Ministerie van Justitie
Maximaal twee jaar cel extra voor draaideurcrimineel
7 januari 2003
De rechter moet de mogelijkheid krijgen om regelmatig recidiverende
criminelen een bijkomende vrijheidsstraf op te leggen van maximaal
twee jaar. Het gaat hier om criminelen die voor onveiligheid zorgen
door veelvuldige criminaliteit als diefstal, heling en inbraak. Het
stelselmatige aspect van de criminaliteit is daarmee bepalend voor de
uiteindelijke duur van de straf. De sanctie kan ten uitvoer worden
gelegd in een speciale voorziening. Daarnaast moeten de mogelijkheden
om deze criminelen direct in voorlopige hechtenis te nemen worden
uitgebreid. Dat stelt minister Donner van Justitie in zijn toelichting
op de wijzigingen van onder meer het Wetboek van Strafrecht. De
bijzondere aanpak van de veelplegers komt voort uit het
veiligheidsprogramma 'Naar een veiliger samenleving'.
Stelselmatige daders zijn verantwoordelijk voor een onevenredig deel
in de geregistreerde criminaliteit. Naar schatting betreft dit 60%.
Het betreft hier plegers van diefstallen, vernielingen, heling,
inbraak en openlijk geweld. In het veiligheidsprogramma 'Naar een
veiliger samenleving' staat het voornemen om met het aanpakken van
veelplegers de criminaliteit van de straat te halen waardoor de
onveiligheid, overlast en de verloedering in het publieke domein zal
afnemen.
In de rechtspraktijk blijkt dat de genoemde daders niet of slechts
kort in voorlopige hechtenis worden genomen en doorgaans worden
veroordeeld tot een korte straf. Minister Donner van Justitie stelt
daarom voor stelselmatige criminaliteit aan te pakken met een daarvoor
te ontwikkelen sanctie. In het geval een dader in de voorgaande vijf
jaren drie maal is veroordeeld voor een misdrijf en er gevaar bestaat
voor recidive, dan kan de rechter de dader voor een periode van
maximaal twee jaar in een speciale voorziening plaatsen. Het betreft
een bijkomende sanctie en kan door de rechter worden opgelegd naast
een eventuele hoofdstraf. De voorziening kent, net als de bestaande
Strafrechtelijke Opvang Verslaafden, een intramurale en een
extramurale periode. Als de gedetineerde, op grond van zijn gedrag, de
intramurale periode goed doorloopt, volgt een periode met meer
vrijheden onder voorwaarden. In deze periode volgt de gedetineerde een
resocialisatieprogramma onder toezicht en begeleiding. Bij het
overtreden van de voorwaarden zal de betreffende persoon onverwijld
terug worden geplaatst in een gesloten sobere voorziening.
Om deze draaideurcriminelen in voorlopige hechtenis te nemen worden de
gevallen waarin en de gronden waarop voorlopige hechtenis is
toegestaan uitgebreid. Met deze wijziging zijn er meer mogelijkheden
om stelselmatige daders die de veiligheid van personen en goederen in
de openbare ruimte in gevaar brengen, in voorlopige hechtenis te
nemen.
In het veiligheidsprogramma is een bedrag oplopend tot 70 miljoen euro
in 2006 gereserveerd voor de aanpak van veelplegers voor ongeveer 1000
plaatsen. Momenteel wordt in kaart gebracht wat de samenstelling is
van de categorie veelplegers die in aanmerking komen voor een
plaatsing in de nieuwe voorziening. Een desbetreffend wetsvoorstel
(wijzigingen van Wetboeken van Strafrecht en Strafvordering en
Penitentiaire beginselenwet) is ter consultatie voorgelegd aan de Raad
voor de Rechtspraak, het Openbaar Ministerie, de Nederlandse
Vereniging voor Rechtsspraak, de Orde van Advocaten en de Raad voor de
strafrechtstoepassing en jeugdbescherming.