Vereniging Nederlandse Gemeenten

VNG: collecteren in stembureaus kan, op eigen afweging (21/01/03)

Gemeenten moeten zelf de afweging maken of ze een collectevergunning voor de actie 'Help hongerend Afrika' af willen geven en zodoende op 22 januari collectebussen in de stembureaus plaatsen. Bepalingen in de Kieswet en de plaatselijke APV zijn hiervoor de basis. Minister Remkes van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft inmiddels aangegeven dat hij gemeenten niet op wil roepen om aan de actie mee te werken. Ook de VNG doet dat niet.

Lijsttrekker Rouvoet van de Christenunie heeft het idee gelanceerd om in de stembureaus collectebussen te plaatsen voor de actie 'Help hongerend Afrika'. Veel gemeenten hebben hierover contact gezocht met de VNG met de vraag of ze de collectevergunning af kunnen geven. Collecteren in een stemlokaal is in principe mogelijk, maar wel met vergunning.

Minister Remkes heeft inmiddels laten weten dat hij terughoudend is in zijn opstelling. Dit omdat het een politieke wens is van de heer Rouvoet en omdat er gevaar voor precedentwerking bestaat. Ook is het erg korte termijn voor gemeenten om die vergunningen te regelen. De VNG stelt zich op het standpunt dat gemeenten mede op basis van de Kieswet en de plaatselijke APV die afweging zelf moeten maken.

In de Kieswet zijn in de artikelen J 35 t/m J 38 bepalingen opgenomen over de openbare orde in het stemlokaal. Hierin wordt niet gezegd dat in een stemlokaal alleen stemactiviteiten mogen plaatsvinden, wel dat de orde niet verstoord mag worden en dat de voortgang van de zitting niet belemmerd mag worden.

Gemeenten kunnen zelf bepalen of de stemlokalen het mogelijk maken dat er gecollecteerd wordt of dat dit niet gewenst is gezien de beschikbare ruimte en mogelijke overlast. De overige bepalingen in hoofdstuk J van de Kieswet betreffen verschillende opmerkingen over de inrichting van het stemlokaal. De strekking is dat die zo sober mogelijk moet zijn. Collecteren buiten de stemlokalen zal doorgaans geen probleem zijn.

De model-APV van de VNG geeft in artikel 5.2.1 aan dat het verboden is zonder vergunning van het College een openbare inzameling van geld of goederen te houden. Onder 'openbaar' wordt verstaan aan de openbare weg of van daaraf zichtbaar, dan wel op een andere voor het publiek toegankelijke plek. Onder dat laatste vallen de stembureaus.

Het collecterooster van het CBF (Centraal Bureau Fondsenwerving) dat in veel gemeenten gevolgd wordt, geeft aan dat deze week een vrije periode is. Dit betekent dat er voor de actie 'Help hongerend Afrika' gecollecteerd kan worden, want collectes mogen elkaar niet overlappen.

Het is dus mogelijk een vergunning te verstrekken, het is wel praktisch om in de voorwaarden bij de vergunningverlening duidelijk te maken of het wel of niet mogelijk is in stembureaus te collecteren. Daarnaast dienen de voorzitters van de stembureaus geïnformeerd te worden over de al dan niet afgegeven collectevergunningen op de verkiezingsdag.

Voor beleidsinformatie: VNG-NET
VNG gelieerde websites