Politie Hollands Midden


Postbus 4240 · Hollands Midden
2350 CE Leiderdorp · Dienst Bureau Communicatie
Telefoon 071-5459800
Fax 071-5459326
Afkomstig van: Chris van Egmond
Datum: 6 januari 2003
·


Embargo tot publiceren tot 6 januari 15.00 uur

Nieuwjaarstoespraak Korpschef Politie Hollands Midden

Leiderdorp 6 januari 2003

Beste collega's, beste gasten

Gelukkig Nieuwjaar. Ik wens U veel gezondheid en voorspoed voor U allen en Uw dierbaren toe en ik hoop ook dat Uw werk in ons korps of voor onze gasten de samenwerking met ons korps, U het komende jaar veel voldoening zal geven.

2002 was een goed jaar voor ons korps. Ik wil er niet teveel over uitweiden omdat ik andere dingen met U wil delen maar een paar "krenten uit de pap" wil ik toch noemen:
Ø We zijn het al bijna weer vergeten maar de omvangrijke beveiligingsoperatie rondom de invoering van de Euro waarmee het jaar startte, is vlekkeloos en tot grote tevreden-heid van alle betrokkenen verlopen.
Ø Het afgelopen jaar hebben we meer daders aangehouden dan ooit tevoren en wel ruim 10.000: daarmee wordt zichtbaar dat we ernst maken met gericht toezicht op straat en actief rechercheren.
Ø Ook het aantal aangiften dat opgehelderd werd steeg met nagenoeg 10% t.o.v. 2001;
Ø Het aantal incidenten en aangiften op de speerpunten van ons beleid nam af. Bij geweld met respectievelijk 7,9 % incidenten en met 2,4 % op het aantal aangiften. Het aantal woninginbraken nam in 2002 af met 15% ten opzichte van het vorig jaar.
Ø De externe audit die in het kader van het voor de Nederlandse politie geldende stelsel van kwaliteitszorg in Hollands Midden gehouden is, leverde een positief beeld op. We zijn in onze ontwikkeling als korps sedert de vorige audit 3 jaar geleden, opgeschoven van een activiteitengeoriënteerde naar een procesgerichte organisatie. Het auditrapport laat zien dat we op weg zijn naar een resultaatgericht korps en biedt goede aanknopingspunten voor verdere positieve ontwikkelingen.
Ø De formatie van "het blauw", de basisteams is per 1 januari 929 fte's. Daarmee zijn de ambities van het z.g. "plan 800" uit 1997 om in 5 jaar de basispolitiezorg te laten groeien van 567 fte's naar 800 fte's méér dan waargemaakt, hoewel het er dit najaar nog naar uitzag dat we door begrotingsperikelen deze extra groei weer naar beneden moesten bijstellen.


2002; een bewogen jaar

Dit neemt niet weg dat 2002 toch vooral een bewogen jaar was dat aan ons land en ook aan de politie niet ongemerkt voorbij is gegaan. De effecten van 11 september 2001 werkten keihard door; de multiculturele samenleving bleek wel heel broos te zijn. Ik kom daar nog op terug.
In 2002 werd ook Pim Fortuyn vermoord; een moord op een politicus, een lijsttrekker. Een dieptepunt voor onze democratische rechtsstaat waardoor Nederland niet meer hetzelfde is; het komende jaar zal dat voor de politie nog het nodige betekenen in de zin van beveiliging en informatiecoördinatie.

Handhavingstekort

Het was ook het jaar waarin de publieke opinie rondom de verkiezingen vraagstukken als integratie en onveiligheid hardhandig op de politieke agenda plaatste. Ook politie en het Openbaar Ministerie kregen veel kritiek; vanuit het perspectief van de burger begrijpelijk want het handhavingstekort heeft onaanvaardbare proporties aangenomen. Er is zoals de Ministers de Vries en Korthals in hun nadagen constateerden, sprake van achterstallig onderhoud aan het gehele strafrechtelijke systeem; de opsporings- en vervolgingscapaciteit, de capaciteit van de rechtelijke macht en het gevangeniswezen zijn de afgelopen decennia sterk achtergebleven bij de groei van het aantal delicten. En dat heeft zijn effecten; bij ons - bij de politie - er moet voortdurend gekozen worden op welke zaken wel en niet gerechercheerd wordt. Dat is frustrerend voor politiemensen en slecht voor het vertrouwen in het strafrechtelijk systeem en dat geldt evenzeer als zaken die wèl worden opgelost niet leiden tot vervolging, of berechting dan wel tenuitvoerlegging van de straf door capaciteitsproblemen.

