07 jan 2003
Nummer 2 6 januari 2003
Cirkel van sterren omringt Melkwegstelsel
De Melkweg, het sterrenstelsel waarvan de Zon en de Aarde deel
uitmaken, wordt omvat door een tot nu onbekende ring van sterren.
Een internationaal team van sterrenkundigen, waaronder dr. Annette
Ferguson van het Kapteyn Instituut van de Rijksuniversiteit
Groningen, heeft dit op 6 januari 2003 bekend gemaakt op een
bijeenkomst van de American Astronomical Society in Seattle (VS).
De Melkweg is een spiraalvormig sterrenstelsel, dat er van opzij
uitziet als een platte schijf met een verdikking in het midden. Van
boven gezien heeft het de vorm van een draaiend vuurrad met een
middellijn van 100.000 lichtjaren. De ontdekking van de omringende
cirkel, die lijkt op een gigantische donut, is het resultaat van
een onderzoek waarin voor het eerst zeer grote gebieden van de
sterrenhemel bekeken werden met een zeer gevoelige digitale (CCD)
camera van de sterrenwacht op La Palma. Door vergelijking van twee
grote surveys van verschillende gebieden van de sterrenhemel was
men voor het eerst in staat om de sterren in de ring te
onderscheiden van grote aantallen sterren en stofwolken die het
beeld normaliter verstoren.
IJle ring
De ring rond de Melkweg bevat ongeveer enkele honderden miljoenen
sterren. Dat is veel minder dan de Melkweg zelf, die in het totaal
ongeveer 200 miljard sterren telt. De ring is dus vrij ijl. De Zon
bevindt zich in de rand van de Melkweg op ongeveer 30.000
lichtjaren van het centrum. De binnenkant van de ring ligt vanaf de
Zon weer 30.000 lichtjaren verder.
Oorsprong onbekend
De oorsprong van de ring is nog onbekend, maar wel is vastgesteld
dat de sterren erin van hoge leeftijd zijn. Het is mogelijk dat de
sterren afkomstig zijn van een klein sterrenstelsel dat tegen het
Melkwegstelsel is gebotst. "Maar het zou ook kunnen," zegt
Ferguson, "dat het sterren zijn afkomstig uit het Melkwegstelsel,
die zich nu verder de ruimte in verspreiden." Beide opties nodigen
uit tot verder onderzoek.
Noot voor de pers
* Meer informatie dr. A.M.N. Ferguson, tel. (050) 363 83 24, e-mail
ferguson@astro.rug.nl
* Voor een afbeelding van het Melkwegstelsel met ring zie:
http://www.physics.usyd.edu.au/~gfl/Ring/MilkyWay2.gif
* Voor het oorspronkelijke Engelstalige persbericht zie:
http://www.physics.usyd.edu.au/~gfl/Ring/PressRelease.html