---

Toespraken
---

De uitreiking van het draaginsigne veteranen

20-01-2003

Toespraak staatssecretaris van defensie bij de uitreiking van het draaginsigne veteranen, op 20 januari 2003 te Den Haag.

Dames en heren,

Allereerst wil ik u allen hartelijk welkom heten. Goed dat u er bent. Dit is voor u, maar ook voor mij een bijzondere middag. Vandaag is namelijk het moment aangebroken om de eerste draaginsignes voor veteranen uit te reiken. Samen met u wil ik stil staan bij de betekenis van dit insigne en bij de plechtigheid van dit moment.

In ons land is, anders dan in andere landen, geen sprake van een breed gedragen veteranencultuur. In de ogen van sommige Nederlanders doen militairen tegenwoordig ´gewoon´ hun werk, zoals anderen hun werk doen. Anders dan vroeger, hebben militairen nu eenmaal vrijwillig voor het militaire vak gekozen, zoals een leraar voor het onderwijs of een arts voor de zorg. Zij oefenen dat beroep naar eer en geweten uit, teneinde hun steentje bij te dragen aan vrede en veiligheid in de wereld. Voor mensen die zo denken, zijn vredesoperaties hoogstwaarschijnlijk een ver van hun bed show.

Waar ik persoonlijk erg veel moeite mee heb bij een dergelijke redenatie, is het gebrek aan erkenning voor onze militairen en onze veteranen. Ja, natuurlijk kiezen militairen tegenwoordig voor hun vak. Maar dat heeft niet zo veel te maken met het feit dat ze in crisisgebieden complexe en gevaarlijke operaties namens de Nederlandse regering uitvoeren. Misschien beter gezegd: namens de samenleving, we willen toch met z´n állen een veilige wereld? Daarom is het militaire vak op die momenten, en dat weten alle hier aanwezigen maar al te goed, níet te vergelijken, met welk ander beroep dan ook. Militairen die worden ingezet, gaan een flinke dosis avontuur tegemoet, en daar zit onlosmakelijk gevaar aan verbonden. In tegenstelling tot vroeger, heeft een groot deel van de maatschappij daar gelukkig nu wél oog voor. Uit onderzoeken onder de Nederlandse bevolking blijkt, ondanks een geringe betrokkenheid, wél een hoge waardering voor Defensie en de taken die de organisatie uitvoert. Daar ben ik, als staatssecretaris van Defensie, uiteraard erg blij mee. Bij de jaarlijkse herdenking van de militaire slachtoffers in Indië en Nieuw-Guinea op 7 september jongstleden heb ik in mijn toespraak onderstreept dat alle veteranen recht hebben op ons begrip, onze steun en onze waardering. En vandaag wordt die waardering voor onze militaire veteranen op symbolische wijze omgezet in erkenning. Het veteraneninsigne dat ik straks bij zes van de aanwezigen zal opspelden, symboliseert een algemene waardering voor het belangrijke en risicovolle werk dat onze militairen hebben verricht in het verleden. Naast een blijk van waardering heeft het insigne ook als doel herkenning voor veteranen onderling.

Het is voor mij onmogelijk om op deze dag aan alle veteranen het draaginsigne uit te reiken, het gaat immers in totaal om ruim 70.000 mensen. En hoewel ik het graag zou doen, is daar dus iets meer tijd voor nodig. Ik heb U daarom hier vandaag uitgenodigd om namens alle Nederlandse veteranen als eerste uw insigne in ontvangst te nemen. Uit uw aanwezigheid blijkt maar weer eens hoe divers de Nederlandse veteranenpopulatie eigenlijk is: het gaat om mannen en vrouwen, van verschillende leeftijden, van verschillende missies, het gaat om Ridders MWO tot recent afgezwaaide Balkanveteranen. En ja, het gaat zelfs om een goede vriend. Een veteranenwereld van meer dan 70.000 mannen en vrouwen, van alle leeftijden en uit alle lagen van de bevolking, maar met één gemeenschappelijke eigenschap, het zijn van veteraan.

Dames en heren, Met de uitreiking van het draaginsigne veteranen wordt vandaag weer een belangrijke stap in het nieuwe veteranenbeleid gezet. Maar daarmee zijn we er nog niet. Ook het komende jaar worden weer belangrijke initiatieven ondernomen. Zo verloopt de bouw van het monument voor militairen omgekomen tijdens of als gevolg van vredesoperaties voorspoedig. Naar verwachting zal dit monument op 26 juni aanstaande in stadspark Hattem te Roermond worden onthuld. Tevens is sinds kort een adviescommissie ingesteld die de mogelijkheden van een Nederlandse veteranendag onderzoekt. Deze commissie bestaat uit de heren Van Eekelen, Ter Beek, Van Houwelingen, de Inspecteur-Generaal der Krijgsmacht en de voorzitter van het Veteranenplatform, en wordt ondersteund door het Veteraneninstituut. Met een veteranendag wordt toegekomen aan een andere belangrijke wens die al sinds lange tijd onder de veteranen leeft.

Maar terug naar vandaag. Voor ik u het draaginsigne opspeld, wil ik nog iets zeggen over het unieke ontwerp van de speld, gemaakt door de heer Bultsma. En het mag best gezegd worden, hij heeft er echt iets heel moois van gemaakt. Het insigne stelt een fraai gestileerde zwaardschede voor, die op zich de letter V van veteraan vormt. De V staat ook voor vrede en veiligheid, symbolisch voor de uitgevoerde operaties door veteranen. De uitreiking van dit symbool vormt een nieuw markeringspunt in de Nederlandse veteranenzorg. De komende maanden kunnen alle veteranen in bezit van een veteranenpas dit insigne tegemoet zien. Ik voel me zeer vereerd dat ik ze u al vast vandaag mag opspelden.

Nieuws Ministerie van Defensie