Gemeente Amsterdam

Amsterdam wil segregatie van scholen aanpakken
9 januari 2003 - Herbert Raat

Het college van B&W heeft ingestemd met het vrijgeven voor discussie van de notitie 'Zwarte' en 'witte' scholen in Amsterdam. Het onderwijs in Amsterdam kent 'witte' en 'zwarte' scholen. Niet vanuit het oogpunt van onderwijs, maar integratie - het samenleven van verschillende bevolkingsgroepen met elkaar in plaats van naast elkaar - lijkt een school met kinderen van verschillende en culturele en etnische achtergronden wenselijker. Daarom gaat Amsterdam op basis van analyses een stadsbrede discussie voeren over de te ondernemen acties om segregatie in het onderwijs tegen te gaan.

In de notitie wordt onder meer aangegeven dat:

* adequate en juiste informatie noodzakelijk is om gericht beleid per stadsdeel, wijk en school te ontwikkelen;
* segregatie in het onderwijs een voortschrijdend proces is, waarin de zogenaamde witte vlucht een rol speelt waardoor er sprake is van een groei van het aantal te 'witte' scholen;
* het noodzakelijk is nieuw beleid in te zetten: naast het realiseren van goed onderwijs moet de segregatieproblematiek als afzonderlijk probleem op de agenda komen;

* er gelet op de vrijheid van onderwijs voor de gemeente weinig tot geen instrumenten beschikbaar zijn om segregatie tegen te gaan.

Het onderzoek zal zich met name moeten richten op de redenen die de 'witte' en 'zwarte' vlucht bepalen. Ook wordt onderzocht hoe scholen er in slagen om de diversiteit in hun leerlingenpopulatie te behouden en goede resultaten te boeken.
Tot op heden was er in Amsterdam alleen een algemeen onderwijsbeleid gericht op kwaliteitsverbetering. Het nieuwe beleid om de integratie in het onderwijs apart op de agenda te zetten betekent een trendbreuk met het verleden. Achterliggende gedachte hierbij is dat de school niet alleen kennis moet overdragen, maar ook de leerlingen moet voorbereiden op een actieve deelname in de Amsterdamse samenleving. Het is duidelijk dat segregatie ook te maken heeft met woningbouw en huisvestingsbeleid, met kansen op de arbeidsmarkt en sociaal-economische achterstanden. Daarom is er samenhang en afstemming nodig met die beleidsterreinen. Amsterdam heeft weinig formele bevoegdheden om segregatie tegen te gaan. Dit betekent echter niet dat er niets gedaan kan worden. Noodzakelijke voorwaarde is dat er adequate en juiste informatie is om gericht beleid per stadsdeel, wijk en school te ontwikkelen. Dit kan alleen in samenwerking met schoolbesturen en ouders. Het reguleren van de schoolkeuze door middel van informatiecampagnes (in Zaandam heeft men hiermee veel en positieve ervaringen opgedaan) vraagt om deelname van alle betrokkenen alsook om centrale coördinatie. Overleg met ouders, schoolbesturen en stadsdelen is dus een eerste vereiste om de segregatie aan te pakken. Wethouder Rob Oudkerk: "Met deze notitie wil het college de discussie in Amsterdam starten over hoe we eraan kunnen bijdragen dat er meer met elkaar wordt geleefd in plaats van naast elkaar. Onderwijs is niet alleen een leerfabriek, maar ook juist een plaats waar mensen open met elkaar opgroeien. Het is toch normaal dat kinderen in hun eigen wijk naar school gaan? De uitdaging is om de school een afspiegeling te laten zijn van de bevolkingssamenstelling van de buurt. Als 60 procent van buurt 'wit' is, dan zal het percentage 'witte' leerlingen ook 60 moeten kunnen zijn. Is het aantal 'witte' leerlingen 90 procent, dan is die school dus geen goede afspiegeling van de buurt, en daarom te 'wit'. We kunnen het ons niet permitteren om segregatie als een gegeven te zien waaraan we niets kunnen doen. Zeker in een stad met 170 nationaliteiten is het bittere noodzaak om alles uit de kast te halen om de integratie een echte kans te geven en dat begint op school. Samen met ouders, scholen en stadsdelen gaan we de discussie aan om problemen in kaart te brengen en om oplossingen te vinden", aldus de wethouder.

© Gemeente Amsterdam