Nieuwsberichten
30-12-2002
Werkzaamheden in bosgebied 't Zand
De gemeente Alphen-Chaam heeft bijna 250 ha bos- en natuurterrein in
beheer. Het grootste deel ligt in bosgebied 't Zand ten noorden van
Alphen. Voor dit bos- en natuurgebied heeft de gemeente een
bosbeheerplan. In dit bosbeheerplan worden keuzes gemaakt voor het
beheer. Keuzes om de verschillende functies van het gebied te
versterken. Er wordt sinds enkele jaren gewerkt volgens de principes
van geïntegreerd bosbeheer. Het integreren van de bosfuncties staat
hierbij voorop. Het zo optimaal laten samengaan van de functies
recreatie, natuur en houtproductie kan door meer gemengd en
ongelijkjarig bos, meer dood hout en kleinschalig bosbeheer. Speciale
aandacht is er in de komende jaren voor de vele oude eiken, de
bosranden en de heideterreinen.
Binnen geïntegreerd bosbeheer is dunnen de centrale maatregel. Door
dunnen wordt middels houtoogst (waarbij selectief bomen of groepen van
bomen worden verwijderd om andere bomen of boselementen meer
ontwikkelingsruimte te geven) gestuurd in de bosontwikkeling
De verjonging (nieuwe bomen en struiken opgegroeid van zaden van bomen
in het bos zelf) wordt daar ingezet waar goede mogelijkheden zijn.
Daar waar bomen met een slechte vitaliteit aanwezig zijn kan het
aanplanten van nieuwe bomen een maatregel zijn om de gewenste
boomsoorten te verkrijgen. Een mindere plek in het bos kan ook
ongemoeid blijven om zo variatie te geven in een verder uit bomen
bestaand perceel.
Houtoogst is dus een maatregel om te sturen in bosontwikkeling, met de
drie functies (recreatie, natuur en houtproductie) als leidraad. Door
bomen gericht te kappen ontstaat er ruimte voor de overstaanders, de
bomen die blijven staan, om verder te groeien. Bovendien ontstaat er
meer variatie (meer soorten, meer leeftijden, meer afwisseling tussen
bos en open plekken) wat gunstig is voor planten en dieren en voor de
beleving van de recreanten.
Door een gevarieerde leeftijdsopbouw van het bos (jonge en oude bomen)
en meerdere soorten bomen en struiken wordt het bos stabiel. Een
ernstige aantasting zoals in 2000, met de noodkap van vele hectares,
komt dan niet meer voor. Als een soort door een ziekte doodgaat staan
er nog vele andere soorten en blijft het bosbeeld nagenoeg intact.
In het bosbeheerplan is het gehele bosgebied opgedeeld in zes blokken
van circa 35 hectare. Ieder jaar wordt in een blok gekeken wat er moet
gebeuren. Dat kan zijn het verwijderen van Amerikaanse vogelkers (ook
wel bospest genoemd, vanwege agressieve karakter: verdringt inheemse
soorten), het omzagen van bomen of het aanplanten van bomen en
struiken.
In de winter van 2002/2003 staat het werkblok in de hoek Maastrichtse
baan en Oude Gilzerbaan op het programma voor dunning. In dit
zuidwestelijke deel zijn bijna drieduizend bomen met een oranje streep
gemerkt. Deze moeten verdwijnen.
Er wordt ruim 600 m3 hout geoogst, voornamelijk grove den, maar ook
tientallen forse corsicaanse dennen. Het stamhout wordt als
milieuvriendelijke grondstof (hout groeit vanzelf!) verkocht en
afgevoerd.
Het takhout blijft achter in het bos. Dit takhout geeft tijdelijk een
wat rommelig beeld, maar na verloop van tijd is er nog maar weinig van
zichtbaar. De insecten en schimmels hebben hun werk gedaan!
Dood hout, dus ook het takhout, is een belangrijk onderdeel van het
bossysteem.
Houtoogst met een zogenaamde processor: de machine zaagt de boom om,
zaagt deze in stukken en verwijdert het takhout. In 1 minuut!
De houtoogst wordt buiten het broedseizoen uitgevoerd en zal
waarschijnlijk nog in december starten. Ook zal buiten het
recreatieseizoen de overlast voor wandelaars e.d. minimaal zijn.
Op één plek in het bos zullen op een gedeelte van 30 x 70 meter alle bomen weg gaan. De grove den doet het daar heel slecht en zal niet kunnen zorgen voor een goede verjonging. Deze kale plek zal in het voorjaar 2003 worden ingeplant met zomereik, beuk en vuilboom.
Op de andere plekken zullen de open ruimtes worden ingenomen door kruiden, jonge struiken en bomen. Het bos ontwikkelt zich verder en zal steeds beter de drie functies kunnen vervullen.