PERSBERICHT
PvdA-voorlichting
Binnenhof 1a
Postbus 20018, 2500 EA Den Haag
Tel 070 - 318 3025/Fax 070 - 318 2800*
Den Haag, 7 januari 2003
Aanpassing PvdA-programma 2004-2007 naar aanleiding van nieuwe CPB-raming
Herstel van de Banenmachine
Nederland gaat door een economisch dal. De werkloosheid stijgt en het financieringstekort loopt op. De PvdA wil op beide punten ingrijpen. De belangrijkste sleutel om de inzinking te boven te komen is een gerichte lastenverlichting die zorgt voor banengroei en een loonakkoord met de sociale partners. Er kunnen dan 125.000 banen bijkomen, we kunnen terugkeren naar een structureel overschot op de overheidsfinancieen (0.3%) en ruimte vrijmaken om te blijven investeren in een betere kwaliteit van de publieke sector (3.4 mld).
De centrale opdracht is het vergroten van de economisch groei zodat de werkgelegenheid en het draagvlak voor private en publieke voorzieningen toenemen. Dat vergt versterking van de productieve kracht van onze economie en Herstel van de Banenmachine. Als randvoorwaarden geldt een eerlijke lastenverdeling en het voorkomen van het afwentelen van de lasten op volgende generaties. De PvdA wil daarom doorgaan met het aflossen van de staatsschuld en blijven investeren in natuur en milieu.
De PvdA wil gerichte lastenverlichting die zorgt voor Herstel van de Banenmachine. De belasting moet dus niet omlaag op huizen en autorijden (OZB, Kwartje van Kok, Initiatief-Hillen, vastgoed), maar omlaag op arbeid. Dan blijft de banenmachine lopen. De voorstellen om de benzine-accijns te verlagen en de OZB af te schaffen kunnen immers alleen worden gefinancieerd door de lasten op arbeid te verhogen (bijvoorbeeld het afschaffen van de SPAK en de bezuinigingen op reïntegratiebudgetten en Melkertbanen). Het is beter om wat we willen bevorderen (werk) goedkoper te maken en duurder te maken wat we willen ontmoedigen (vervuiling).
Verdere vergroening van de belastingen is nodig voor het milieubeleid en wordt door de PvdA zo ingericht dat het de banenmachine niet verzwakt, maar versterkt. Milieubelastingen worden daarom voor het overgrote deel teruggesluisd door lagere loon- en inkomstenbelasting, lagere VPB, lagere sociale premies, en een hogere zelfstandigenaftrek.
Voor de economische kracht van de economie is een sterke en goede publieke dienstverlening van cruciaal belang. Goed onderwijs, een gezonde bevolking, een veilige en schone omgeving en een mobiele samenleving; dát zijn de vestigingsfactoren die er werkelijk toe doen in een globaliserende economie. In vergelijking met onze buurlanden heeft Nederland echter een achterstand op het terrein van onderwijs, zorg, veiligheid en duurzaamheid. Neem onderwijs. Uit alle onderzoeken blijkt dat onderwijs nagenoeg de volledige groei van het nationaal inkomen bepaalt. De PvdA wil dan ook de inhaalslag op het gebied van de kwaliteit van de publieke sector, inclusief betere arbeidsvoorwaarden, voortzetten als productiefactor van de economie.
Het PvdA-belastingpakket en het versterken van de publieke service is een belangrijk aanbod aan werkgevers en werknemers om hen tot loonmatiging te brengen. Het helpt om de koopkracht op peil te houden en om de arbeidskosten voor kwetsbare groepen te verlagen. De PvdA herstelt daarmee de unieke Nederlandse samenwerking dat vanuit welbegrepen eigen belang sociale partners en overheid de loonkosten matigen, werk scheppen en de lasten eerlijk verdelen. De PvdA voegt daar een concreet pakket investeringen in onderwijs, zorg, veiligheid, leefbaarheid en mobiliteit aan toe.
