Erasmus
08-01-03: Sterfterisico ernstig overgewicht vergelijkbaar met dat van
roken
Rotterdam, 8 januari 2003 - Mensen met ernstig overgewicht op
middelbare leeftijd leven gemiddeld 6 tot 7 jaar korter dan mensen met
een normaal gewicht. Dit is vergelijkbaar met het sterfterisico van
roken. Onderzoekers van het Erasmus MC trekken deze conclusie in een
recent gepubliceerde studie in het gezaghebbende Annals of Internal
Medicine. Deze conclusie is verontrustend gezien de sterke toename,
ook in Nederland, van het aantal mensen met ernstig overgewicht
(obesitas).
Obesitas is een bekende risicofactor voor verschillende ziekten,
waaronder diabetes (suikerziekte), kanker en hart- en vaatziekten. Het
ligt dan ook voor de hand dat overgewicht nadelige gevolgen heeft voor
de levensverwachting. Onderzoekers van de afdeling Maatschappelijke
Gezondheidszorg van het Erasmus MC hebben in een studie uitgerekend
hoe groot deze nadelige gevolgen zijn.
In de studie zijn mensen ingedeeld in gewichtscategorieën. De
levensverwachting op 40-jarige leeftijd verschilt tussen mannen en
vrouwen, en tussen rokers en niet-rokers. De verschillen binnen deze
groepen tussen de gewichtscategorieën zijn opmerkelijk constant:
mensen met obesitas op 40-jarige leeftijd leven gemiddeld zo'n 6 tot 7
jaar korter dan mensen met een normaal gewicht. De combinatie van
roken en obesitas zorgt voor een verlies van ongeveer 13,5 jaar
vergeleken met niet-rokende mensen met een normaal gewicht. De
nadelige effecten van obesitas op 40-jarige leeftijd blijven langdurig
doorwerken.
Deze studie geeft geen informatie over het mogelijke voordeel van
gewichtsverlies. In de studie zijn geen personen met ernstig
overgewicht op 40-jarige leeftijd afgevallen tot een normaal gewicht
op 60-jarige leeftijd.
De groep onderzochte personen in de studie is ingedeeld naar
gewichtscategorie volgens de criteria van de Wereldgezondheids
Organisatie (WHO). Deze indeling is gebaseerd op de Body Mass Index
(BMI), te berekenen als gewicht (in kilos) gedeeld door de lengte (in
meters) in het kwadraat. De WHO definieert normaal gewicht als een BMI
van 18,5 tot 25, overgewicht als een BMI van 25 tot 30 en obesitas als
een BMI van 30 of hoger. Voorbeeld: iemand van 1,80 meter heeft
overgewicht boven de 81 kilo, en is obees (heeft ernstig overgewicht)
bij een gewicht boven de 98 kilo. Per gewichtscategorie is berekend
wat de sterftekansen naar leeftijd zijn geweest met behulp van de
aantallen sterfgevallen in de volgende 40 jaar.
De studie is recent gepubliceerd in het gezaghebbende tijdschrift
Annals of Internal Medicine. De onderzoekers hebben zich gebaseerd op
gegevens uit de Framingham Heart Study. Deze studie heeft ruim 5200
inwoners van het plaatsje Framingham (Massachusets, VS) sinds ongeveer
1950 tweejaarlijks onderzocht. Voor dit onderzoek zijn 3457 mensen die
aan het begin van de studie 30 tot 49 jaar oud waren, ruim 40 jaar
lang gevolgd.
Nu de rookepidemie enigszins in bedwang is, lijkt een volgende
epidemie met vergelijkbare gevolgen voor de volksgezondheid zich aan
te dienen. Er is een grote behoefte aan onderzoek naar effectieve
methoden voor preventie en behandeling van obesitas en overgewicht.