Partij van de Arbeid

Job Cohen kandidaat-premier PvdA

Op zondag 19 januari heeft de lijsttrekker van de PvdA Wouter Bos bekend gemaakt dat de Burgemeester van Amsterdam, Job Cohen, beschikbaar is als kandidaat voor het premierschap.

Wouter Bos: De afgelopen weken ben ik veel gevraagd over de vraag wie de eventuele premier-kandidaat van de PvdA zou zijn mocht de PvdA als grootste partij uit de verkiezingen komen en gevraagd worden de premier te leveren.

Ik heb lang niet op die vraag willen antwoorden. Juist de PvdA past na de dreun van 15 mei enige bescheidenheid en juist de PvdA zou niet nu al baantjes moeten gaan verdelen. Ook vond en vind ik dat de campagne zo lang mogelijk moet gaan over de problemen waar mensen dagelijks mee te maken hebben, en zo min mogelijk over de poppetjes.

Niettemin zie ik ook wel dat nu het moment is aangebroken dat de kiezers recht hebben op duidelijkheid. Die wil ik dan ook geven.

Allereerst over mijn eigen positie. Ik blijf na de verkiezingen in de Kamer om mijn partij te leiden. Dat heb ik beloofd en aan die belofte wil ik mij zelf houden. Ik doe dat ook omdat ik denk dat het politieke debat waar het de laatste jaren teveel aan ontbroken heeft, weer terug kan komen als de politieke leider van de grootste regeringspartij niet in het kabinet maar in de Kamer zit. Noem het nieuwe politiek. Het is dualisme.

Ik heb geconsulteerd in kleine kring over wie dan wel een geschikte kandidaat zou moeten zijn.

Wij zijn tot de conclusie gekomen dat Nederland een minister president nodig heeft die in ieder geval de volgende kwaliteiten nodig heeft.

Allereerst is politieke en bestuurlijke ervaring vereist bij het uitoefenen van deze functie met grote verantwoordelijkheden.

Daarnaast leek en lijkt het ons essentieel als de Minister President van Nederland juist in deze tijden beschikt over kennis en ervaring op het gebied van veiligheid en integratie, de situatie in de grote steden en met name de problematiek van de oude wijken. Daar is veel werk te verrichten en ontstaan bij tijd en wijle explosieve situaties.

Tenslotte denken wij dat Nederland gebaat is bij een kabinet en een Minister President die bindend kan werken. Nederland gaat moeilijke tijden tegemoet. Internationaal rommelt het. Mensen worden gevraagd rustig aan te doen met hun salarissen. Er zijn spanningen tussen verschillende bevolkingsgroepen. Juist dan hebben we iemand nodig wiens inzet, integriteit en fatsoen boven elke twijfel verheven is.

Dit alles afwegende heb ik Job Cohen gevraagd of hij beschikbaar en bereid zou zijn om namens de PvdA maar voor alle Nederlanders premier te worden als wij hem die vraag zouden stellen aan het eind van de formatie.

Job Cohen heeft hier uiteindelijk ja op gezegd mits er natuurlijk een ook voor hem acceptabel regeerakkoord ligt en mits alle ondersteunende partijen vertrouwen in hem hebben.

Ik ben blij dat Job heeft toegestemd. Ik roep in herinnering zijn ervaring als bestuurder van de Maastrichtse universiteit. Daarna werd hij staatssecretaris Onderwijs en van Justitie en was daar verantwoordelijk voor de nu door alle partijen geprezen nieuwe Vreemdelingenwet. Ik roep ook in herinnering hoe de invoering van die wet geen sinecure was, getuige de beelden in die tijd van witte illegalen, lekkende tenten en vele protesten. Op dit moment is Job natuurlijk burgemeester van Amsterdam, heeft kennis van de problemen van de steden en de oude wijken, is korpsbeheerder en als zodanig verantwoordelijk voor openbare orde en veiligheid. En ook dat is geen geringe kwalificatie. Zo heeft Job in deze rol leiding gegeven aan het uitzetten van criminele illegalen, aan de invoering van preventief fouilleren en aan gesprekken met het Kabinet-Balkenende voor een beter veiligheidsbeleid.

