KNMG

Rapport 'Wachten op een operatie'

Vandaag, donderderdag 16 januari ontvangt minister De Geus van VWS het rapport 'Wachten op een operatie' van de Artsenfederatie KNMG, Orde van Medisch Specialisten en de Nederlandse Vereniging van Heelkunde.

Aanleiding onderzoek naar wachtlijsten
De wachtlijsten in de zorg zijn lang. Om de wachtlijstproblematiek te kunnen terugdringen tot een acceptabel niveau is van belang te weten wat aanvaardbare wachttijden zijn. Hiervoor is inzicht in de gevolgen van het wachten een eerste vereiste. Om vast te stellen hoe groot deze gevolgen zijn, is in het kader van het project Maximaal aanvaardbare wachttijden in de chirurgie, dat is geïnitieerd door Artsenfederatie KNMG en de Orde en de NVVH, een empirisch onderzoek gehouden onder patiënten die op een wachtlijst stonden voor een operatieve behandeling van spataderen, liesbreuk, galstenen of borstkanker.

Het onderzoek is uitgevoerd door het EMGO instituut van het MC VU. Het rapport 'Wachten op een operatie' bevat de resultaten van dit onderzoek en geeft de gevolgen weer die de patiënten tijdens het wachten ervaren.

Resultaten onderzoek
De gevolgen van het wachten variëren sterk tussen de patiënten. Zon 15% tot 30% van de patiënten ondervindt grote gevolgen door het wachten op een operatie. Zij hebben aanzienlijke lichamelijk klachten en rapporteerden ook de grootste psychologische en sociale problemen. Vooral bij de groep galsteenpatiënten zijn deze klachten vrij ernstig. Daartegenover staat dat de meerderheid van de patiënten weinig of geringe problemen ondervindt tijdens het wachten op een operatie. Patiënten met ernstiger klachten worden dus niet eerder behandeld. Het geven van een hogere urgentie aan degenen die bij presentatie meer klachten hebben dan anderen kan een belangrijke bijdrage leveren aan het terugdringen van de wachtlijstproblematiek. Om dit systematisch en rechtvaardig te laten verlopen zullen heldere, objectieve criteria voor het toekennen van behandelprioriteit nodig zijn. Echter, ook voor patiënten met geringe klachten is wachten op behandeling op den duur niet acceptabel.
Er is dus behoefte aan duidelijkheid over maximaal aanvaardbare wachttijden voor de verschillende groepen patiënten, al naar gelang de aard en ernst van hun klachten. Voor de ontwikkeling van prioriteitscriteria, en dus de definiëring van acceptabele wachttijden, vormen de gevolgen van het wachten een goed uitgangspunt. Een nog niet beantwoorde vraag is dan welke gevolgen het belangrijkst zijn. Het is mogelijk dat de patiënt hierover een andere mening heeft dan de arts. Nader onderzoek hierover is gewenst. De KNMG, de Orde en de NVvH willen deze uitdaging gezamenlijk aangaan. Voor patiënten bleek het volgens het onderzoek van belang dat zij weten wanneer zij op hun operatie kunnen rekenen.

Samenvatting resultaten onderzoek

* Voor spatader-, liesbreuk-, en galsteenpatienten was de mediaan van de wachttijden respectievelijk 145, 109 en 106 dagen.
* Zo'n 15 tot 30 procent van de patiënten ondervindt aanzienlijke problemen tijdens het wachten op een operatie.
* Voor de meeste patienten zijn de gevolgen van het wachten gering gering. Tijdens het wachten nemen de klachten nauwelijks toe.
* Het eerder behandelen van patiënten die bij presentatie meer klachten hebben, kan bijdragen aan het terugdringen van de wachtlijstproblematiek.

Volledige rapport: pdf Wachten op een operatie

Inleiding R.G.P. Hagenouw, arts, voorzitter Artsenfederatie KNMG, ter gelegenheid van aanbieding rapport ''Wachten op een operatie'' aan demissionair Minister De Geus van VWS op 16 januari 2003: doc inleiding

Zie ook:
Artikel Wachten op een operatie: lange wachttijden leiden bij weinig patiënten tot problemen, dat deze week in Medisch Contact verschijnt.