Nederlandse Vereniging van journalisten

27/01/2003 Sectie NVF
Juryrapport Zilveren Camera 2002

Ook dit jaar kende de wedstrijd om de Zilveren Camera weer meer deelnemende fotografen die samen ook weer meer foto's en fotoseries inzonden. Voor het eerst bevonden zich onder het ingezonden materiaal geen dia's. Verheugend is dat deze kwantitatieve groei niet ten koste gaat van de kwaliteit. Ook het digitaal ingezonden materiaal is inmiddels van zeer goede kwaliteit. Bij veel ingezonden series blijft helaas het probleem dat de selectie te wensen overlaat. Fotografen zullen op dit punt kritischer moet worden of de hulp inroepen van een bevriende collega of fotoredacteur.
Opvallend dit jaar was het grote aantal inzendingen in de beide documentaire categorieën. Zowel in binnen- als in buitenland werden hiervoor opvallend sterke series gemaakt en ingezonden. En hoewel de inzendingen van de Olympische Winterspelen in aantal zeer beperkt waren (en zich volledig op het schaatsen richtte) was ook de categorie Sport in de breedte van hoog niveau.
Ondanks het grote aantal inzendingen had de jury bij een aantal categorieën de indruk dat kansrijke kandidaten ontbraken. Het gegeven dat verschillende zeer gerenommeerde fotografen niet (meer) inzenden voor de wedstrijd is moeilijk te accepteren voor de jury. De organisatie moet zich blijven inspannen om deze fotografen op ander gedachte te brengen.
De categorie Politiek Nieuws was enigszins teleurstellend, mede in het licht van de vele gebeurtenissen die zich in en rond Den Haag hadden afgespeeld. Wat zich hier lijkt te wreken is de veelal beperkte toegankelijk. En als de pers welkom is dan vaak slechts voor het obligate handen schudden vooraf. Van een vrije pers is bij belangrijke evenementen al lang geen sprake meer.

Het succes van Pim Fortuyn bij de gemeenteraadsverkiezingen had internationaal al de nodige aandacht getrokken. Het zo bejubelde poldermodel begon de eerste scheurtjes te vertonen. Maar een politieke moord in Nederland bleef volstrekt ondenkbaar. Het onmogelijke vond plaats in Hilversum, in het Mediapark: Pim Fortuyn werd er doodgeschoten.
Fortuyn loopt als een rode draad door 2002: opkomst, overwinning, moord, begrafenis, gevolgd door de perikelen rond de politieke partij waar Fortuyn zijn naam aan had gegeven, de LPF. En daarnaast: de val van het kabinet Kok, de parlementaire enquête naar de bouwfraude en de gebeurtenissen in Screbrenica, het huwelijk van Prins Alexander en Maxima en het overlijden van de geliefde Prins Claus. Een jaar vol dramatiek en emotie.
Vanzelfsprekend worden deze gebeurtenissen weerspiegeld in de winnende foto's en series. Maar de Zilveren Camera is geen jaaroverzicht. De jury betrekt journalistieke en fotografische criteria bij haar keuze en dus zijn niet alle `belangrijke' gebeurtenissen vertegenwoordigd in de uiteindelijke selectie.

Vooraf stond voor zeer velen al vast dat de foto van de vermoorde Fortuyn de winnaar van de Zilveren Camera 2002 moest worden. De jury had deze voorspelling graag gelogenstraft en met een andere, verrassende keuze gekomen. Maar toen na twee intensieve dagen van jurering de balans werd opgemaakt, kwamen alle negen juryleden tot de conclusie dat een geloofwaardige tegenkandidaat - ondanks de hoge kwaliteit van een aantal andere foto's - simpelweg ontbrak. Eensgezind koos de jury dus voor de foto van de in Rotterdam wonende ANP-fotograaf Robin Utrecht (28). Zijn foto van de dode, op de grond liggende Fortuyn heeft zich in ons collectieve geheugen vastgezet, een icoon van een voor onmogelijk gehouden, traumatisch gebeurtenis. Een foto die zich ook nu weer met overtuiging opdrong aan de jury, een foto waar je eenvoudigweg niet omheen kan. Een foto die het journalistieke instinct van de ware persfotograaf verraadt.

Namens de jury van de Zilveren Camera,
Adriaan Monshouwer, voorzitter