D66

Laatste woord aan Veiligheidsraad

Buitenland

Thom de Graaf

27-11-2002 - Indien Irak het onderzoek van de wapeninspecteurs op enige wijze blokkeert of indien blijkt dat Irak niet bereid is aanwezige wapenvoorraden te ontmantelen dan moet de VN-Veiligheidsraad opnieuw bij elkaar komen. De Veiligheidsraad moet dan beslissen of militair ingrijpen in Irak noodzakelijk is. 'D66 sluit militair optreden op voorhand niet uit, maar het verzoek van de Verenigde Staten of Nederland bereid is bij te dragen aan de voorbereidingen van een eventuele aanval op Irak is volkomen prematuur' aldus Thom de Graaf.

De VN-Veiligheidsraad heeft op 8 november eensgezind resolutie 1441 aangenomen, waarin Irak wordt opgeroepen mee te werken aan het onderzoek van de wapeninspecteurs naar (massavernietigings)wapens in Irak. Indien Irak het onderzoek van de wapeninspecteurs op enige wijze blokkeert of indien blijkt dat Irak niet bereid is aanwezige wapenvoorraden te ontmantelen dan moet de VN-Veiligheidsraad opnieuw bij elkaar komen. De Veiligheidsraad moet dan beslissen of militair ingrijpen in Irak noodzakelijk is.

Onlangs heeft Amerika de regering- Balkenende gevraagd of Nederland bereid is bij te dragen aan de voorbereidingen van een eventuele aanval op Irak. De regering heeft dit verzoek in overweging genomen. De vraag is nu of Nederland aan het verzoek van de Verenigde Staten tegemoet moet komen.

Voorop staat dat D66 van mening is dat resolutie 1441 moet worden uitgevoerd. Dat betekent dat Irak zijn medewerking moet verlenen aan het VN-wapeninspectieteam, opdat het inspectieteam aan de Verenigde Naties kan rapporteren over haar bevindingen. Als uit de conclusies van het wapeninspectieteam blijkt dat Irak onvoldoende heeft meegewerkt aan de uitvoering van resolutie 1441 dan komt de vraag aan de orde of militair ingrijpen noodzakelijk is. Bij deze vraag spelen verschillende factoren een rol. Allereerst de vraag hoe groot de bedreiging is van Saddam Hussein. Maar ook geopolitieke overwegingen zijn van belang: wat betekent een aanval voor de regio en in het bijzonder voor het conflict in het Midden-Oosten? Hoe ziet de toekomst van Irak eruit? Wat betekent een aanval op Irak voor de strijd tegen het internationale terrorisme? Het gaat dan niet zozeer om de legitimiteit van een optreden, maar om de wenselijkheid en de aard daarvan.

Als al deze vragen zijn beantwoord, komt pas de vraag op of Nederland steun moet verlenen aan een legitieme aanval op Irak. Indien een aanval gerechtvaardigd en noodzakelijk is en het internationale recht wordt gerespecteerd dan kan Nederland ertoe besluiten een bijdrage te leveren aan een aanval. Nederland zal dan moeten bezien in hoeverre daar mogelijkheden voor zijn.

Resolutie 1441 is weliswaar een eerste stap voor een eventueel optreden tegen Irak, maar geeft Bush c.s. zeker geen carte blanche voor militair ingrijpen. Het is aan de Veiligheidsraad in zijn geheel en dus niet aan individuele leden van de Veiligheidsraad- te beslissen, op basis van de bevindingen van het wapeninspectieteam, of een optreden tegen Irak gerechtvaardigd is en wat dit optreden moet inhouden.
D66 sluit militair optreden op voorhand niet uit, maar het verzoek van de Verenigde Staten is volkomen prematuur. Het gaat er nu om dat VN-Veiligheidsresolutie 1441 wordt uitgevoerd.