Het kabinet Balkenende kondigde in haar strategisch akkoord aan dat zij die handschoen op ging pakken en dat haar beleid erop gericht zou zijn om Nederland veiliger te maken. We moesten het eerst nog maar zien; de ambities waren hoog, de eisen aan met name de politie evenzeer maar vooralsnog werden er nauwelijks extra middelen uitgetrokken om dat te ondersteunen. Voor ons korps betekende dit dat wij een begroting voor 2003 moesten aanbieden waarin een vacaturestop en het aanhouden van 65 vacatures nodig waren om een sluitende begroting aan te bieden.

Opheffing vacaturestop

Inmiddels heeft het Kabinet het Plan "Naar een veiliger samenleving" gepresenteerd met een z.g. veiligheidsenveloppe waarin wordt aangegeven welke middelen de komende jaren worden uitgetrokken voor de politie en de strafrechtelijke keten.
Natuurlijk is er vanuit het perspectief van de korpsbeheerder en korpschefs meer nodig maar onder de verslechterende economische omstandigheden is deze financiële impuls toch een teken dat het kabinet ernst is met het realiseren van dit programma.
Voor Hollands Midden betekent dit dat de vacaturestop wordt opgeheven en dat we die 65 vacatures gaan invullen en meer mensen gaan opleiden om die 929 mensen in het blauw alsnog feitelijk te realiseren. Ook al hadden we meer groei gewenst, is dit toch een goede start van het nieuwe jaar!

Naar een veiliger samenleving

Het plan "Naar een veiliger samenleving" zal forse implicaties hebben voor de politie, voor de partners in de strafrechtelijke keten en voor het lokale bestuur.
De ambities zijn hoog; het kabinet wil een trendbreuk bewerkstelligen in de ontwikkeling van de criminaliteit en in het bijzonder de criminaliteit die burgers raakt. Een vermindering van de criminaliteit en overlast in de publieke ruimte met 20 à 25% vanaf 2006 is het streven.

Ik vind dat we daar niet sceptisch over moeten doen. De samenleving vraagt erom en het hoeft geen utopie te zijn als dit plan in al zijn facetten consequent wordt uitgevoerd want het is een goed plan. Het is vooral een goed plan omdat het ervan uitgaat dat veiligheid niet alleen de taak en het domein van de politie is en dat het zich richt op zowel preventie als op alle aspecten van de strafrechtelijke keten van toezicht en opsporing tot de tenuitvoerlegging van straffen en de reïntegratie in de samenleving.
Goed ook omdat het de juiste prioriteiten stelt:
Ø aanpak van veelplegers en jeugdcriminaliteit;
Ø versterking van zowel opsporing als toezicht;
Ø en intensiveren van gerichte preventieprojekten.
En tenslotte is het een goed plan omdat het beoogt de vrijblijvendheid die het integrale veiligheidsbeleid de afgelopen 10 jaar heeft gekenmerkt te doorbreken door te maken afspraken over resultaten met de korpsen, met de overige partners in de strafrechtelijke keten en met de provincie- en gemeentebesturen via de VNG en het Interprovinciaal Overleg..
Het is kortom een plan dat perspectief biedt en ik hoop dat het Kabinet dat na de verkiezingen aantreedt het overneemt en met élan en daadkracht uit gaat voeren.