Ik vraag begrip voor wat wij de stad van Job aan doen als het ons inderdaad gegeven zou zijn Job aan het eind van de kabinetsformatie te vragen premier te worden. Hij zal in dit kader zelf vanmiddag om 16.30 op het partijbureau een persconferentie geven. Daarna zal hij weer gewoon burgemeester van Amsterdam zijn en geen rol in de campagne spelen.

U zult het dus weer met mij, met ons moeten doen. Wij gaan verder met een campagne voor een sterk en sociaal Nederland en hopen daar woensdag zo veel mogelijk mensen voor te kunnen enthousiasmeren.

Dank u wel.

Verklaring Job Cohen

Dit is de verklaring van burgemeester Job Cohen. Deze legde hij af nadat Wouter Bos bekend maakte dat Cohen kandidaat-premier is geworden voor de Partij van de Arbeid:

Amper twee jaar geleden ben ik benoemd tot burgemeester van Amsterdam. Bij verschillende gelegenheden heb ik duidelijk gemaakt dat ik gedurende de periode waarvoor ik benoemd ben, ook burgemeester wilde blijven. Dat heeft nog steeds mijn persoonlijke voorkeur, om dezelfde redenen als ik indertijd bij mijn benoeming vermeld heb. Daar is niets aan veranderd. Wanneer ik mij nu dan toch, indien dat aan de orde zou komen, beschikbaar houd voor een andere functie, dan moeten daar wel heel bijzondere redenen voor zijn. Die redenen zijn er naar mijn mening.

Wij hebben een politiek buitengewoon turbulent jaar achter de rug. De oorzaken van die turbulentie zijn niet weg. Zij behoeven urgent aandacht. Er is onvrede in onze samenleving. De overheid functioneert niet zoals wij willen. De dienstverlening aan de burgers moet worden verbeterd. Er is sprake van een verharding tussen bevolkingsgroepen. Er moeten antwoorden komen op structurele problemen, antwoorden die steeds meer en dringender in Europese contekst moeten worden geplaatst. Geen veranderingen zonder politiek debat. Meer dualistische verhoudingen kunnen daarin een belangrijke rol spelen. Dualistische verhoudingen moeten niet alleen met de mond worden beleden, maar ook werkelijk gerealiseerd worden. Daarom is het een goede beslissing van Wouter Bos om in de Tweede Kamer zitting te nemen. Een nieuwe politiek leider, die geleerd heeft van het verleden.

Tot enkele weken geleden was er geen enkele, maar dan ook geen enkele aanleiding om te veronderstellen dat de Partij van de Arbeid als grootste partij uit de bus zou komen. Nu die mogelijkheid wel aanwezig lijkt, en er terecht om openheid wordt gevraagd, is er voor de PvdA aanleiding om om te zien naar een potentiële kandidaat voor het premierschap. In deze zeer bijzondere omstandigheden heeft Wouter Bos een dringend beroep op mij gedaan om mij, zonodig, beschikbaar te houden voor die functie. Hoewel ik om tal van redenen liever burgemeester van Amsterdam blijf, heb ik, mede in het licht van de problemen die ik eerder noemde, gemeend mij niet aan dat beroep te moeten onttrekken. Maar die beschikbaarheid is niet ongeclausuleerd. In Nederland wordt de minister-president niet gekozen. Ik ben geen kandidaat voor de Tweede Kamer en ik ben geen lijsttrekker. Dat betekent dat de basis voor een evt. aantreden als premier gevonden moet worden in het vertrouwen van alle partijen die een coalitie willen vormen en in hun bereidheid om in die coalitie werkelijk te investeren. Dat laatste is ook daarom noodzakelijk, omdat ons land, daar is iedereen het over eens, een stabiele coalitie nodig heeft in de moeilijke jaren die voor ons liggen. Alleen als aan die voorwaarden kan worden voldaan, ben ik, zo heb ik Wouter Bos medegedeeld, beschikbaar als premier. Anders blijf ik burgemeester van Amsterdam.