Vorm van christelijk geloof bepaald door cultuur en context
Christelijke gemeenschappen in de voormalige koloniën in Afrika, Azië
en Latijns-Amerika zoeken naar eigen vormen van christelijk geloof.
Vormen die niet in de eerste plaats bepaald zijn door de Europese
overheersing en zending, maar juist in relatie staan tot de lokale
culturen en religies. Theoloog Jan Hendrik Pranger bestudeerde de
problematiek van de inculturatie van het christelijk geloof met behulp
van de postkoloniale cultuurtheorie. Belangrijk uitgangspunt daarbij
is dat ook na de dekolonisatie de invloed van de koloniale situatie
voelbaar blijft, zowel bij de kolonisator als bij de gekoloniseerde.
Als voorbeeld koos Pranger de ontwikkeling van christelijke theologie
in Sri Lanka sinds de onafhankelijkheid. Niet zelden leiden lokale
theologieën tot spanningen binnen de geloofsgemeenschap, zowel
plaatselijk als in de wereldwijde oecumenische beweging, vanwege hun
vermeende breuk met de eeuwenlange traditie van het christelijk geloof
die als norm wordt gezien. Maar ook het Europese christendom zelf moet
gezien worden als de uitkomst van een inculturatieproces van vele
eeuwen. De promovendus stelt een nieuw perspectief voor op
christelijke identiteit. In het tot nu toe veelal toegepaste
historische perspectief wordt het christelijk geloof gezien als de
eigentijdse uitdrukking van een doorgaande historische traditie.
Daardoor zijn er grote culturele verschillen in vormgeving van het
geloof te zien. Pranger stelt voor om geloof en theologie te verstaan
als doorgaande communicatie en inculturatie. Het uitgangspunt wordt
dan gekozen in de culturele expressie van het geloof en niet in de
historische continuïteit. Theologie is een contextuele en culturele
expressie van christelijk geloof die niet a priori gebonden is aan
vormen uit het verleden. De werken van theologen uit de christelijke
gemeenschap in Sri Lanka illustreren het proces van inculturatie. Waar
het Sri Lankese christendom in de jaren vijftig zich kenmerkte door
een koloniale, westers georiënteerde en op de eigen gemeenschap
gerichte houding, proberen de contextuele theologen van nu de scherpe
scheidslijnen van religie, etniciteit en klasse in de Sri Lankese
samenleving te doorbreken. /ImK
Jan Hendrik Pranger (Assen, 1961) studeerde godgeleerdheid aan de RUG.
Hij verrichtte zijn promotieonderzoek als onderzoeker in opleiding bij
NWO. Momenteel woont en werkt hij in Chicago, waar hij onder meer
college geeft aan de De Paul University aldaar.
Datum en tijd
donderdag 23 januari 2003, 16.00 uur
Promovendus
J.H. Pranger, e-mail: jhprange@midway.uchicago.edu (werk)
Proefschrift
Redeeming tradition: Inculturation, contextualization, and tradition
in a postcolonial perspective
Promotores
prof.dr. L.A. Hoedemaker, prof.dr. R.J. Schreiter en prof.dr. K.E.
Tanner
Faculteit
godgeleerdheid en godsdienstwetenschap
Plaats
Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen
Promotie