Resultaatafspraken

Onderdeel van het plan is - zoals gezegd - het maken van resultaatafspraken tussen de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de korpsbeheerders waarin de korpsen aangesproken zullen worden op het realiseren van tevoren vastgestelde prestatie-indicatoren op het gebied van intensivering van opsporing en handhaving en beschikbaarheid en bereikbaarheid van de politie.
Wij zullen daar graag aan meewerken, niet alleen omdat het Kabinet dat wil maar omdat zowel ons bevoegd gezag als wijzelf diep doordrongen zijn van het besef dat de maatschappelijke onvrede over de onveiligheid om een antwoord vraagt; een antwoord dat niet blijft steken in mooie intenties maar ook zichtbaar wordt in concrete resultaten. Motto voor ons komende meerjarenbeleidspan 2003 -2006 was niet voor niets "naar een resultaatgericht korps"

Inmiddels is het landelijk convenant dat de basis gaat vormen voor de specifieke resultaatafspraken tussen de Minister en de afzonderlijke korpsen in goede samenwerking tussen het departement en het Korpsbeheerdersberaad en de Raad van Hoofdcommissarissen voorbereid. M.i. zijn de goede prestatie-indicatoren gevonden in die zin dat het gaat om resultaten die de politie ook zelf kan beïnvloeden.

"Vriendelijk als het kan, streng als het moet"

De af te spreken resultaten passen ook goed bij het tweesporenbeleid dat Hollands Midden al een aantal jaren volgt. Een beleid van strengere normhandhaving via intensivering van actief opsporen en gericht en consequent toezicht maar dat wel enerzijds wordt ingebed in een integrale aanpak van veiligheidsproblemen met bestuur, Openbaar Ministerie en andere partners en anderzijds is verankerd in het gebiedsgebonden werken dat de beste condities schept om toegesneden op de specifieke lokale situatie in wijken en dorpen, het leidende beginsel voor het optreden van ons korps "vriendelijk als het kan, streng als het moet" inhoud te geven. Een beleid dus waarin repressie ondanks resultaatafspraken geen doel in zich is, ook niet nu er ook financiële consequenties aan worden verbonden maar onderdeel is van een mix van preventieve en repressieve activiteiten die in hun onderlinge samenhang het beste kunnen bijdragen aan het tegengaan van onveiligheid en onrecht.

Intensivering opsporing en handhaving

De afspraken op het gebied van intensivering van opsporing en handhaving zijn voor ons korps naar mijn overtuiging ook haalbaar. Wij hebben de capaciteit voor handhaving en opsporing fors versterkt door gememoreerde groei van de basisteams en ook van de recherche. Dat is ook zichtbaar; ieder jaar houden we meer daders aan; van 7300 in 1995 naar ruim 10.000 in het afgelopen jaar en het aantal opgehelderde aangiften van misdrijven steeg zoals vermeld t.o.v. 2001 met nagenoeg 10%.
Verhoging van prestaties op het gebied van opsporing en handhaving ligt dus in de lijn van de ontwikkeling van de resultaten van ons korps. Dat neemt niet weg dat er gerichte aandacht voor zal moeten zijn en dat op de agenda van alle basisteams en onderdelen zal moeten komen te staan wat men op dat terrein het komende jaar gaat realiseren en wat het aandeel van iedere medewerker daarin zal moeten zijn.

De politie kan het niet alleen

Al met al beschouw ik het als een uitdaging voor de politie en ons korps om aangesproken te worden op afgesproken resultaten. Het versterkt de resultaatgerichtheid van ons korps. Méér en gericht toezicht en handhaving en meer en beter boeven vangen zal ook zeker een bijdrage leveren aan het indammen van onveiligheid.
Maar om Nederland en Hollands Midden echt veiliger te maken is meer nodig dan alleen betere prestaties van de politie. Er worden nu wel met voortvarendheid convenanten gemaakt met de politie, maar het plan "Naar een veiliger samenleving" richt zich terecht op alle aspecten van de strafrechtelijke keten en op een integrale aanpak waarin voor het bestuur een belangrijke rol is weggelegd. Het ware wenselijk dat het kabinet ook met de ketenpartners, de andere departementen en de provinciale en lokale besturen komt tot de aangekondigde afspraken; het kan toch niet zo zijn dat straks alleen de politie wordt afgerekend op haar resultaten. Dan blijft het vrijblijvendheid troef en raken de ambities van het plan "Naar een veiliger samenleving" uit het zicht. En daarvoor zijn ze te belangrijk voor de kwaliteit van de samenleving!

