KENMERK P E R S B E R I C H T
20020455/685
DATUM 20 december 2002
MEER ERKENNING VOOR SOCIALE TAAK
VAN DE SCHOOL
De Onderwijsraad wil meer waardering voor de bijdragen die scholen
leveren aan de sociale samenhang. De school kan zijn sociale taak
alleen goed vervullen als ouders, de buurt, wijkorganisaties hierbij
helpen. De school doet al veel aan sociale taken. Dat kan wellicht
versterkt worden door voor het gehele onderwijs `burgerschap' als
richtsnoer te nemen. De raad stelt aandacht voor de sociale taak van
de school en voor een integrerende doelstelling als `burgerschap' aan
de orde in zijn verkenning Samen Leren Leven. Verkenning onder
wijs, burgerschap en gemeenschap die aan de minister van Onderwijs
is aangeboden.
De verkenning is het startpunt van een traject. Uit de verkenning vloeien
discussiepunten voort die de raad gaat bespreken in een aantal debatten op
scholen in basisonderwijs, voortgezet onderwijs en beroepsonderwijs met
direct betrokkenen uit de onderwijssectoren en met vertegenwoordigers uit
het netwerk van scholen (politie,wijkorganisaties en dergelijke). Daarnaast
voert de raad een debat met de wethouders van de grote steden en de VNG
en een debat met de diverse (koepel)organisaties uit het onderwijs. De
inzichten
uit al deze debatten kunnen de bouwstenen zijn voor een advies dat de
raad in de zomer van 2003 wil uitbrengen.
Hoe kan de samenleving de school helpen?
De plaatselijke gemeenschap kan de school beter ondersteunen. Het
eigenaarschap
van scholen door de plaatselijke gemeenschap vraagt dat deze
gemeenschap ook bereid is tijd, geld en energie in te zetten voor de school.
Wat kan gedaan worden om deze participatie te bevorderen? Ook moet
gekeken
worden of en hoe de betrokkenheid via ouderraad,
medezeggenschapsraad
of schoolbestuur kan worden aangemoedigd. Van belang is daarnaast de
veronderstelling dat sociale samenhang in de omgeving van scholen een
gunstige invloed heeft op die scholen. Een belangrijke omgevingsfactor is
ook de veiligheid in en rondom scholen. Via het gemeentelijk
volkshuisvestingsbeleid
kunnen manieren gevonden worden om de verdergaande
segregatie
binnen het onderwijs aan te pakken.
Hoe kan de school zijn sociale taak vormgeven?
Mag van de school verwacht worden dat ze uitdrukkelijker bijdraagt aan
vorming tot burgerschap, mag van universiteiten gevraagd worden dat ze
meer doen aan maatschappelijk verantwoordelijkheidsbesef? En wat kunnen
de school, hogeschool en universiteit dan bijdragen? Bij vakken als
geschiedenis
en maatschappijleer die het burgerschap bij leerlingen zouden kunnen
stimuleren, worden de mogelijkheden nog onvoldoende benut. Burgerschap
is bijvoorbeeld het leveren van een bijdrage aan het functioneren van de
gemeenschap. Maar wat kunnen vakinhouden bijdragen aan vorming tot
burgerschap? Is in dit verband een vak als maatschappijleer toe aan een
`revival'?
En is een afzonderlijk vak wel wenselijk? Gaat het niet meer om de
leeromgeving, het leerklimaat in de school?
Wat betreft segregatie is de vraag aan de orde in welke mate schoolbesturen
bereid zijn te streven naar een plaatselijk vastgesteld aandeel van
achterstandsleerlingen.
Hoe kunnen de vaardigheden van docenten op het gebied van morele en
sociale opvoedingsdoelen worden versterkt?