effect op structurele financieringssaldo
---
Loonmatiging
---
---
Belastingverschuiving t.b.v. Centraal Akkoord
---
---
Schrappen vastgoedfaciliteit, initiatief Hillen e.d
0.4
---
Bezuinigingen/efficiency op uitgaven
2.0
---
Vergroening, saldo na compensatie
1.0
---
Sociaal leenstelsel
0.5
---
Opbrengst Kwartje van Kok
0.5
---
Lagere werkloosheid, hogere belasting- en premieinkomsten, lagere
rentelasten
0.5
---
Subtotaal
6.9
---
Aanwending
---
---
Extra inzet voor
* zorg (1 mld) * onderwijs (1) * veiligheid, integratie en inburgering (0.7) * extra woningproductie (0.4, waarvan overheid 0.2) * Fonds Leefbaarheid en mobiliteit (0.5)
3.4
---
Financieringssaldo structureel verbeteren
3.5 (saldo naar +0.3%)
Met een inzet van structureel 3.5 mldEUR wordt het EMU-saldo structureel 0.8% verbeterd. In het voorzichtige scenario van het CPB is het financieringstekort in 2007 structureel 0.5%, wat door het PvdA-alternatief omslaat in een overschot van 0.3%.
Als de groei niet uitkomt op het voorzichtige scenario, maar op het structurele groeipad (+ ¼% per jaar) dan zal het saldo nog met 0.4% extra kunnen verbeteren.
Toelichting op de tabel:
Ad 1.
Op basis van CPB/Jade, augustus 2002: structureel effect na 4 jaar. Na 8 jaar is het effect aanzienlijk groter, maar dit wordt hier niet meegerekend. Het gaat om gelijke loonontwikkeling in markt en publieke sector, dus geen ontkoppeling.
Ad 2.
De PvdA stelt voor om het geld dat in de kabinetsplannen beschikbaar is voor de afschaffing van de OZB, de compensatie voor de invoering van het nieuwe ziektekostenstelsel, de verhoging van de arbeidskorting en het spaarloon in te zetten voor gerichte lastenverlichting voor werkgevers en werknemers om zo een centraal akkoord mogelijk te maken. De lastenverlichting moet vooral gericht zijn op het scheppen van werkgelegenheid en de voorbereiding van een nieuw ziektekosten(verzekerings)stelsel. Deze lastenveschuiving draait om een bedrag van minimaal 2 miljard euro.
Ad 3.
In het belastingplan 2003 is ten onrechte de afschrijvingsfaciliteit voor vastgoed gehandhaafd; daarnaast voorziet het kabinet de invoering van de initiatiefwet Hillen.
Ad 4.
Bezuinigingen worden gevonden op inhuur externen (200), incidenteel beperken tot 0.4% (marktsector 0.25%; 250 mln), geneesmiddelen/bureaucratie zorg (400), subsidies (200), defensie (500) en doorwerking GF/PF (400).
Ad 5.
De PvdA zet in op verdere vergroening van per saldo 1 miljard euro conform ons verkiezingsprogramma 2002-2006. Het gaat hierbij vooral om heffingen op OpenRuimte, verpakkingen, delfstoffen en vliegverkeer. Uit de doorrekeningen van het CPB en RIVM is gebleken dat de PvdA hiermee ruimschoots de doelstellingen van Klimaatbeleid, Ruimtelijke Kwaliteit van Nederland en andere milieudoelen haalt, terwijl de economische effecten neutraal zijn. Het leidt niet tot verplaatsing van energieintensieve productie naar het buitenland, noch tot onbeheersbare koopkrachteffecten, wat bij een grotere vergroening wel zou gebeuren.
Ad 6.
Geleidelijke invoering leenstelsel: terugbetaling van een (deel van de) studiekosten/beurs/collegegeld/voorschotten) naar rato van het inkomen.
Ad 7.
Opbrengst Kwartje van Kok.
Ad 8.
Dit zijn de bescheiden inschattingen van de macro inverdieneffecten.
Ad 9.
De extra middelen voor zorg en onderwijs worden ingezet op het terugdringen van urgente knelpunten en wachtlijsten, verbetering van arbeidsvoorwaarden en kwaliteit; zoals aangegeven bij diverse begrotingsbehandelingen.
Onder veiligheid, integratie en inburgering wordt verstaan: versterking politie en rechtsketen, preventie en versnelling inburgering.
Onder vergroting van de woningproductie wordt verstaan het terugdraaien van bezuinigingen op de stadsvernieuwing (de basis voor verbetering van de buurten), en het stimuleren van de bouw van middenklasse huurwoningen die vervolgens door de huurders - vrijwillig, en na verloop van tijd - gekocht kunnen worden.