Legitimiteit hoogste norm; juist nu

De focus op onze kerntaken, opsporing en handhaving en het aangaan van prestatieverplichtingen op deze terreinen waaraan in het kader van prestatiefinanciering ook nog financiële consequenties verbonden worden, mag er niet toe leiden dat wij de balans in ons beleid en optreden dat zich kort en goed laat samenvatten als "vriendelijk als het kan, streng als het moet" gaan verlaten. Dit leidend beginsel voor ons korps verwijst immers naar legitimiteit als hoogste norm voor het optreden van de politie in een democratische rechtsstaat. Legitimiteit veronderstelt aanvaarding van het optreden door de bevolking en aanvaardbaarheid van het politiewerk vanuit de optiek van de rechtsbeginselen die aan onze democratische rechtsstaat ten grondslag liggen; mensenrechten, grondrechten, rechtmatigheid, beginselen van behoorlijk bestuur en fair play.
Over legitimiteit wordt op dit moment in de landelijke discussie over wat is "goede" politiezorg met geen woord gerept.
Maar dat neemt niet weg dat legitimiteit van de politie geen vanzelfsprekendheid is. Het ver- veronderstelt verbondenheid van de politie, van alle politiemedewerkers met zowel de democratische rechtsstaat als met de samenleving waarin en waarvoor ze werkt en dat is voor het grootste deel van het politiewerk de lokale samenleving, de gemeente het stadsdeel, de wijk. Gebiedsgebonden werken is daarvoor een voorwaarde.
Legitimiteit moet je óók in deze tijd van "law and order" en afrekenen op resultaten, koesteren. Niet alleen uit idealisme maar ook omdat het niet zozeer op de korte maar zeker wel op de lange termijn bepalend is voor de vraag in hoeverre de politie kan bijdragen aan het beheersen van orde en veiligheidsproblemen in de samenleving en de sluimerende en soms acute tegenstellingen tussen bevolkingsgroepen.

Politie zijn voor iedereen

En die zijn zoals Hare Majesteit in haar inspirerende kerstboodschap aanstipte, in deze tijd van verwarring, onbehagen, onrust en onbestemde angstgevoelens volop aan de orde. Juist in zo'n tijd is een maatschappelijk geïntegreerde politie is die kan bogen op legitimiteit belangrijk want nu komt het er op aan. De vinger aan de pols houden, niet meegaan in het door angst en onzekerheid ingegeven polariserende "wij-zij denken", in contact blijven naar alle kanten, waar nodig deëscalerend en samenbindend optreden. "Politie zijn voor iedereen" dus; zorgen dat we naar alle kanten in gesprek blijven, ieder in zijn waarde laten maar tegelijkertijd helder zijn over welk gedrag van wie dan ook, niet getolereerd wordt en daar ook consequent naar handelen.

Met alle aandacht voor de meetbare resultaten op het gebied van handhaving en opsporing vrees ik toch dat ook in 2003 succesvol zijn op dit terrein weer de belangrijkste opgave voor de politie zal zijn.
Ik hoop dat we daarin zullen slagen.

Dames en heren,

Het afgelopen jaar is er veel goed werk door de medewerkers van de Politie Hollands Midden verricht om bij te dragen aan het verminderen van de onveiligheid, om burgers die een beroep op ons doen te helpen en bij te staan en waar mogelijk op te treden tegen onrecht. Ik wil daarom graag eindigen met alle collega's te bedanken voor de inzet en bezieling waarmee zij hun moeilijke werk ten behoeve van de mensen in de steden en dorpen van Hollands Midden verricht hebben.


---


Embargo op publiceren tot maandag 6 januari 15.00 uur