D66

Nederland koerst aan op economische ramp

Kennisontwikkeling

Thom de graaf


17-01-2003 - D66 hamert er al jaren op: Nederland koerst aan op een economisch rampscenario. Kennis en innovatie zijn de motor van onze economie, maar Nederland heeft een achterstand opgelopen die dreigt snel groter te worden. De Europese Commissie luidde afgelopen woensdag de noodklok over de Europese economie als geheel; binnen Europa neemt Nederland inmiddels een achterhoedepositie in. Thom de Graaf: Nederland teert op de goede naam uit het verleden en is daardoor in slaap gesukkeld.

Het Nederlandse onderwijs verkeert in een deplorabele toestand. De Nederlandse investering in onderwijs bedraagt niet meer dan 4,7 % van het BNP. Dat is duidelijk onder het OESO-gemiddelde van 5,5%. Ruim 10% van de jongeren verlaat zonder diploma de school. Het lerarentekort is een nationale ramp: de helft van de leerlingen in het voortgezet onderwijs heeft nu al geen bevoegde wiskundeleraar, terwijl er in heel 2002 slechts 3 wiskundeleraren zijn afgestudeerd. Binnen vijf jaar zal de helft van alle leraren onbevoegd voor de klas staan. Voor zover er dan tenminste nog leraren voor de klas staan: de prognoses van het lerarentekort wijzen er op dat in 2010 nog maar één op de twee noodzakelijke leraren ook daadwerkelijk beschikbaar is.

De toestand in het bedrijfsleven is niet veel beter. De uitgaven voor onderzoek & ontwikkeling (O&O) bedragen slechts 1% van het BNP. Toonaangevende landen besteden het dubbele, want onderzoek en ontwikkeling zijn noodzakelijk voor innovatie en productiviteitsverhoging.

In Nederland zijn zeven grote bedrijven verantwoordelijk voor 60% van de Nederlandse O&O-uitgaven. Een aantal van hen hebben reeds aangekondigd hun onderzoeksactiviteiten naar het buitenland te verplaatsen als het Nederlandse innovatieklimaat niet snel verbetert.

De politiek heeft voorlopig maar één antwoord op de neergaande economische tendens: loonmatiging. Volgens D66 is investeren in innovatie van nog groter belang. Dat is de reden dat D66 onderwijs en kennis tot speerpunt heeft gemaakt van deze verkiezingen.

Na de voorstellen om het basis-, middelbaar en hoger onderwijs een impuls te geven, presenteert D66 vandaag haar innovatieplan. Dit plan bevat voorstellen die in de komende kabinetsperiode gerealiseerd kunnen worden en zouden moeten worden, als we er weer economisch bovenop willen komen.