbaarheid van de AOW, van de pensioenen en van de zorg op
de termijn van een generatie in gevaar.
Het CDA wil inkomstentegenvallers niet ten koste laten gaan van het nieuwe beleid
dat is ingezet. De investeringen in zorg, onderwijs, infrastructuur en veiligheid zijn
nodig om sociale verwaarlozing tegen te gaan en om de kwaliteit van de
samenleving op peil te houden. Het kwartje van Kok wordt controleerbaar besteed
aan mobiliteit, om zo de files op te lossen. Ook wil het CDA ruimte houden voor
gerichte lastenlichting om zo draagkracht te herstellen en belangrijke zaken als zorg
voor iedereen betaalbaar te houden. Het CDA kiest dan er ook niet voor dit geld te
steken in het afschaffen van de OZB. Bovendien mag deze lokale belasting niet
alleen op de bedrijven gaan drukken. Het risico is dan veel te groot dat hun lasten
verder worden verzwaard.
Bij het treffen van maatregelen om inkomstentegenvallers op te vangen, zal het
CDA erop letten dat deze niet de groeikracht van de economie schaden. Dat zou
immers leiden tot minder inkomsten en daarmee de aflossing van de staatsschuld
vertragen. Daarbij is vooral een gematigde loonkostenontwikkeling van belang.
Zeker nu hogere premies noodzakelijk zijn om de vermogenspositie van de
Nederlandse pensioenfondsen voor aanvullende pensioenen ook in de toekomst
zeker te stellen. Gematigde loonkosten zijn broodnodig voor het herstel van de
concurrentiepositie van ons land.
5XLPWH YRRU QLHXZ EHOHLG
In het verkiezingsprogramma was 5,7 mld. euro extra gereserveerd voor de door
het CDA gewenste investeringen in veiligheid, onderwijs, zorg, infrastructuur, etc.
Door de, na het vaststellen van het verkiezingsprogramma, opgetreden
verslechtering van de economische situatie moest het ambitieniveau lager worden
gesteld, maar bedraagt in ieder geval voor investeringen 3,8 mld. euro. Daarbij zijn
de niet gedekte overschrijdingen van het paarse kabinet van circa 1 mld.
inbegrepen. De prioriteiten van het CDA-programma komen in dit nieuwe beleid tot uitdrukking. Naast een lastenverzwaring stelde het kabinet een in omvang vergelijkbare lastenverlichting beschikbaar. Deze lastenverlichting wil het CDA voor een groot deel gericht gaan inzetten voor gezinnen en kinderen, voor zorg, voor het bestrijden van kosten van onderwijs en voor het verlagen van de woonlasten. Een gerichte lastenverlichting verkleint ook de armoedeval.
Ondanks de nieuwe inkomstentegenvallers voor 2002 en de doorwerking ervan in
2003 wil het CDA:
- blijven werken aan een begrotingsoverschot van ca. 1% in 2007 zodat ook straks
de AOW, de pensioenen en de zorg betaalbaar blijven;
- vasthouden aan in ieder geval de ruimte voor investeringen van 3,8 mld. die het
kabinet-Balkenende realiseerde ten behoeve van veiligheid, zorg, infrastructuur
en onderwijs;
- de ruimte die er is voor belastingverlichting gericht inzetten voor gezinnen en
kinderen, voor zorg, wonen en voor het bestrijden van kosten voor onderwijs.
Met die inzet en de eerder genoemde politiek wil het CDA bijdragen aan een
samenleving die haar waarden en normen hoog houdt en serieus neemt. Het CDA
wil werken aan een veilige samenleving waarin de overheid betrouwbaar en
slagvaardig is. Het CDA wil een betrokken samenleving waarin mensen naar
elkaar omzien. Om solidair te zijn, ook met de komende generaties, is een gezonde
economie en een solide financieel beleid nodig. Het CDA wil kortom een
verantwoordelijke samenleving.