Nieuwsflits
Methode Zelfmanagement in de arbeidsreïntegratie
Willen psychiatrische cliënten een baan vinden en behouden, dan moeten
zij greep zien te krijgen op de beperkingen die samenhangen met hun
psychiatrische achtergrond. Dit zelfmanagement is het geheel aan
actieve copingstrategieën die een cliënt toepast om beperkingen die
voortvloeien uit psychiatrische problematiek onder controle te houden
of een plaats te geven in diens leven.
Bij instellingen voor arbeidsrehabilitatie, die cliënten ondersteunen
bij die inschatting, bestond behoefte aan een specifiek instrument om
zelfmanagement systematisch in kaart te brengen, als onderdeel van
een meer omvattend arbeidsonderzoek. Daarom is onlangs door het
Trimbos-instituut, in samenwerking met zeven
arbeidsrehabilitatie-instellingen en twee reïntegratiebedrijven, een
dergelijk instrument ontwikkeld. Het instrument is bedoeld om
trajectbegeleiders in de arbeidsrehabilitatie en hun cliënten te
ondersteunen bij het in het kaart brengen van zelfmanagement- of
copingstrategieën. In het bijzonder gaat het daarbij om
zelfmanagementstrategieën die een positieve of negatieve invloed
hebben op het arbeidsfunctioneren. Het instrument helpt begeleiders om
samen met cliënten te bepalen welke interventies (eventueel) op dat
gebied nodig zijn.
Gedurende het project is een eerste concept-instrument ontwikkeld op
basis van literatuuronderzoek, advies en de gegevens die uit twee
focusgroepen (een met professionals en een met cliënten) naar voren
kwamen. Het concept-instrument is getest bij zeven instellingen voor
arbeidsrehabilitatie. In totaal namen vijfentwintig cliënten en hun
begeleiders deel en op grond van hun bevindingen werd het instrument
aangepast.
De methode `inschatting zelfmanagement in de arbeidsreïntegratie',
bestaat uit de volgende stappen: eerst vullen cliënten - daartoe
uitgenodigd door de begeleider - een vragenlijst in; de begeleider
voert op grond van de vragenlijstgegevens een gesprek met de cliënt,
maakt dan een gespreksverslag en vervolgens evalueren begeleider en
cliënt of interventies tot gewenste uitkomsten geleid hebben.
Het projectverslag dat over het ontwikkelen van deze methode bij het
Trimbos-instituut is verschenen bevat naast de inhoud van het
instrument een verslag van het literatuuronderzoek en een verslag van
de evaluatie van het concept-instrument. De diverse betrokkenen bij
het project oordeelden gunstig over de kwaliteit en toepasbaarheid.
Verschillende betrokken organisaties passen het instrument inmiddels
op grotere schaal toe. De eerste onderzoeksresultaten suggereren
bovendien dat de vragenlijst (op onderdelen) voor wetenschappelijke
onderzoek geschikt is. Verder onderzoek is nodig om te kunnen
vaststellen of de eerste gunstige bevindingen stand houden en welke
aanpassingen eventueel nodig zijn.
Het project werd gefinancierd door het Landelijk instituut Sociale
verzekeringen (Lisv), dat inmiddels opgegaan is in het
Uitvoeringsorgaan Werknemersverzekeringen (UWV).
Zelfmanagement van psychiatrische problematiek in de
arbeidsreïntegratie; Verslag van de ontwikkeling van een
inschattingsinstrument voor de arbeidsrehabilitatiepraktijk. Door
Harry Michon. Te bestellen bij het Trimbos-instituut, tel. (030) 297
11 80. Kostprijs ¤ 9,-, bestelnummer AU0218.
* Harry Michon hmichon@trimbos.nl
Colofon
Het Trimbos-instituut is een onafhankelijk landelijk kennisinstituut
voor de GGZ en verslavingszorg met als doel de geestelijke gezondheid
van mensen te bevorderen.
Nieuwsflitsen voorziet mensen die betrokken zijn bij de GGZ en
verslavingszorg kort en bondig van informatie over activiteiten,
diensten, producten en resultaten van het Trimbos-instituut.
Nieuwsflitsen mag vrijelijk worden gekopieerd en verspreid.
Redactie
Henk Maurits (030) 297 11 38
hmaurits@trimbos.nl
Henk Verburg (030) 297 11 00
hverburg@trimbos.nl
Opmaak
Heidie Wisselo
Adreswijzigingen
Peter Stark,
pstark@trimbos.nl
Belangrijke telefoonnummers
Bestellingen 030 297 11 80
Helpdesk Preventie (LSP/LOP) 030 297 11 51
Drugs Infolijn 0900-1995
Chinese gokhulp infolijn 030 297 11 33
Trimbos-instituut
Netherlands Institute of Mental Health and Addiction
Da Costakade 45
Postbus 725 3500 AS Utrecht
Telefoon (030) 297 11 00
Fax (030) 297 11 11
Copyright © 2002 Trimbos-instituut All rights reserved.